gülen yapılanması 2010 kamu personeli seçme sınavı’nda (kpss) soruları elde etti. sınavın ardından eğitim bilimleri testi’nde kopya çekildiği ortaya çıktı. bu test iptal edildi. başlatılan soruşturma yaklaşık altı yıl sürdü. aralık 2015’te nihayet dava açıldı. geçen sürede sınava girenler genel yetenek ve genel kültür testlerinde de kopya çekildiğini dile getirdi. bu yönde raporlar hazırlandı. bu testlerde de soruların sızdırılmasıyla ilgili dava açıldı. dava önce reddildi. ancak altı yıl sonra sınavın bu testlerinde de soruların sızdırıldığı ve kopya çekildiği kesinleşti. genel kültür ve genel yetenek testleri de iptal edildi. 2010 kpss'yle ilgili dört ayrı dava ise hâlâ devam ediyor. 

kopyacılar yüzünden puanlar değişti

2010 kpss ile kamuya tam 86 bin memur atanmıştı. şimdi kopya çekip yerleşenler, görevden alınacak. ancak altı yıl önce kopyacılar yüzünden atanamayan binlerce kişi mağdur oldu. mağdurlar, kopyacılar yüzünden standart sapmalarının değiştiğini, önceki yıllarda aynı netlerle çok daha yüksek puan alınabilirken o yıl daha düşük puanlar aldıklarını söylüyorlar. sosyal medya üzerinden "2010 kpss mağdurları toplanıyor" adıyla örgütlenerek seslerini duyurmaya çalışıyorlar. cumhurbaşkanı ve başbakan’a açık mektup ve dilekçe yollayarak taleplerini de iletecekler. herbirinin hikâyesi farklı ama mağduriyetleri ve talepleri ortak. kopya çektiği için memuriyetten çıkarılanların yerine kendilerine de hak tanınmasını istiyorlar. o dönem yaptıkları netlere göre puanlarının hesaplanmasını ve tercih yapmayı istiyorlar. 

kpss'den sonra hayatları değişti

kpss’den sonra hayatı değişenlerden biri 30 yaşındaki sibel yanbakar. 2007'de selçuk üniversitesi fen ve teknoloji öğretmenliği’nden mezun olan yanbakar, öğrenciyken aldığı öğrenim kredisini ödemek, kpss’ye hazırlık dershanesine gidebilmek için ücretli öğretmenlik yapmaya başladı. 2009'da iyi bir puan aldı ama atama için yeterli olmadı. 2010 kpss’ye çok daha iyi hazırlandı. sınava hazırlanırken hamileydi. sınavı çok iyi geçti. 90’nın üzerinde net yaptı. 87 puan beklerken 83 puan aldı. bir önceki yıla göre 22 net daha fazla yapmasına karşın türkiye sıralamasında eskisinden de geriydi. bu arada sınavın eğitim bilimleri testinde kopya çekildiği de ortaya çıktı, test iptal oldu. iddiasına göre, tüm bu stres ve üzüntü erken doğum yapmasına sebep oldu.

tokat’ta yaşayan yanbakar, yaşadıklarını şöyle anlatıyor:

"hamileliğimde hiçbir fiziksel problemim yoktu. doktorlar, yoğun stres, üzüntü yaşayıp yaşamadığımı, yoğun bir iş temposunda mı çalıştığımı sordu. 27 haftalıkken doğurdum oğlumu. bir kilo doğdu. beyin kanaması geçirdi, bağırsaklarında delinme oldu. oğlum bir yaşına kadar bağırsakları dışarıda yaşadı. iki yıl boyunca hastanelerde yaşadık. şu anda oğlum yüzde 94 engelli. serabral palsi. tüm bunlar olduktan sonra hayatım değişti. tercihlerle uğraşamadım bile, eşim yaptı tercihlerimi. zaten atanamadım."

"devlete güvenip emeğimizi emanet ettik"

en büyük hayalinin öğretmenlik olduğunu anlatan yanbakar oğlu ile ilgilendiği için bir süre çalışamadı. özel sektörde çalışmak istedi. ancak çalışma koşulları ve ücreti oğlunun bakımı ve masraflarını karşılamak için yeterli olmadı. 2011 ve 2012'de kpss’ye girdi. babasının ve eşinin ısrarı ile sınava girdiğini ancak hazırlanamadığnı anlatan yanbakar, "biz devlete güvenerek, emeğimizi emanet ederek bir şeyler yapıyoruz ama kpss’ye güvenim kalmadı. bir bakıyorsun emeğin çalınmış" diye konuşuyor.

oğlu 7 yaşında olan ve ana sınıfına başlayacak olan yanbakar, öğretmenlik yapmak istediğini ve maddi olarak da çalışmadığı için zorlandıklarını söylüyor. 

96 net yaptı ama...

tuncay güler de 2010 kpss’den sonra hayatı değişenlerden. 2002'de atatürk üniversitesi kimya mühendisliği’ni bitiren güler, bir süre özel sektörde çalıştı. işsiz geçirdiği bir dönem de oldu. daha sonra dershaneye giderek sıkı bir şekilde kpss’ye hazırlanmaya karar verdi. devlette çalışmak istiyordu. sınava hazırlandığı dönemde günde 18 saat ders çalıştığını, ne ailesine ne de nişanlısına vakit ayırabildiğini anlatıyor. sınavı iyi geçen güler, 120 soruda 96 net yaptı. aldığı puan ise 85’ti. aynı netlerle 2014 ya da 2016 sınavlarında 96 puan alınabildiğini söyleyen güler, kopya çekenler yüzünden daha düşük puanlar alındığını söylüyor.

mühendisti, işportacılık yaptı

maden tetkik arama, devlet su işleri, karayolları müdürlüğü kadrolarına başvuran güler, atanamadı. puanını öğrendiğinde atanamayacağını hiç düşünmediğini söyleyen güler, büyük bir hayal kırıklığı yaşadığını anlatıyor. bu durum tüm hayat planlarını da değiştirdi. sınava girerken nişanlıydı, evlenmeyi düşünüyordu. atanamayınca bir süre evlilik planını da ertledi. evlendiğinde ise hâlâ işi yoktu.

geçen altı yılda geçinmek için işportacılık da yaptı, kuruyemiş dükkânında da çalıştı. samsun’da yaşayan güler bir yıl önceye kadar mobilya firmasında satış pazarlama bölümünde çalıştı. firma kapanınca yeniden işsiz kaldı. 17 aylık bir oğlu olan ve eşi çalışmayan güler, son bir buçuk yıldır kendisini hayata bağlayan şeyin oğlu olduğunu söylüyor. ailesinin ve eşinin desteğiyle ayakta kaldığını anlatan güler şöyle konuşuyor:

"geç de olsa adalet istiyoruz"

"haksız yere sınavı kazanarak o kadrolara yerleştirilenler yüzünden biz o kadrolara yerleşemedik. altı yıldır maddi ve manevi olarak çekmediğimiz çile kalmadı. geç de olsa adalet istiyoruz. puanlarımız hesaplanararak boşalan kadrolar için bize tercih şansı verilsin. hakkımızdan fazlasını istemiyoruz. samsun’da iş imkânı kısıtlı. mesleğimle alâkalı bir şey yapmam zaten zor. kılı kırk yararak yaşıyoruz. 38 yaşındayım. yaş ilerledikçe iş bulmak daha da zorlaşıyor."

çaycılık, sekreterlik yaptı

33 yaşındaki eda karaman da 2010 yılında yaşadığı mağduriyetin sonraki hayatını etkilediğini anlatıyor. sanat tarihi mezunu karaman, müze araştırmacısı olmak istiyordu. emekli bir babanın kızı olduğunu söyleyen karaman, üniversite sınavına hazırlanırken bile dershaneye gitmediğini ama kpss için babasının kredi çekerek onu dershaneye yolladığını anlatıyor. 

yaptığı netlerle 86 puan alabilecekken 76 puan aldığını belirten karaman, sonuçlar karşısında çok şaşırdığını söylüyor. karaman, eğitim bilimleri testi’nde soruların çalındığı ortaya çıktıktan sonra genel kültür ve genel yetenek testlerinde de aynı durumun olmuş olacağını yıllarca dile getirdiklerini söylüyor. o dönem seslerini duyurmak için cumhurbaşkanına bile mektup yolladığını anlatıyor.

şu anda işssiz olan karaman yaşadıklarını şöyle anlatıyor:

"bir daha dershaneye gidecek imkânım olmadı. maddi imkânları kısıtlı bir aileydik. çalışmaya başlamam lazımdı. ilk önce çaycılık yaptım, sonra sekreterlik yaptım. bu arada evlendim. eşimden şiddet gördüğüm için boşandım. hamileyken de şiddet gördüğüm için oğlum işitme engelli doğdu. 10 aylık oğlumla birlikte ceyhan’da ailemin yanında yaşıyorum. yüksek lisans mezunuyum ama çok düşük işlerde çalıştım. insanlara üniversite mezunu olduğumu söylemeye utanıyorum, acıyan gözlerle bakıyorlar. şu anda iş arıyorum. 1 ağustos’ta genel kültür ve genel yetenek testleri de iptal olunca en azından haklılığımız ortaya çıktı diye sevindim. yaşadığımız büyük bir haksızlık. sesimizi duyurmak istiyoruz."