avrupa parlamentosu'nun (ap) 12 mart çarşamba günü kabul ettiği, türkiye’ye ağır eleştiriler yönelten ilerleme raporu, aynı zamanda türkiye'nin ab ile ilişkilerinin ülke üzerinde ‘dönüştürücü’ etkisi olduğunu da vurguluyor ve müzakerelerde yeni fasılların açılmasını da istiyor.

ap’nin bugüne kadar türkiye ile ilgili kabul ettiği en sert raporlardan biri olan raporun çeşitli paragraflarında müzakerelerin ilerlemesinin türkiye’deki reform sürecine olumlu katkı yapacağı vurgulanıyor. bu çerçevede her ikisi de güney kıbrıs tarafından bloke edilen 'yargı ve temel haklar' başlıklı 23. fasılla, 'adalet özgürlük ve güvenlik' başlıklı 24. faslın müzakerelere açılmasının türkiye’ye bu konularda reform yapmak için “açık bir yol haritası” sunacağı, reform sürecini hızlandıracağı, avrupa standartlarına ulaşması için güçlü bir çıpa sunacağı ifade ediliyor. raporda, bu fasılların müzakereye açılabilmesi için avrupa birliği konseyi'nin çabalarına devam etmesi de isteniyor. 

tüsiad avrupa birliği temsilcisi bahadır kaleağası, avrupa parlamentosu’nda türkiye’ye yönelik desteğinin gittikçe azaldığını ancak yine de brüksel’deki hakim havanın, “türkiye’yi uzaklaştırmayalım’ olduğunu söyledi:

“avrupa birliği içinde, ‘türkiye koparsa, demokrasisi daha da kötüye gider’ bilinci var. bu nedenle raporda, sürecin daha ileri götürülmesine atıf yapan paragraflar mevcut. avrupa, bloklanan başlıklar nedeniyle orantısız bir tıkanıklık olduğunun da farkında.”

füle’den çağrı

avrupa komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi stefan füle de rapor ile ilgili tartışmalar sırasında avrupalı parlamenterlere seslenerek "sorulması gereken soru şu; ab, türkiye için model olmalı mı?" dedi:

"bir yandan daha fazla talep etmeliyiz deyip, bir yandan da müzakereler konusunda kısıtlayıcı olalım derseniz, işimi zorlaştırırsınız." 

raporun kabul edilmesiyle ilgili basın açıklamasında da avrupa parlamentosu, ab ile müzakerelerin türkiye’nin reform süreci için çerçeve çizdiğini vurguladı.

reformlar türk halkı için

kaleağası, avrupa parlamentosu’nun geçmişte yaptığı ‘iletişim hatasından’ da kaçınmaya çalıştığını söyledi:

“geçmişteki raporlar, hükümete eleştiri, muhalefete destek gibi algılamalara yol açtı. oysa bu raporda, partizan politikaların dışına çıkarak, ‘bunları türkiye halkı için söylüyoruz’ deniliyor.”

raporu kaleme alan parlamenter ria oomen-ruijeten de, raporun kabulünden sonra yaptığı açıklamada türkiye’ye reform çağrısını yineledi:

“türkiye reformları bizim için yapmamalı. ülkenin modernizasyonu için yapmalı, bu türk vatandaşlarının çıkarına” diye konuştu.

türkiye enerji ortağı

raporda vurgulanan başka bir nokta da türkiye’nin, enerji yollarının merkezi olarak taşıdığı stratejik önem. avrupa birliği’nin enerji politikalarının oluşturulmasında türkiye’nin müdahil olmasının önemini belirten rapor, 'enerji' başlıklı 15. fasılın da müzakerelere açılmasının önemli olduğunu vurguluyor. ancak bu fasıl da güney kıbrıs’ın engellediği fasıllardan biri.

avrupa, özellikle doğalgazda rusya’ya bağımlı. doğalgazın önemli bir kısmıysa, ukrayna üzerinden taşınıyor. ukrayna’daki kriz de ab’yi enerji açısından zora sokuyor ve kaynak çeşitlendirmesi ve alternatif güzergahlar aramaya teşvik ediyor.

füle de parlemento’ya hitap ederken, enerji konusuna dikkat çekti. ab - türkiye ilişkilerinin staratejik temellerini dış politikada işbirliği, göç sorununda işbirliği, ticaret ilişkileri ve enerji meselesi olarak tanımladı.

raporda türkiye’nin ab’nin altıncı büyük ticaret ortağı olduğuna da dikkat çekildi. 

kaynak: al jazeera