ula, muğla'nın küçük ve en sakin ilçelerinden biri. onu diğerlerinden farklı kılan en büyük özelliği ise bisiklet sevdası. bu öyle bir tutku ki belediyenin logosunda bile bisiklet simgesi var. bu alanda türkiye'de başka bir örneği yok.

düz bir alana kurulu ilçenin nüfusu 5 bin 700 civarında. ula'da bisiklet sayısı da 5 bine yakın. araba sayısı ise 1000'den biraz fazla.

ilçede 7'den 70'e herkes bisiklete biniyor. yaş ortalaması 70'i aşan kahvelerin önündeki bisiklet park yerlerinin hepsi dolu. kadınlar pazar alışverişine bisikletle gidiyor. meyvelerini sebzelerini bisikletin önündeki seleye koyup eve dönüyorlar. çocuklar da okul yollarında hep bisikletli. yollarda dede-torunun bisiklet yarışlarına tanıklık ediyoruz.

Ula'da her yaştan kadın da bisiklet üzerinde. [Fotoğraf: AA]

peki türkiye'de buna benzer birçok düz yerleşim yeri olmasına karşın nedir bu ula'nın bisiklet sevdası? neden burası böyle? belediye başkanı ümit karaarslan'a soruyoruz:

"ula'ya bisiklet ilk olarak 1930'lu yıllarda menteşe ağaları sayesinde gelmiş. daha sonra ise en büyük katkıyı o dönemin ula'daki tek marangozu cemil çatalak vermiş. çatalak, ula'ya bisiklet getirerek kiralamaya başlamış. fakat para karşılığı değil. üç dakika bisiklete binmenin karşılığı bir yumurta. bisiklet de tabii ki şimdikiler gibi değil. demir tekerlekli bisikletler. o günden beri ulalılar bisikleti çok sevdi. bizim yaşam tarzımız haline geldi."

halk böyleyse, başkan nasıl? başkan ümit karaarslan 60 yaşında. 1989-2009 yılları arasında dört dönem, aralıksız 20 yıl belediye başkanlığı yapmış. eskiden her gün bisikletle gelir gidermiş belediyeye ama yeni döneminde eskisi kadar bisikleti tercih edemiyor. yine de iki teker üzerinden tamamen inmiş değil:

"artık yaşlandık. vücudumuz eskisi kadar dinç değil. bisikletle işe geldiğim oluyor ama gençlik yıllarımdaki gibi sık değil. ben eskisi kadar bisiklete binemesem de belediyedeki arkadaşlarıma işe bisikletle gelmeleri konusunda hep tavsiye veriyorum."

ilçede her şey yavaş ilerliyor. kimsenin acelesi yok. her şey neredeyse bisiklet hızında. halkın en hareketli olduğu günde ula'dayız. cuma günleri burada pazar kuruluyor. hem ilçeden hem de civar köylerden birçok insan en güzel meyve ve sebze için buraya geliyor. tabii yanlarında bisikletleriyle...

ali yılmaz 80 yaşında. üç yaşından beri bisiklet kullanıyor. ailede üç kuşak, iki teker üzerinde. dede-oğul-torun özellikle pazar günü birlikte bisiklet sürüyorlar. şu an dinç, birçok yaşıtına nazaran eve kapanmamış. bunda her yere bisikletle gitmenin büyük faydası olduğunu söylüyor: 

“biz burada çocuk yaşımızdan itibaren bisiklet kullanırız. burada adeta bir gelenek gibi. şu an sağlığım iyi. ula’da da genelde insanların yaşama ortalaması yüksektir. sokaklarda çok yaşlı görürsünüz. bunda bisikletin önemli bir rolü olduğunu düşünüyorum."

bu ilçede bisiklet böyle bir tutku. peki, belediye ve diğer ilgili kurumlar bisiklete olan bu sevdayı canlı tutmak ve yurt çapında bilinirlik kazandırmak için neler yapıyor?

başkan karaarslan, ilçede her yıl bisiklet festivalleri ve yarışları düzenlediklerini söylüyor. bu sene de yapacaklar. ilçede herkes bisiklet kullandığından yarışlar, yaşa göre ayrılıyor. en heyecanlısı 50 yaş üstü yarışları. bisiklet yolları için de çeşitli çalışmalar var.

ula'yı sadece bisikletle değerlendirmemek lazım. ilçenin merkezinde gündem bisiklet ama mahallesi akyaka, tam bir su sporları merkezi. son yıllarda kiteboard ile gündeme gelen akyaka'da kano, rüzgâr sörfü, yamaç paraşütü, kaya tırmanışı, rafting ve yelken yapılabiliyor. akyaka'nın da gençleri bu sporların birçoğu ile de yakından ilgileniyor.

kaynak: al jazeera