şırnak'ın cizre ilçesinde 2014'ün son günlerinde başlayan ve iki haftadan fazla bir sürede altı kişinin hayatını kaybetmesine neden olan olayların son kurbanı 12 yaşındaki nihat kazanhan oldu. kazanhan, ilçedeki gerginliğin bitmesi konusunda önemli bir adımın atıldığı 14 ocak gününün akşamında hayatını kaybetti. nihat kazanhan'ın başından vurularak öldürülmesinden birkaç saat önce ilçeyi ziyaret eden demokratik toplum kongresi eşbaşkanı hatip dicle; öcalan'ın, çatışmaları bitirebilecek mesajını şu sözlerle paylaşmıştı:

"öcalan, kürt gençlerinden daha önce yüzü kapalı eylem yapılmayacağı ve kepenk kapattırma eylemleri yapılmayacağı yönünde alınan kararları, pratiğe koymasını istediğini tekrarladı. biz ümit ediyoruz ki başkan apo’nun etrafında kilitlenen, onun mesajına, onun yüreğine sahip çıkanlar olarak, örgütlülüğümüzü koruyarak, onun bu mesajına sahip çıkmamız gerekiyor." 

öcalan'ın bu mesajıyla birlikte gösterilerin son bulması, dolayısıyla güvenlik güçleriyle göstericilerin karşı karşıya gelmesi ve çatışmaların, ölümlerin engellenmesi konusunda iyimserlik arttı. ancak, bu iyimser hava uzun sürmedi. 

"olay yok, müdahale yok"

nihat kazanhan'ın ölümüyle ilgili olarak anadolu ajansı'nın geçtiği ilk haber, bir grup göstericinin yafes mahallesi'nde bir araya gelerek yola barikat kurduğu ve güvenlik güçlerinin dağılmaları yönündeki uyarılarına taş, havai fişek, ses bombası ve molotofkokeyli ile karşılık verdiği, grubun saldırısı üzerine polisin havaya uyarı ateşi açtığı, biber gazı ve tazyikli suyla müdahale ettiği yönündeydi. ajansın haberi, "çıkan olaylarda yaralanan nihat kazanhan kaldırıldığı cizre devlet hastanesi'nde yaşamını yitirdi." sözleriyle bitiyordu. 

ancak, bu haberden sadece iki saat sonra gelen şırnak emniyet müdürlüğü'nün açıklamasında, ilçede herhangi bir toplumsal olay yaşanmadığı ve polisin de hiçbir şekilde müdahalede bulunmadığı belirtiliyordu. içişleri bakanı efkan âlâ da, aynı yönde bir açıklama yaparak, polisin silah ya da biber gazı kullanmadığını söyledi. peki nihat kazanhan'ı kim, nasıl öldürdü?

polis raporu: nihat'ı av tüfeği öldürdü

kazanhan'ın otopsisinde başından çıkarılan cisim, incelenmek üzere polis kriminal laboratuvarı'na gönderildi. al jazeera'nin ulaştığı 16 ocak tarihli polis kriminal raporuna göre, kazanhan'ın ölümüne, bir av tüfeğinden çıkan kurşun neden oldu:

"polis kriminal laboratuvarı'nda yapılan inceleme sonucunda ölen şahsın kafasından çıkan parçanın; bir adet roket şeklindeki plastik tapa, 12 numara av fişekleri içerisinde bulunan tapalara ait olup, yivsiz-setsiz av tüfeği ile atılmış olduğu tespit olunmuştur."

raporda ayrıca, "emniyet kuvvesinde bu tür bir silah ve malzemesi bulunmamaktadır" ifadesine yer verildi. 

Polis kriminal raporuna göre, Kazanhan'ın ölümüne neden olan mermi, av tüfeğinden çıktı.

[[Fotoğraf: Mustafa Türk / Al Jazeera Türk]]

olaydan bir gün sonra, 15 ocak'ta, nihat kazanhan'ın ölümünün polis müdahalesi sonucu olmadığını söyleyen başbakan davutoğlu, 16 ocak'ta da polis kriminal raporuna atıfta bulunarak, "...sonrasında ortaya çıktı, av tüfeğiyle vurulmuş. bunlar, birilerinin devletle halkı karşı karşıya getirmek için nasıl çaba gösterebileceğini ortaya koyuyor" diye konuştu.

"yeni kullanılmaya başlanan bir gaz bombası"

hdp'li yöneticilerin iddiası ise, kazanhan'ın polisin yeni kullanmaya başladığı bir gaz bombasına ait kapsülle öldürüldüğü yönünde. 

olaydan iki gün sonra 16 ocak'ta aralarında hdp'li milletvekilleri ile hdk, dtk ve dbp'lilerin de olduğu kalabalık bir heyet cizre'ye gitti. burada konuşan hdp'li ertuğrul kürkçü, "nihat, polislerin yeni kullandığı bir gaz bombasına ait kapsülle öldürüldü" diye konuştu. 20 ocak'ta, partisinin grup toplantısında konuşan hdp eşbaşkanı selahattin demirtaş da, kazanhan'ın ölümüne neden olduğunu söylediği bir gaz kapsülünü gösterdi ve "bu, 12 yaşındaki çocuğun ensesinden girip alnına kadar geldi, beynini parçalayıp katletti." ifadelerini kullandı.

HDP Şırnak milletvekili Faysal Sarıyıldız'a göre, Nihat Kazanhan'ın ölümüne, gaz bombası kapsülü neden oldu.

hdp şırnak milletvekili faysal sarıyıldız da, içişleri bakanı âlâ'nın yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde şu soruyu sordu:

"nihat kazanhan'ın kafasından çıkarılan roket başlığına benzeyen gaz kapsülünün aynısı olay mahallinde de bulunmasına rağmen neden açıklamanızda polisin o gün bir müdahalede bulunmadığını belirttiniz? göz yaşarmasına da neden olan söz konusu gaz kapsülünün dışarıda satışı yapılmadığı bilinmesine rağmen neden nihat kazanhan'ın ölümüne neden olan kolluk güçleri ısrarla korunmaktadır?"

içişleri müfettişleri: polis kusurlu olabilir

kürt siyasetinin polisi suçladığı, hükümetin ise polisin dahlinin olmadığını savunduğu ölümde, özellikle hükümetin bu tutumuna ters düşebilecek ilk gelişme de cizre'ye giden müfettişlerin ön tespitleri oldu. içişleri bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"bakanlığımız tarafından olayın aydınlatılması için mülkiye müfettişleri görevlendirilmiştir. müfettişlerin ilk tespitlerine göre, olay yerinde bulunan aracın içindeki güvenlik görevlilerinden bazılarının olayda kusurlu olabileceği değerlendirilmektedir. konu ile ilgili soruşturma her türlü ihtimal dikkate alınarak bütün yönleri ile devam etmektedir."

içişleri bakanlığı müfettişlerinin bu ilk tespitinde, polisin kusurunun ne olduğu ise belirtilmedi. 

kaynak: al jazeera