Türkiye
Diyarbakır-Kıbrıs 75 dakika
Diyarbakır'dan önce Erbil'e şimdi de KKTC'ye direkt seferler başladı. En çok üniversite öğrencileri memnun. Al Jazeera muhabiri Abdülkadir Konuksever, Türkiye'nin güneydoğusuyla KKTC arasındaki yolculuğu 75 dakikaya indiren seferlerin potansiyelini araştırdı.
Konular:
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
diyarbakır havalimanı’nın uluslararası uçuşlara açılmasıyla thy, kuzey irak'ta erbil'e doğrudan seferler başlatmıştı. onur air de diyarbakır'dan kuzey kıbrıs türk cumhuriyeti’ne (kktc) ilk seferini 1 mayıs’ta gerçekleştirdi. diyarbakır ile lefkoşa arasında haftada dört gün karşılıklı sefer düzenleniyor. uçuş süresi ise 1 saat 15 dakika.
ilk sefere katıldık, hem yolcularla konuştuk hem de ada'da bu seferlerin ne kadar ilgi görebileceğini araştırdık.
18 saatten 75 dakikaya inen yolculuk
Mustafa Tarban 18 saat ve 350 liraya yaptığı yolculuğunu 130 lira ve bir saatte tamamladı.
18 yaşındaki mustafa tarban, diyarbakır'dan kktc'ye ilk seferin yolcularından. lefke ve güzelyurt’ta oturan ağabeylerini ziyaret etmek için biletini almış. yolun bir saat 15 dakika sürecek olmasına inanamıyor çünkü daha önceki seyahatleri bu kadar kolay olmamış.
“ağabeylerimden biri berber, biri de inşaatlarda alçı ustası olarak çalışıyor. birkaç kez ziyarete gittim kıbrıs’a. buradan otobüsle mersin’e oradan da taşucu’na gitmek gerekiyor. daha sonra da deniz otobüsü ile gidilebiliyor. ben son seferimde bu güzergâhı takip edip yük gemisi ile gittim. toplam 18 saat sürdü ve yolda 350 lira harcadım. çok zahmetli ve pahalı oluyor. yine gitmeyi düşünüyordum ama göze alamıyordum yolu, bu sefer başlayınca aldım biletimi. biraz geç aldığım için 130 liraya geldi bilet. bir saat 15 dakika uçacağım ve kıbrıs’tayım, insan inanamıyor.”
"aktarmalı da zahmetli"
Semih Yıldız artık aktarmalı uçmayacak.
semih yıldız kıbrıs’a çalışmak için gidenlerden. bir inşaatta çalışıyor ve zahmetli olduğu için istanbul veya ankara aktarmalı uçuşları tercih etse de zahmetli olduğunu söylüyor.
“lefkoşa’da inşaatta çalışıyorum. kara ve deniz yolu ile çok zahmetli oluyor. ben de aktarmalı uçtum bir süre. ankara veya istanbul sabiha gökçen’den. hem fiyat yüksek hem de öyle zaman oluyor ki beş saat aktarma bekliyorsunuz. bazen rötar da üzerine gelince perişan oluyorsunuz. 180-300 lira arası tutuyordu üstelik bu yolculuk. şimdi biletimi 70 liraya aldım. parası çok önemli değil, acil bir şey olsa gelmeniz çok büyük dertti. şimdi hemen gidip gelebiliriz. diyarbakır-kıbrıs artık çok rahat.”
en çok öğrenciler seviniyor
Mahsum Doğan direkt uçuşların Batman'dan da yapılmasını istiyor.
diyarbakır-kıbrıs seferlerine en çok buradaki özel üniversitelerde öğrenim gören öğrenciler seviniyor. elektrik-elektronik bölümü öğrencisi mahsum doğan güzergâhı batman’a da istiyor.
“nusaybin’de oturuyorum. ilçemdeki çatışmalar ve sokağa çıkma yasağı nedeniyle batman’a taşındık. ben kıbrıs’a batman’dan gidiyorum. genelde mardin-ankara aktarmalı olarak gidiyorum. bu direkt uçuşlar çok avantajlı oldu. mardin ve batman’dan da direkt sefer olmasını istiyoruz ama elbette buradan olması da çok güzel.”
"diyarbakır’dan kaçtım"
Hilmi Atlı Kıbrıs'a çalışmak için gelenlerden, işsizlik nedeniyle 'adeta kaçtım' diyor.
kıbrıs yolcuları arasındaki hilmi atlı inşaat işçisi. rahat bir uçuştan sonra kıbrıs’a geldiğini söyleyen atlı diğer yolcular gibi mutlu değil. "diyarbakır’dan kaçtım" diyen hilmi atlı’nın derdi kıbrıs’a rahat uçmaktan çok işsizlik.
“bu olaylar nedeniyle memlekette iş kalmadı. vallahi 11 aydan beri işsizim. uğraştım didindim ama yok. çocuğumun ameliyat olması gerekiyor ama durumum yok. 55 lira yevmiye için kaçtım geldim buraya. çok borcum var, bu para bize mi borcuma mı yetecek bilmiyorum. bu kıbrıs uçağı çok isabet oldu ama bizim en çok istediğimiz artık memleketimizde barış olsun, herkes kardeşçe yaşasın, biz de böyle gurbetlere gelip 55 lira yevmiyeye muhtaç olmayalım.”
kktc'de 75 bin yabancı öğrenci
Kıbrıs'ta dünyanın hemen her yerinden öğrenci var.
kıbrıs’ta 13 vakıf üniversitesi var. bir o kadarı daha ya inşa halinde ya da inşaata başlamayı bekliyor. nüfusu yaklaşık 290 bin olan kktc'de özel üniversitelerde kıbrıs dışından gelen tam 75 bin öğrenci eğitim görüyor. kktc milli eğitim ve kültür bakanı özdemir berova’nın verdiği bilgiye göre bu öğrencilerin yaklaşık 60 bini türkiye’den. kıbrıs’taki öğrenci dernekleri türkiye’nin doğusundan gelen öğrenci sayısını 15-20 bin arasında olduğunu tahmin ediyor. yani türkiye'den gelen öğrencilerin sayısının yaklaşık üçte biri. bu da diyarbakır-lefkoşa uçuşlarını daha önemli kılıyor. bakan berova uçuştan dolayı mutlu olduklarını söylüyor.
“türkiye bizim için yurtdışına çıkış kapımız. tanınmayan bir ülke olduğumuz için türkiye bizim için kapı. dolayısıyla ne kadar çok hava noktası olursa bizim için o kadar iyi. bu noktalar sayesinde kültürler kaynaşır ve ticaret gelişir.”
doğu illerinden kktc üniversitelere gösterilen yoğun ilginin nedenlerinin başında bölgedeki okulların eğitim seviyelerinin yetersiz olması ve türkiye'deki üniversite sınavlarında alınan başarısız sonuçlar etkili. bu durumdaki öğrencilerin tek alternatifi vakıf üniversiteleri oluyor. kktc üniversiteleri fiyatları açısından türkiye’ye göre daha makûl olunca tercih ediliyor.
uluslararası kıbrıs üniversitesi güneydoğu anadolu bölge temsilcisi ve eğitim uzmanı adalet yıldırım, öğrenci sayısındaki yoğunluk kktc'ye direkt uçuşları elzem kılıyor.
“bölgemizde bulunan öğrenciler yıllardır kktc'ye gidiş-dönüşlerde bir takım sıkıntılar yaşıyorlardı. öğrenciler ve veliler hava yolunu tercih ettikleri takdirde ankara veya istanbul aktarmalı gitmek zorunda kalıyorlardı. ya da karayolu ile adana'ya giderek buradan uçağa binmek zorunda kalıyorlardı. bu hem maddi hem de manevi büyük külfet oluyordu. bu durumdan dolayı gayet mutluyuz. çünkü öğrencilerimiz artık eskiye oranla üniversitelerine daha rahat ve ekonomik gidiş geliş yapabilecekler.’’
şırnak’tan lefkoşa’ya
Kıbrıs'ta öğrenim gören Ahmet Okuş (yeşil tişörtlü) ve Pınar Demir Şırnak'tan gelmişler.
üniversite ve öğrenci ülkesi olarak tanımlansa da kktc öğrenciler için ucuz bir yer sayılmaz. öğrenciler ev kirası, elektrik ve su fiyatlarından şikayetçi. ayrıca yeme içme ve giyim ürünleri de bu pahalılıktan nasibini alıyor.
üniversite öğrenimi için gelen öğrencilerden ahmet okuş şırnak’ın idil ilçesinden. türkiye’de üniversite sınavına girdikten sonra puanının istediği bölüme yetmediği için kıbrıs’ı yazdığını söylüyor. diyarbakır’dan direkt uçuşunun ekonomik ve rahat olduğunu söylese de kıbrıs’taki pahalılığın bütçesini sarstığını anlatıyor.
“idil’den midyat’a oradan adana’ya daha sonra uçakla geldim en son. sıkıntılı ve pahalı bir yolculuk. diyarbakır’dan yapılacak uçuşların saatleri uyarsa daha rahat olur. ancak kıbrıs başlı başına pahalı bir yer. ulaşım sıkıntılı, su çok sıkıntı musluğumuzdan bildiğiniz tuzlu su akıyor. ev kirası olarak bin lira ödüyorum. elektrik pahalı. dünyanın her yerinden öğrenci geliyor buraya, ben ta şırnak’tan gelmişim. burası bir üniversite ülkesi olacaksa öğrencilerden yana politikalar gerçekleştirilmeli.”
"fiyatlar artmazsa iyi"
pınar demir diyarbakırlı ancak ailesi silopi’de yaşıyor. diyarbakır’dan direkt uçuşun olmasını ve fiyatını avantaj olarak görmesine karşın hep öyle kalmayacağını düşünüyor.
“bilet fiyatları makûl, rahat bir ulaşım olur bizim için. ben idil’den ankara aktarmalı geliyorum. ailem silopi’de. kıbrıs pahalı bir yer çoğu zaman öğrencilerin zorlandığını görüyorum. uçak bilet fiyatları başka havayolu şirketleri de uçmaya başlarsa makûl seviyede kalır yoksa artar.”
haftada 4 gün direkt sefer
bir sıralama yapılacak olursa bölgeden ada'ya en çok öğrenci, işçi, asker ve turistler gidiyor. turizm dendiği zaman işe bir de kumar turizmi giriyor. hem zaman hem de maddi olarak avantajlı görülen uçuşlar bu trafiğin artma potansiyeli olduğunu gösteriyor. diyarbakır ile lefkoşa'ya karşılıklı uçuşlar salı, perşembe, cumartesi ve pazar günleri yapılacak.
Yorumlar