Türkiye

Engelini mat etti

Emre Ev, doğuştan görme engelli. Çocukluğundan bu yana oynadığı satranca çok şey borçlu. 2011'deki üniversite sınavında Konya 2'ncisi, Türkiye 105'incisi oldu. Boğaziçi Üniversitesi'ni kazandı. Görme Engelliler Türkiye Satranç Şampiyonası'nda 2. oldu. Şimdi Balkan Şampiyonası’nda Türkiye’yi temsil etmeye hazırlanıyorlar.

Konular: Türkiye, Eğitim, Spor, İnsan

“gözleri görmüyor ama beyni görüyor. emre’nin isteyip de yapamayacağı hiçbir şey yok. önce konya’yı fethetti; ardından istanbul’u. şimdi sıra bulgaristan’da.”

anne fatma ev’e göre doğuştan görme engelli oğlu emre, başarıyı azmi sayesinde elde etti. 2011 yılındaki üniversite sınavında konya 2'ncisi oldu. türkiye sıralamasındaki yeri de 105. bu sonuç, onu ilk tercihine götürdü. emre, boğaziçi üniversitesi işletme bölümü’nü kazandı. sadece eğitim değil; emre ev, satrançta da gelecek vaat eden bir genç.

yaklaşık 15 yıldır satranç oynuyor. ilkokul ikinci sınıfta başladığı serüven, onu milli takım’a kadar çıkardı. 2015 yılı görme engelliler türkiye satranç şampiyonası’nda ikinci oldu. 9 maçın 7’sini kazandı. iki beraberliği var. emre, turnuvada maç kaybetmeyen tek sporcu. şimdi bulgaristan’da düzenlenecek balkan şampiyonası’nda türkiye’yi temsil etmeye hazırlanıyor. beraberinde 3 sporcu daha var. üstelik, takım arkadaşlarından biri ona satrancı öğreten kendisi gibi görme engelli levent vural. 

Vural: Emre daha kontrollü oynuyor. Bense hücum ağırlıklı.
[[Fotoğraf: Başak Çubukçu / Al Jazeera ]]

“satranç için tahtaya ihtiyacımız yok”

ikili, emre henüz 10 yaşındayken mediha-hasan tahsin alaylı görme engelliler ikokulu’nda tanıştı. levent vural, emre’nin hem türkçe öğretmeni hem de satranç hocası. kendisi 25 yıldır satranç oynuyor. ikisi arasındaki ilişki ağabey kardeşten farksız.

eskisi kadar görüşmeleri pek mümkün değil. emre istanbul’da; öğretmeni de konya’da. her ikisi de mevlâna engelliler spor kulübü’nden. bir araya geldikleri anda da fırsatı kaçırmayıp tahtayı açıyorlar.

“emre ile satranç oynamaktan keyif alıyoruz. birlikteyken saatlerce oynarız; ayrı yerlerdeysek internet oynarız. hatta satranç oynamamız için tahtaya da ihtiyacımız yok. kafadan oynuyoruz. taşların yerini aklımızda tutarak oynarız. onun yetişmesinde payım var ama kendi çabaladı ve beni geçti. onur duyuyorum. milli takım’a birlikte girmek, yanyana oturmak ayrı heyecan verici. umarım güzel maçlar çıkarırız.”

"özgüvenim arttı"

satranç, emre’nin hayattaki en iyi ‘hamlesi’. eğitim başarısında önemli bir etkisi olduğunu düşünüyor. hızlı karar verme yeteneğinin satrançla geliştiğine inanıyor. bir de satranç, onun için sosyal yaşama açılan bir kapı oldu. çocuk başta başlayan turnuvalar, kentler ve dostluklar onu şekillendiren en önemli faktörlerden.

“satrancın bana biraz sakinlik verdiğini düşünüyorum. satranç sayesinde çok şehir gezdim. konya’dan çıkmamış biri olarak kendimi geliştirmemde etkili oldu. satrançtan tanıdığım pekçok insan var. sonuçta insan, ergenlik döneminde özgüven eksikliğini giderecek bir şeylere ihtiyaç duyuyor. tutunacak bir dal arıyor. satrancın benim için böyle bir yerinin olduğunu düşünüyorum.”

satrançla birlikte gelen bir diğer başarısı da matematiğe yönelik. sayısal yönü güçlü. her ne kadar görme engelinden dolayı geometri muafiyeti olsa da satranç tahtası ve hamleleri sayesinde geometri sorununu da aşmış durumda. ona göre geometrisiz matematiği kavramak mümkün değil.

“benim satrançtan sonra matematiğe ilgim vardı. ama 1, 2, ve 3. sınıfta bunu göremiyorsun. satranç oynadıktan sonra üst sınıfın matematik kitaplarını aldım. temel oluşturdu bana. işin geometri kısmı şekilli muafiyetten dolayı es geçiliyor. ama ben bunun yapılabileceğini düşünüyorum. materyal sağlandığı takdirde geometri sorunun ortadan kalkacağını düşünüyorum. matematiğin geometrisiz halledilemeyeceğini düşünüyorum. çünkü bağlantılı gidiyor. zaten satrançta direkt geometri alt yapısını görüyorsun. her kare isimlendirilmesi analitik geometri mantığıyla yürüyor.”

Emre'nin 3 kardeşi daha var. Eğitim hayatı boyunca özellikle annesi ve kardeşleri büyük destek oldu.
[[Fotoğraf: Başak Çubukçu / Al Jazeera ]]

"görenlerin kitabından çalıştık"

bugünlere gelmesindeki en büyük pay şüphesiz annesine ait. çok emek harcadığı âşikar. zaman zaman gözleri doluyor, emre ile birlikte hangi zorlukları atlattıklarını anlatırken. özellikle de üniversiteye hazırlık sürecinde.

“onu dersanelere götürdüm getirdim. iki sene sürdü. dört saat dışarıda oturdum, bekledim. üniversiteye hazırlanırken görenlerin kitabından çalıştık. soru bankası yoktu. türkçe ve edebiyat sorularını okudum, o cevapladı. matematikte zorlanıyordum; o vakit kardeşleri alıyordu. kim derdi ki, görmeyen bir çocuk bu noktalara ulaşacak; bulgaristan’a gidecek.”

"eğitim şart"

emre, ailesine yük olmamak için istanbul’daki metin sabancı baltalimanı kemik hastalıkları eğitim araştırma hastanesi’nde tam zamanlı çalışıyor. santral memuru. okul, satranç ve iş arasında trafik yoğun. ama trafiği düzenlemede sıkıntı çektiği de söylenemez. o, henüz çocuk yaşta yazmaya başladığı ‘başarı hikâyesine’ bugün de devam ediyor.

“engelliliğin kabûlüyle alâkalı pekçok sorun var. bunun karşısına mücadele ederek ve bir şeyleri ispat ederek çıkmamız gerekiyor. engeli kaldırmak için engelliliğin çalışmaya hayatında problem olmaması için zihin gücünü ortaya koymak lazım. bunun için de eğitim şart.” 

hedefi merkez bankası’na girmek

merkez bankası’nda çalışma hayalini, çocukluğundan bu yana kuruyor. araştırmacı kadrosunda yer almak istiyor. sağlam bir başlangıç yapabilmek için de bölümünü değiştirdi. emre ev, ilk tercihi işletme bölümü’nü geçen yıl bıraktı. şu anda boğaziçi üniversitesi’nin ekonomi bölümü’nde okuyor.

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;