Türkiye
Güvencesiz ve sendikasız 1 Mayıs
Türkiye, sendikalılaşma oranının en düşük olduğu OECD ülkesi. Örgüte üye 33 ülkede sendikalaşma oranı ortalama yüzde 17'yken, Türkiye'de bu oran yüzde 5,4.
türkiye’de işçiler bu 1 mayıs’a oecd ülkeleri arasında sendikalılaşma oranı en düşük ülke olarak giriyor. çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı istatistiklerine göre işçilerin yüzde 9,45'i, ekonomik kalkınma ve işbirliği örgütü oecd'nin verilerine göre ise sadece yüzde 5,4'ü sendikalı.
kocaeli üniversitesi öğretim üyesi doç. dr. aziz çelik, türkiye’de sendika üyelerinin sayısı ile ilgili resmi istatistiklerin tartışmalı olduğunu ifade ediyor. öyle ki, 1980'de resmi rakamlara göre, iki milyon sigortalı işçi varken, sendikalı işçilerin sayısı beş milyonu buluyordu. 12 eylül 1980 darbesini takip eden sonraki ilk yedi, sekiz yıl içinde sigortalı işçi sayısı 2 milyon 400 bin civarında seyrediyordu. sendikalıların sayısı ise 1 milyon 200 bin civarındaydı. bu da o dönemdeki sendikalılaşma oranının yüzde 50’ler oranında olduğunu gösteriyor.
sendikalı sayısı düşüyor
çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı verileri |
ocak 2009'da çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, türkiye'de sigortalı işçi sayısı yaklaşık 5,5 milyondu. bunların 3 milyon 200 bini yani yaklaşık yüzde 60'ı sendikalıydı.
2014 yılına geldiğimizde bu istatistiklerin ciddi biçimde değiştiği görülüyor. çalışma bakanlığı’nın ocak 2014 verilerine göre toplam işçi sayısı 11 milyon 600 bin 554. sendikalı işçilerin sayısı 1 milyon 96 bin 540. sendikalılaşma oranı yüzde 9,45.
e-devlet şifresiyle üyelik
sendikalaşma oranındaki bu büyük düşüşün nedeni ise, sendikalara üye olma sisteminin değiştirilmesi. 18 kasım 2012 tarihinde, sendikalar ve toplu iş sözleşmesi kanunu’nda yapılan bir değişiklikle sendikaya e-devlet şifresi ile üye olunabiliyor. daha önce noter onaylı belge ile yapılan bu işlem artık internet üzerinden kişisel başvuru ile yapılabiliyor. böylece sahte üyeliklerin de önüne geçilmiş oldu.
aziz çelik, gerçek sendikalı oranının yüzde 9,45'ten de az olduğunu söylüyor. bu iddiasını oecd verilerine dayandırıyor. çalışma bakanlığı, hesaplama yaparken sendikalı işçilerin, kayıtlı işçilere oranına bakıyor. oecd ise toplam işçi sayısı ile sendikaya üye işçilerin oranına bakarak hesap yapıyor.
oecd'ye göre türkiye son sırada
dünyanın çeşitli ülkelerinde sendikaya üye olma oranları farklılık gösteriyor. oecd verilerine göre isveç’te sendikalılaşma oranı 2012 verilerine göre yüzde 67,5 düzeyindeydi. finlandiya’da yüzde 69, almanya’da yüzde 18, japonya’da yüzde 18, norveç’te yüzde 54. oecd ortalaması yüzde 17'yken, türkiye bu sıralamada yüzde 5,4 ile en son sırada.
özetle 1 mayıs 2014'te işçiler türkiye'de meydanlara örgütlenme özgürlüğü, sendikalaşma oranı, iş güvenliği konusunda benzer klasmandaki ülkelere oranla çok daha geride kalmış bir halde çıkacaklar.
Yorumlar