9 ekim 2015 cuma günü hatay, samandağ’da chp genel başkan yardımcıları nihat matkap ve tekin bingöl, törenle eski chp milletvekili refik eryılmaz’a chp rozeti taktı. bu tören hatay’da 1 kasım’a dair tüm hesapları alt üst etti. 7 haziran’da tekrar aday gösterilmeyen eryılmaz, seçime bağımsız girmiş ve tek başına 19 bin 227 oy almıştı. bu oy sayısı onun milletvekili olmasına yetmedi ama chp’nin hatay’dan bir milletvekili fazla çıkarmasını, hatta birinci parti olmasını engelledi. seçimden birinci parti olarak çıkan akp, chp’nin yaklaşık 12 bin oy önündeydi. refik eryılmaz’a hâlâ chp yönetimi 7 haziran’da niçin aday gösterilmediğini söylememiş ama eryılmaz’ın chp’ye küskünlüğü bitmiş. türkiye’nin suriye politikasına yönelik çıkışlarının aday gösterilmemesinde etkin olmuş olabileceği tahminini yapıyor. eryılmaz, chp’ye katılımının hatay’daki oy dağılımını değiştireceği görüşünde:

"bizim aldığımız oy dengeleri etkiliyor. 7 haziran’da 6-7 bine mhp, 4-5 bine hdp milletvekili çıkarabiliyordu. bizim oylarımız tüm dengeleri değiştirecek. bana oy verenlerin chp ye katılmamla birlikte chp’ye gideceğinden kuşkum yok. benim 20 bine yakın oyumdan kesin 15 bini chp’ye gider. bizimle çalışan gençlerin bir kısmı hdp’ye oy verebilir. ben chp’ye girmeseydim, benim oylarımın chp’ye gitmeyeceğini çok iyi biliyorum. beni sevenler chp’ye bilenmişti, ikna etmem de pek kolay olmadı doğrusu."

Refik Eryılmaz:Benim 20 bin oyumdan 15 bini kesin CHP'ye gider.

[[Fotoğraf: Güray Ervin/Al Jazeera Türk]]

mhp yenilendi

eryılmaz krizini çözen chp, kağıt üstündeki hesaplamalarda akp’den bir milletvekilini alacak gibi görünüyor. ancak diğer partiler, özellikle de mhp hatay’da liste atağı yaptı. bir milletvekili çıkaran mhp, bu sayıyı artırmak için 7 haziran’da seçilmiş milletvekili adnan şefik çirkin’i tekrar aday göstermedi. çirkin’in ağabeyi turan çirkin, iki dönem hatay milletvekili olarak görev yapmış, ardından da kardeşi adnan şefik çirkin milletvekili seçilmişti. ağabeyden kardeşe geçen milletvekilliği hatay’da mhp teşkilatında eleştiri konusuydu. bu eleştiriler bu kez ankara’da yankı buldu ve mhp 1 kasım’da hatay’da ilk iki sırasını yeni adaylara ayırdı.

hatay’ın büyük ilçelerinden kırıkhanlılı olan mehmet necmettin ahrazoğlu birinci sıraya, iskenderun eski ülkü ocakları başkanı ibrahim gül ise ikinci sıraya konuldu. hatay’da her iki ismin de akp ve chp seçmeninden oy alacağına dair kanaat var. ikinci sıra adayı iskenderunlu genç bir işadamı ibrahim gül, en çok çalışan adaylardan. gül, kendisinin seçileceğinden emin hatay’da birinci parti olacaklarını söyledi:

"hatay’da birinci parti olacağız. seçime yeni yüzlerle giren tek parti biziz. diğer adaylar eski ve hatay’a bir faydalarının olmadığını herkes biliyor. biz yeni yüzler olarak hatay’a sinerji getirdik. biz 4 alırız. akp 3, chp de 3 alır."

MHP'nin ikinci sıra adayı İbrahim Gül partisinin dört milletvekili çıkaracağı görüşünde.

[[Fotoğraf: Güray Ervin/Al Jazeera Türk]]

hdp çıkış arayışında

hatay’da yanıtı en çok merak edilen sorulardan biri de kentte fazla kürt nüfus olmamasına rağmen 54 bin 456 oy alan hdp’nin oylarının azalıp azalmayacağı. chp’lilere göre 7 haziran’da chp’ye oy verme ihtimali olan ciddi bir seçmen, barajı geçsin diye hdp’ye oy verdi. yine chp’lilere göre bu oylar geri gelecek. diğer bir görüş ise şimdiye kadar hep kendilerini chp’de ifade eden arap alevi oyu hdp’de kalıcı.

hdp de hatay listesinin ilk iki ismini değiştirdi. birinci sıradaki doktor nihat eraslan’ın yerine öğretmen servet kavukoğlu birinci sıraya, avukat şükran dağ ise ikinci sıraya konuldu. her iki isim de hataylı ve arap alevisi. servet kavukoğlu, hatay’da eğitim-sen başkanlığı yapmış, "barış" için kapıkule sınır kapısı’ndan cilvegözü sınır kapısı’na kadar bisiklet ile gitmiş bir aktivist. servet kavukoğlu ile  chp’nin oy depolarından biri olan defne ilçesinde seçim çalışması yaparken buluştuk ve kavukoğlu’na "chp’nin etkin olduğu yerlerde çalışıyorsunuz? chp’den size kayış sürecek mi?" diye sorduk:

"ağırlıklı olarak bize chp ve akp’den oy gelecek. biz tüm hatay halkından oy almayı hedefliyoruz.  arap alevi kitlenin yüzü hdp’ye dönüyor. ben anadilimle arapça konuşuyorum. bizim tüm halklar için anadilde eğitim talebimiz var. alevi araplar, 90 yıldır seçimden seçime hatırlanan bir kesim olmuşlardır, bu süreçte kendilerine güven veren kendilerini ifade edebilecekleri bir parti olarak artık hdp’yi görüyorlar."

servet kavukoğlu ile yaptığımız söyleşiden bir gün sonra ankara'da bombalı saldırı gerçekleşti. saldırının ardından hdp hatay il örgütü de diğer kentlerdeki hdp'liler gibi seçim çalışmalarını askıya aldı. 

HDP Hatay birinci sıra adayı Servet Kavukoğlu, HDP'ye AKP ve CHP'den oy geleceği görüşünde.

[[Fotoğraf: Güray Ervin/Al Jazeera Türk]]

akp ve chp  listelerinde ısrarlı

chp, 7 haziran listesinin iddialı bölümüne yani ilk beşine hiç dokunmadı. aynı isimlerle 1 kasım’da seçmen karşısına çıkacak. akp’de ise sadece dördüncü sırada değişiklik oldu. 7 haziran’da milletvekili seçilen ak parti gençlik kolları genel başkan yardımcısı mehmet alğan bu kez aday gösterilmedi. ankara’dan gelen alğan'ın teşkilatın benimsememesi nedeniyle aday gösterilmediğine dair yorumlar yapılıyor. alğan’nın yerine ise reyhanlı'nın eski belediye başkanı ve eski ak parti milletvekili, hatay’da tanınan isim fevzi şanverdi aday gösterildi. şanverdi’nin mhp’nin liste ataklarına karşı, ak parti seçmenini kaptırmamak için yapılan bir hamle olduğu dillendiriliyor. oyları bir önceki seçime göre düşse de milletvekili sayılarını koruyan akp ve chp listelerinde önemli değişiklik yapmayarak 7 haziran sonucuna razı bir tutum görüntüsü veriyor.

hatay’da oylar ilçelere göre paylaşılmış durumda. iskenderun dışında ak parti ve chp’nin yakın oy aldığı yerler yok. ilçeler ya akp’nin kalesi ya da chp’nin. hatay’da sünnilik ve alevilik oy vermede belirleyici etken. oy vermedeki bu ayrılık birlikte yaşama konusundaki iradeyi hiç zorlamıyor. birlikte yaşamak hataylıların üzerlerine titrediği konu. künefe ustası ragıp bekfilavi hatay’ı karıştırmak isteyenler oldu ama bunu yapamadılar diyor:

"biz burada çok kültürlü, beraberce yaşama arzusunda olan insanlarız. bunun korunması için uğraşıyoruz. birileri burayı karıştırmak istedi ama yapamadılar."

hatay’da sokaklarda seçim havası hissediliyor. adaylar çalışıyorlar. 68 yaşındaki terzi mehmet semercioğlu, kime oy vereceğini oğlunun kamu görevlisi olması nedeniyle söylemekten imtina ediyor ama refik eryılmaz’ın katılımıyla chp’nin birinci parti olma şansının arttığını düşünüyor. semercioğlu, "ben olsam refik eryılmaz’ı geri almazdım aslında" diye de ekliyor. 

Terzi Mehmet Semercioğlu, CHP'nin Hatay'da birinci parti olabileceğini söylüyor.

[[Fotoğraf: Güray Ervin/Al Jazeera Türk]]

kaynak: al jazeera