Türkiye

Hopa'da bulutlar dağılırken...

Son yılların en büyük sel felaketine 8 kurban veren Hopa’da enkaz kaldırma çalışmaları sürüyor. Artvin Valiliği 200’ü aşkın binanın, çökme ve sel tehlikesi nedeniyle boşaltılmasına karar verdi.

Konular: Türkiye, Çevre
Artvin'in Hopa ilçesini vuran sel felaketinden sonra ilçede enkaz kaldırma çalışmaları sürüyor. [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]

artvin’nin hopa ilçesinde, orman ve su işleri bakanı veysel eroğlu'nun ifadesiyle "son 500 yılın en şiddetli yağışları"nın neden olduğu sel, dere yataklarında da taşkınlara yol açtı.

metrekareye 255 kg yağışın düştüğü bölgede, heyelan sonucu sel sularına karışan tonlarca toprak, can ve mal kaybına neden oldu. felakette 8 kişi yaşamını yitirirken, sele kapılan üç kişinin aranmasına devam ediliyor.

hopa çayı kenarında bulunan yoldere köyünde kazım gedik, heyelanla akıp gelen çamurun vurduğu 50 yıllık babaevine dalgın gözlerle bakıyor. ilk katı tamamen çamur altında kalan binanın ikinci katındaki duvarlar selin büyük hızla sürüklediği ağaç gövdelerinin çarpmasıyla yıkıldı. olayda gedik’in 41 yaşındaki eşi ünsal gedik, oğlu 17 yaşındaki erdal eren gedik ve yengesi 55 yaşındaki emniyet gedik öldü.

evi hopa çayı’nı besleyen küçük akarsulardan birinin kenarında olan kazım gedik, olanlarla ilgili kimseyi suçlayamıyor.

“elli yıldır burada oturuyoruz. evin hemen yanından akan ırmağımız zaman zaman taşardı. en şiddetlisinde bile su evin balkonuna kadar ulaşır, en fazla, eşyalarımız ıslanırdı. her yaz geliyoruz ve her ağustos ayında bu kuvvetli yağış olur. ama bu başka bir şey. çamurla birlikte 20-25 kadar kızılağaç evin üzerine akmış, böyle bir şey görmedim.”

Kazım Gedik'in ailesinden üç kişi heyelan toprağı altında kalarak can verdi. [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]

aynı köyde yaşayan şinasi topaloğlu (72) tepeden akan sel sularının taşıdığı molozlarla örtülen yolun iş makinaları tarafından temizlenmesini izliyor: 

"1945’ten beri bu köydeyiz. ben iki yaşındayken babamlar buraya yerleşmiş. bunca yıldır böyle bir şey yaşamadık. on senede yağacak yağmur burada 20 dakikada yağdı."

hopalılar tedirgin

sel ve heyelan nedeniyle felaketin yaşandığı bölgelerde birçok yapı hasar gördü. çalışmalarda 6 bina yıkıldı, 17 bina ağır, 11 bina orta hasarlı, 24 binanın da boşaltılması talebi yapıldı. başbakanlık afet ve acil durum yönetim başkanlığı (afad) ekiplerinin hasar tespit çalışmaları sürüyor. sel felaketinin canlı tanıkları ise hâlâ korkuyor. dik yamaçlara ektikleri çayla geçimlerini sağlayan yoldere köyü sakinlerinden taylan başar onlardan biri:

"afad’dan yetkililer geldi ve evimizde baktılar. evinizde hasar yok, oturabilirsiniz dediler ama biz gene de korkuyoruz. yağmur yağdığında akrabalarımızın evine gidiyoruz."

Sel nedeniyle taşkınların meydana geldiği Hopa Çayı kenarındaki Hopa-Artvin yolunda yer yer hasar oluştu. [Fotoğraf: Can Hasasu/Al Jazeera Türk]

ekipler vardiyalar halinde 24 saat çalıştı

ilçe merkezinde ve köylerde felaketin yol açtığı yıkımı kaldımak için hummalı bir çalışma var. artvin valisi kemal cirit çalışmalara katılan kurum temsilcileri ile hopa'da bir toplantı yaptı. cirit'in verdiği bilgilere göre 1500'e yakın işçi vardiyalı olarak aralıksız çalıştı. çalışmalarda 500 iş makinası kullanıldı. üç askeri helikopter dağlık bölgelerde mahsur kalan 100 köylüyü kurtardı. 

selde hasar gören elektrik nakil hatları ve trafolar nedeniyle ilçe merkezi ve köylerde iki gün boyunca tam günü bulan elektrik kesintileri yaşandı. cirit, ilçenin yüzde 98'ine yeniden elektrik verildiğini, trafo arızası olan mahalleler ve iki köy dışında her yerde elektriğin yeniden sağlandığını söyledi. 

bilim insanları selin sebebini ve etkilerini araştırıyor

istanbul teknik üniversitesi deprem mühendisliği ve afet yönetim enstitüsü'nden prof.dr. abdul hayır, prof dr. ayfer erken, doç. dr. ibrahim demir ve doç dr. mehmet özger selden sonra felaket bölgelerinde incelemelerde bulunuyor. ekip başkanı prof.dr. abdul hayır hopa'nın felaketi ucuz atlattığını düşünüyor.

"felaketin birinci sebebi hiç kuşkusuz yağan yağışın şiddeti. bu miktarda ve debide akan su yıkıcı oluyor. sel bölge halkını gece uykuda yakalasaydı şu anda çok daha fazla sayıda can kaybından söz ediyor olacaktık. selin gün ışığında olması halkın korunaklı yerlere kaçmasına fırsat vermiştir."

İstanbul Teknik Üniversitesi'nden gelen uzmanlar Hopa'da meydana gelen seli inceliyor.
[[Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]]

itü'den gelen uzmanlar olayın kaçınılmaz bir doğal felaket olduğu konusunda hemfikir. deprem mühendisliği ve afet yönetimi enstitüsü müdürü hayır'a göre, çalışmalarının asıl amacı felaketin zararını arttıran insan yapısı unsurların tespit edilmesi olduğunu söylüyor: 

"dere yataklarının ıslah edilmesi gerekiyor. bu çalışmanın da bütünleşik olarak gerçekleştirilmesi şart. denizden derenin kaynağına kadar tek bir proje yapılmalı. her kurum kendi bölgesinde ayrı bir çalışma yapınca sistem uyumlu olmayabiliyor. proje baştan sonra tek kalemden çıkarsa, hesaplamalar da ona göre yapılır ve felaket yaşanması riski en aza indirgenir. hazırlayacağımız raporda ulaşımdan yapılaşmaya kadar birçok alanda önerilerimiz olacak."

artvin valiliği'nin verdiği bilgiye göre, afetle ilgili bölgenin yüzde 90'nında  çalışmalar tamamlandı. hopa'da bin 208, arhavi'de 216, borçka'da da 10 afetzedenin bulunduğunu belirten artvin valiliği, yıkılan ve risk taşıyan binalar nedeniyle evsiz kalan 114 aileye gerekli yardımların yapıldığnı duyurdu. 

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;