ingiltere’de 7 mayıs'ta yapılann seçimlerin ardından başarısız olan muhalefet partisi liderlerinin istifa etmesi aslında birçok batı ülkesinde yerleşik bir gelenek. bu gelenek çok sık rastlanmasa da türkiye’de de geçerli ama parti liderlerinin başarısızlık çıtası hayli aşağıda. geçmişteki istifalara bakıldığında başarısızlık olarak gördükleri tek şey, partilerinin baraj altında kalması.

ingiltere’deki durum türkiye siyasetinde çok az gerçekleşen bu geleneği yeniden gündeme getirdi ve ak parti genel başkanı ahmet davutoğlu, chp lideri kemal kılıçdaroğlu ve hdp genel başkanı selahattin demirtaş başarısız olmaları halinde istifa edeceklerini açıkladı. davutoğlu’nun başarısızlık kriteri, partisinin birinci parti olmaması, kılıçdaroğlu’nunki partisinin oyunun düşmesi… demirtaş’ınki ise daha önce istifa eden genel başkanlar gibi partisinin baraj altında kalması…

12 eylül 1980 sonrasında tbmm’ye giren siyasi partilerin 6 genel başkanı başarısız oldukları için, yani partileri yüzde 10 barajının altında kaldığı için istifa etti. ancak bunlardan ikisi daha sonra yeniden partilerinin başına geçti.

deniz baykal - 1999 seçimleri

deniz baykal’ın lideri olduğu chp, 22 nisan 1999 seçimlerinde yüzde 8,7 oy oranı ile meclis dışında kaldı ve istifa etti. baykal, 30 eylül 2000’de yapılan 11. olağanüstü kongre'de yeniden aday oldu ve seçildi. baykal’ın parti liderliğinden ayrılışı, 2010'da kendisi ve chp’li bir kadın milletvekilini içerdiği iddia edilen gizli kamera görüntülerinin ardından gerçekleşti.

tansu çiller - 2002 seçimleri

tansu çiller liderliğindeki dyp, 3 kasım 2002 seçimlerinde yüzde 9,5 oy oranı ile meclis dışında kaldı. çiller 9 kasım’da partisinden istifa eti. çiller liderliğindeki dyp oyları 1995 seçimlerinde yüzde 27’den yüzde 19,7’ye, 1999 seçimlerinde ise yüzde 12’ye düştü. ancak bu sonuçlar karşısında istifa kararı almadı.

mesut yılmaz - 2002 seçimleri

mesut yılmaz’ın liderliğindeki anap, 3 kasım 2002 seçimlerinde yüzde 5,13 oy oranı ile meclis dışında kaldı. yılmaz, 2007’de rize’den bağımsız milletvekili olarak seçildi ve meclise girdi.

bülent ecevit - 2002 seçimleri

bülent ecevit’in liderliğindeki dsp, 3 kasım 2002 seçimlerinde yüzde 1,22 oy oranı ile meclis dışında kaldı. bu parti bir önceki seçimden yüzde 22,19 oy oranı ile birinci olarak çıkmıştı. ecevit 2002 seçimi sonrası ayrılma kararını açıkladı ve kasım 2004’te, dsp kongresi öncesinde istifa etti. 

devlet bahçeli - 2002 seçimleri

devlet bahçeli liderliğindeki mhp, 3 kasım 2002 seçimlerinde yüzde 8,36 oy oranı ile meclis dışında kaldı. mhp 1999 seçimlerinden yüzde 17,98 oy oranı ile ikinci parti olarak çıkmıştı. bahçeli 2002 seçimleri ardından istifa etse de kongrede yeniden aday oldu ve parti liderliğine seçildi.

mehmet ağar - 2007 seçimleri

2002 seçimlerinden dyp liderliğine seçilen mehmet ağar’ın partisi 2007 seçimlerinde yüzde 9,54 oy oranı meclis dışında kaldı. bu sonuç, önceki genel başkan tansu çiller liderliğinde dyp’nin aldığı oy oranı ile aynıydı. ağar, partisinin barajı aşamayacağını gördüğünde, henüz tüm sandıklar açılmamışken görevinden istifa etti.

kaynak: al jazeera