Türkiye

Madde madde 'iç güvenlik' kavgası

HDP, hükümet ile aralarında gerilime neden olan iç güvenlik paketine ilişkin itirazlarını ayrıntılı olarak açıkladı. HDP'ye göre toplumu susturma amacı taşıyan bu paket ile polis sokak çatışmalarına hazırlanıyor.

Beştaş partisinin itirazlarını madde madde sıraladı. [Fotoğraf: Osman Baytürk /Al Jazeera]

halkların demokratik partisi (hdp) ile hükümet arasında 'iç güvenlik paketi' nedeniyle başlayan tartışma sürüyor. hdp'ye göre tbmm gündemine gelen yasa, çözüm süreci ile bağdaşmayacak nitelikte ve hükümetin otoriterleşme eğilimini yansıtan düzenlemeler içeriyor. düzenlemeyi "bu bir susturma yasasıdır" diye tanımlayan hdp eş genel başkan yardımcısı meral danış beştaş şu değerlendirmeyi yaptı: 

"kamu güvenliği endişesine sığınarak polis devletinin yasallaştığı bir yasa düzenlemesidir. hatta polise verilen yetkiler ayrıca değerlendirildiğinde polis devletini bile aşıyor. bu paket, güvenlik politikasını merkezine alan, hak ve özgürlüklerden tümüyle sarf-ı nazar eden bir paket. bu infazların yolunu açacak bir paket."

beştaş partisinin itirazlarını madde madde örneklerle anlattı. al jazeera hdp'nin itirazlarıyla tasarı metnindeki düzenlemeleri karşılaştırdı:

'bilye ve sapan bulunduran öldürülebilir'

paketin en çok tartışılan maddelerinden biri molotofkokteyli bulundurma ve yüzü kapalı eylemciler ile ilgili cezaların artırılması. meclis komisyonundaki tasarıda molotofkokteylinin de içinde bulunduğu eylemlerde kullanılan bazı malzemeler ile ilgili yeni düzenlemeler 3. maddede yapılıyor.

tasarı ne diyor?

"ateşli silahlar veya havai fişek, molotof ve benzeri el yapımı olanlar dahil patlayıcı maddeler veya her türlü kesici, delici aletler veya taş, sopa, demir ve lastik çubuklar, boğma teli veya zincir, demir bilye ve sapan gibi bereleyici ve boğucu araçlar veya yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı eczalar veya diğer her türlü zehirler veya her türlü sis, gaz ve benzeri maddeler taşıyarak veya kimliklerini gizlemek amacıyla yüzlerini tamamen veya kısmen bez vesair unsurlarla örterek katılanlar iki yıldan dört yıla kadar cezalandırılır."

hdp ne diyor?

"hükümet yetkililerinin en çok ifade ettiği havai fişek, molotof, demir bilye ve sapan da ateşli silah kapsamına alınmış. berkin'in elinde bilye ve sapan vardı. uğur kaymaz'ın elinde hiçbir şey yoktu. bilye ve sapanın ateşli silah kabul edildiği başka bir ülke yoktur. sapan ve bilyeyi silah saymak bunu taşıyan insanların öldürülebilmesi demektir. molotofkokteyli konusunda da kamuoyu yanıltılıyor, zaten molotof cezasız bırakılmıyor. zaten yüksek cezalar veriliyor. molotofu öne sürerken bu hükümet başka bir gayeyi gizlemeye çalışıyor.

'üniforma sorun yaratır'

aynı maddeyle yapılan bir diğer düzenleme ise eylemlere katılanların kıyafetleri ile ilgili. 

tasarı ne diyor?

yasadışı örgüt ve topluluklara ait amblem ve işaret taşıyarak veya bu işaret ve amblemleri üzerinde bulunduran üniformayı andırır giysiler giyerek katılanlar ile kanunların suç saydığı nitelik taşıyan afiş, pankart, döviz, resim, levha, araç ve gereçler taşıyarak veya bu nitelikte sloganlar söyleyerek veya ses cihazları ile yayınlayarak katılanlar altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."

hdp ne diyor?

"diyelim ki 10 kişi birden kırmızı giydi, polis diyecek ki 'bu bana yasadışı şu örgütü anımsatıyor' ve gidecek bunu suç dosyasına ekletecek. rihanna geçen günlerde ypj kıyafeti giymişti, türkiye'de yaşamış olsaydı hükümet onu da soruşturabilirdi."

polisin arama yetkisi

hdp'nin polisin arama ve durdurma yetkilerinin artırılmasına da itirazı var.

tasarı ne diyor?

"el ile dıştan kontrol hariç kişinin üstü ve eşyası ile aracının dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin aranması; içişleri bakanlığı tarafından belirlenecek esaslar dahilinde mülki amirin görevlendireceği kolluk amirinin yazılı, acele hallerde sonradan yazıyla teyit edilmek üzere sözlü emriyle yapılabilir. kolluk amirinin kararı 24 saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur."

hdp ne diyor?

"her birimiz sokakta günün herhangi bir saatinde polis tarafından durdurulabilir, üstümüz aranabilir. şu anda en azından bir karar var, savcılık, hâkim kararı gerekiyor. ama şu anda polise bu yetkiler suçüstü haline bile ihtiyaç duymadan veriliyor. polise, dur ihtarına uymayanlara ateş açma yetkisi veriliyor. polisin görevi bir kişiyi durdurmaktır ve orantılı güç kullanmaktır. burada polise öldürme yetkisi verildiğini söyleyebiliriz."

polisin ifade alması

meclis'teki tasarı polisin ifade alması ile ilgili de değişiklikler içeriyor. 

tasarı ne diyor?

"polis, müşteki, mağdur veya tanık ifadelerini, ikamet ettikleri yerlerde veya işyerlerinde de alabilir. bu fıkranın kapsamı ile uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar içişleri bakanlığı'nca belirlenir."

hdp ne diyor?

"polis, savcının ve hâkimin yetkilerini alarak sanıkların müştekilerin ifadesini kendisi alabilecek. üstelik anayasal ve yasal olarak bu sadece mahkemelerin kullanabileceği bir yetkidir."

hdp ayrıca tasarıyla polise verilen 24 saat gözaltı yetkisine, eylemlerde tazyikli suyla birlikte boya kullanılmasının yasal olarak önünün açılmasına da itiraz ediyor. hdp eş genel başkan yardımcısı meral danış beştaş, polisin bu düzenleme ile sokak çatışmalarına hazırlandığını da öne sürdü. beştaş bu tasarıya karşı miting ve eylemler yapacaklarını söyledi. 

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;