Türkiye

Patriotlar neyi koruyor?

Suriye’den gelebilecek füze ve uçak tehditlerine karşı konuşlanan Patriotlara rağmen bir füze Reyhanlı’da bir askeri birliğin çok yakınına düştü. Patriotların menzilleri ve yerleştirildikleri nokta göz önüne alındığında Türk sınırını ve topraklarını tam olarak korumadıkları ortada. Peki koruma menzilleri içinde ne var?

Konular: Türkiye, Ortadoğu, Suriye'de iç savaş

Alper Altuntaş

[Kaynak: Al Jazeera Grafik]

2012 yılı sonunda türkiye’nin talebi üzerine nato, türkiye’nin üç noktasına patriot hava savunma sistemini yerleştirme kararı aldı. ancak bu füzelerin yerleştirildiği nokta ile radar ve füze menzilleri türkiye’nin sınır illerini tamamiyle korumaktan uzak. bu gerçek, çarşamba sabahı hatay’ın reyhanlı ilçesinde bir hudut bölüğüne çok yakın noktaya bir suriye füzesi düşmesi ile pratikte de kendini gösterdi. füze 15 metre genişliğinde ve 7 metre derinliğinde bir çukur açtı.

patriotların menzili ve yerleştirildiği noktalar

Türkiye'ye yerleştirilen Patriot sistemlerinden biri
[[Fotoğraf: AFP]]

patriot hava savunma sistemine sahip üç nato ülkesinden; abd, almanya ve hollanda’dan türkiye’ye bu sistemler geldi ve kahramanmaraş, gaziantep ve adana’ya yerleştirildi. 2015 yılbaşında adana'da konuşlu olan hollanda patriot birliğinin yerini ispanyollar aldı.

bu sistemlerin radar menzili 105 kilometre. yani ancak bu yarıçapta bir alana giren füze tespit ediliyor. ardından da onu yok etmeyi amaçlayan füzeler otomatik olarak fırlatılıyor. reyhanlı’da vurulan noktaya en yakın patriot bataryaları gaziantep'te ve yaklaşık 125 km uzaklıkta.

radar menzili ile füze menzili aynı şeyler değil.

yani patriotların menziline giren füze tespit edildikten sonra onu yok etmek için yola çıkan füzeler, daha yakın bir noktada buluşuyor. patriotlar aslında radar menzillerinden daha küçük bir alanı koruyabiliyor. reyhanlı radar kapsamının dahi dışında.

al jazeera’ya konuyla ilgili açıklamada bulunan emekli tümgeneral armağan kuloğlu da patriotların yerleştirildikleri yer ve sayıları göz önüne alınarak şu açıklamayı yaptı;

Emekli Tümgeneral Armağan Kuloğlu
“bütün sınır boyunca füzeleri engelleyen kabiliyette olmadıkları açık. bu sistemler belli bir alanda gezinebilir ve belli bir mesafeyi koruyabilir. sınır boyunca sık aralıklarla yerleştirilmeliydiler ki sınırı korusunlar. şu anki konumları itibariyle açık bölgeleri var. füzenin düştüğü yer de böyle bir yer. “tamamen yetersizdir, koruyamaz” denemez ama üç ilde olmaları yerleşim yerlerini koruma amaçlı denilebilir. ama önceliğin tehlikeye en açık olan hatay’da olmaması, bunu gönderenlerin asıl neyi korumayı amaçladıklarının da göstergesidir. kürecik ve incirlik koruma alanlarında mesela.”

suriye’den fırlatılan füzelerin menzili

Patlamanın olduğu alanda 15 metre genişliğinde ve 7 metre derinliğinde bir çukur oluştu.
[[Fotoğraf: AA]]

suriye’nin elinde bulunan karadan karaya füze sistemleri rus ve iran yapımı. reyhanlı sınırlarına düşen füzenin menzili göz önüne alındığında 200 km menzilli iran yapımı şahap füzesi olma ihtimali çok yüksek.

suriye’nin elinde daha kısa ya da daha uzun menzilli füzeler var. bu ülkenin askeri envanterinde 550 km menzili olan karadan karaya fırlatılan füzeler de mevcut ve bu füzeler çoğunlukla tartus’ta ya da lazkiye’de bulunan askeri üslerde bulunuyor. hürriyet gazetesi'nin askeri kaynaklardan aldığı bilgiye göre, reyhanlı’ya düşen füze de bu iki noktadan biri olan tartus’tan fırlatıldı.

bu füzeler nokta atışı bir hedefi vurabilmekten uzak olduklar ve tam olarak nereyi vuracaklarının kestirilmemesi açısından da tehlikeliler.

hatay kapsam dışında

patriotlar radar menzilleri göz önünde bulundurulduğunda dahi hatay ilinin önemli bir bölümünü kapsamıyor. tartus ve esed’ın elindeki batı suriye’deki diğer üslerden gelebilecek saldırılara karşı kurulacak bir savunmada merkez olması gereken hatay ili sınırlarına bu füzeler yerleştirilmedi. radar menziline giren bölümün çoğu da füze menzilinde değil.

peki bu savunma sistemleri türkiye topraklarını tam olarak korumuyorsa koruma çemberinin içinde nereler var?

2010 yılında nato kararı ile kurulan malatya kürecik tesisleri, füze savunma sistemi erken uyarı radarı patriot savunma sisteminin koruma çemberinde. özellikle suriye’den gelecek tehditler karşısında…

ayrıca adana incirlik’te bulunan ve abd hava kuvvetleri tarafından kullanılan nato üssü de patriotların koruma menzili içinde.

“iran türkiye’yi test ediyor”

al jazeera'ya konuşan uluslararası ilişkiler profesörü mesut hakkı caşın bu olayı füzelerin üreticisi olan iran’ın türkiye’ye yönelik girişimi olarak niteledi;

Uluslararası İlişkiler Profesörü Mesut Hakkı Caşın
“yanlışlıksa atılsa bile suriye’nin sorumluluğu var. iran sınıfı bu füzelerin buraya atılmasında iran’ın da sorumluluğu var. iran ağzına, burnuna kadar bu işin içinde. iran kürecik’teki füze kalkanından rahatsız ve türkiye’deki patriot sistemini test ediyor. askeri olduğu kadar politik de bir saldırı bu.  bu saldırıyı nato da göremediyse kendini sorgulamalıdır. siz ‘oraya türk hava sahasını korumak için konuşlandık’ diyorsunuz. vuramıyorsa burada bir sorun vardır. vuramıyorsa burada nato sorgulanmalı. daha uzun menzilli ve adedi fazla füzelerle bunlar değiştirilmeli belki. iran türkiye’yi ve nato’yu küçük düşürmek istiyor. uluslararası toplumun suriye’deki sivil kayıplara sessizliği de onların cüretini artırıyor. düşünün bu füzeler suriye’de sivillere karşı kullanılıyor.”

konuştuğumuz uzmanlar patriot sistemlerinin gerekli olduğu konusunda hemfikir ama sayıları ve yerleri bakımından yetersiz olduğunu söylüyorlar.

kaynak: al jazeera

Alper Altuntaş

Prodüktör Devamını oku

Yorumlar
Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.

Konular

ilgili makaleler

;