13 yaşındaki ahmet şakir günün büyük bölümünü mardin’in dar sokaklarında eski bir evde geçiriyor. evin kapısında "her yerde sanat derneği" yazıyor. içerden çocuk sesleri geliyor. ahmet de aralarına karışmış dans öğrenmeye çalışıyor. aile suriye’deki iç savaştan kaçarak mardin’e sığınmış. 2 yıla yakındır mardin’de yaşıyorlar. ahmet, son iki aydır sığınmacı çocuklar için açılan sirk kursuna geliyor.

sirk sanatını öğreniyor

kurs dernek yönetimi tarafından açıldı. kursa gelen 125 çocuktan kimisi çember çevirmeyi öğreniyor, kimisi akrobasi hareketlerine merak sarmış. bazıları da ahmet gibi dans öğreniyor. binanın her bölümünde ayrı bir kurs var. 18 ülkeden sirk sanatçıları, suriye’den kaçan ailelerin 5 ile 15 yaş arasındaki çocuklarına eğitim veriyor.

ahmet şakir kurs sayesinde 'break dance' yapmayı öğrendi. daha önce boş zamanlarını sokaklarda geçiren şakir, kursun kendisine iyi geldiğini söyledi:

”dansla birlikte başka şeyler de öğrendim. oyun oynuyoruz arkadaşlarla, zamanımız iyi geçiyor burada. buraya gelmesem sıkılırım dışarda.”

polonya'dan mardin'e

kurslara devam eden çocuklar eğitimlerini sonunda gösteri sunacak. kurs eğitmenlerinin çoğu gönüllü. polonyalı aleksandra miciak 2 yıla yakındır mardin’de çocuklarla birlikte. yılın çoğunu mardin’de geçiren miciak, “bazen çok zor oluyor duygulanıyoruz ama onların mutlu olduğunu görünce biz de mutlu oluyoruz.  burası çok özel bir yer ve özel insanlar. bütün zamanlarını burada harcıyorlar, sirkin sahibi olmamalarını rağmen sahibi gibiler.  bütün enerjilerini burada harcıyorlar bu da bizi mutlu ediyor ”dedi.

Kursun gönüllü eğitmenlerinden Polonyalı Aleksandra Miciak, yılın sadece 2 ayını ülkesinde geçiriyor. [Fotoğraf: Faruk Yüce / Al Jazeera Türk]

'amaç rehabilitasyon'

her yerde sanat derneği’nin başkanı serdal adam, amaçlarının rehabilitasyon olduğunu söyledi. adam, ”sosyal sirk tanımında bunu net görebiliriz. özellikle pedagojik alt yapısının olması, travma içerisinde olan çocukların tekrar yaşama entegre olabilmeleri açısından çok önemli bir araç olarak, dünyada kullanılmakta. sosyal sirkin amacı bireyin diğer bireylerle tekrar kaynaşabilmesi, kendine güven duygusunun tekrar pekiştirilmesinin sağlanması, hızlı bir şekilde hayata ayak uydurmasını sağlamaktır. sosyal sirkin bu tanımından yola çıkarsak, bu tür savaş bölgelerindeki çocukların bu iş içine dahil olmasını sağlamak, bunun temel amacıdır. bu çocuklar şu anda sokaklarda güle oynaya yürüyor, çok net bunu görebiliyorum. gülüyorlar, konuşuyorlar, hoplayıp zıplıyorlar, fikirlerini beyan ediyorlar ”diye konuştu.

ezidiler sirkle tanıştı

kentin başka bir köşesinde gösteri heyecanı var. sirk sanatçıları irak'ta işid saldırılarından kaçan ezidilere bir gösteri yapmak için, sığındıkları otogarın yolunu tutuyor. gösteriler çocuklar kadar büyüklerin de ilgisini çekiyor. sirk sanatçılarını bekleyenlerden biri de 19 yaşındaki halef murad. işid’ten kaçarak ailesiyle birlikte mardin’e sığındı. murad heyecanlı çünkü hayatında ilk kez sirk izleyecek. 

Erkekler gösterileri salondan izlerken, kadınlar kaldıkları bölümlerin balkonundan izledi. [Fotoğraf: Faruk Yüce / Al Jazeera Türk]

önce palyaçolar, ardından akrobatlar sahneye çıktı. heyecan dolu gözlerle gösteriyi izliyorlar. palyaçolar zaman zaman çocukları da gösterilerine dahil ediyor. halef murad, gösteriyi beğendiğini söylüyor:

“televizyonlarda görüyordum ama ilk kez canlı izliyorum. çok hoşuma gitti, dertlerimi bir süreliğine de olsa unuttum. şengali, savaşı unuttum. yengem çatışmada öldürüldü çok acı çekiyordum, biraz olsun unutturdu”

ilk kez sirk gördüler

34 yaşındaki halid halil, 1 yaşındaki kızını da omuzlarına alarak gösterleri izledi. halil, "buraya geldiğimizden beri ilk kez bu kadar güzel bir etkinlik izliyoruz. kısa süre için de olsa dertlerimizi bize unutturdu. bizde böyle şeyler yoktu çok hoşumuza gitti”diye konuştu.

yaklaşık bir saat süren gösterinin ardından sirk sanatçıları izleyenlerin arasına karıştı. kimisi gösteri aletlerini kullanmaya çalıştı, kimisi fotoğraf çektirdi.

kaynak: al jazeera