yüzme federasyonu, milli takımlar teknik direktörlüğü'ne porto riko asıllı abd'li antrenör fernando canales'i getirdi. ünlü antrenörün eşi mona canales de istanbul'daki olimpiyat hazırlık merkezi'nde baş antrenörlük yapacak. 55 yaşındaki antrenör, milli takımlar danışmanı, abd'li rekortmen yüzücü michael phelps'in antrenörü bob bowman'ın daveti üzerine türkiye'ye geldi. bu iki isim, 2008 pekin olimpiyatları'nda abd takımında birlikte çalıştı. canales, amerikan yüzme federasyonu uluslararası ilişkiler sorumlusu olarak da görev yapıyor.

canales, 1978'de batı almanya'da düzenlenen dünya şampiyonası'nda 100 metre serbestte final yüzdü. bir dünya şampiyonasında final yüzen ilk porto rikolu olarak da tarihe geçti. aynı yıl düzenlenen orta amerika ve karayip oyunları'nda beş altın, bir gümüş madalya kazandı. 1976 montreal, 1980 moskova olimpiyatları'nda yarışan canales, 1984 los angeles olimpiyatları'nda ülkesinin bayrağını taşıma onuruna erişti.

bob bowman ile birlikte, abd bayrak takımlarıyla olimpiyat ve dünya şampiyonu olan peter vanderkaay ve 2012 londra olimpiyatları’nda üç altın madalya alan allison schmitt'i çalıştırdı. daha sonra olimpiyat ve dünya şampiyonu fransız yüzücü yannick agnel’in antrenörlüğünü yaptı.

ailesiyle birlikte istanbul'a yerleşen abd'li antrenör, al jazeera'nin sorularını yanıtladı.
 

türkiye’de yüzmedeki en önemli eksik nedir size göre?

ilk olarak yapılması gereken, yüzmenin cazip bir spor haline getirilerek sevdirilmesi. yüzmenin iyi tanıtılması lazım. insanlara bu sporu yaptıklarında, ne gibi kazançları olacağını anlatmalıyız. insanların neden yüzmek isteyebileceği üzerinde durmak ve bunları iyi tanımlamak gerek. fiziksel nedenler, sosyal nedenler, ruhsal nedenler. bunların tümünün insanlara çok iyi anlatılması gerek. türkiye'nin çok iyi koşulları var. başta iklim mükemmel. ayrıca genç nüfusun çoğunluğu, her dönemde bu spora yeni yetenekler, yeni yüzler kazandıracak bir potansiyel oluşturuyor. zorluklar her ülkede olduğu gibi türkiye'de de var. 

başta, sürekli gelişime dayalı bir milli takım felsefesi oluşturacağız. en önemli şey bağlılık. federasyonlar ve kulüplerin ilişkisi çok sıkı ve istikrarlı olmalı. kulüpler iyi olursa, federasyon da iyi olur, herkes iyi olur. bir başka yapmayı düşündüğümüz şey de her yaş düzeyinde yarışmaların sayısını artırmak. çok sıkı antrenman yapıyor olabilirsiniz ama bunların işe yarayıp yaramadığını yarışmalarda anlarsınız. özetleyecek olursam, türkiye'de yüzmenin köklerini sağlam tutmak lazım. uluslararası başarıyı, bu sağlam köklerden yetişen sporcular getirebilir sadece. 

bunu değiştirebileceğinizi düşünüyor musunuz ya da nasıl değiştirmeyi düşünüyorsunuz?

türkiye'de daha çok yeni olduğumu belirtmeliyim. şu günlerde yaptığım şey tutkuyla çalışmak. bu sporu türkiye'de dünya seviyesine çekmek için neler yapabilirim onları planlıyorum. eğitimler, klinik çalışmalar ve yarışmalar organize edeceğim. amerikan yüzme federasyonu'nda işim gereği uluslararası yüzme federasyonu (fina) ile çok sıkı ilişkilerim var. fina'nın 'herkes için yüzme' felsefesini türkiye'de de yaymak ilk hedefim. türk milli takımlarının avrupa ve dünya takımlarıyla eş seviyeye gelebilmesi için hayalini kuracakları bir şey sunmalıyız. hepsinin rüyası olmalı bu. bu rüyayı da kendilerini hem kültürel hem de fiziksel olarak geliştirerek gerçekleştirebileceklerini anlatmalıyız. tabii tüm bunları yaparken heyecan ve eğlence de katmalıyız.

bugüne kadar nereye gittiysem oradaki insanlarla aynı seviyede bulunmaya çalıştım. ben türkiye'ye birilerinden daha iyi olmak için gelmiyorum.

bu ülkede çok değerli antrenörler var ve onlarca yıldır bu spora çok şey katmışlar. ben onlarla birlikte çalışmaya geldim. karım da onlarla birlikte çalışmaya geldi. biz yaptığımız işi severek ve tutkuyla yapıyoruz. işimize olan bu tutkumuz hiç bitmeyecek. büyük hayaller kurarsanız büyük işler başarırsınız.

türkiye’deki antrenörleri yeterli buluyor musunuz?

geçmişte çok emek vermişler, üst seviyede çalışmalar yapmışlar. yeni geldiğim için hepsiyle tanışamadım. bowman ile yaptıkları çalışmaları biliyorum. iletişim sorunumuz olmayacak. hepimiz aynı dili konuşuyoruz, yüzmenin dilini. buraya kimseden daha iyi olmaya gelmedim. 'şunları, bunları yapacaksınız' demeyeceğim. o tarzda biri değilim, çalışma şeklim de böyle değil. ilk olarak onları tanıyacağım, aramızda güvene dayalı bir iş ilişkisi kuracağız. onların bana güvenmesini sağlayacağım. buraya onların üstünde değil onlarla birlikte çalışmaya geldiğimi göstereceğim. ne kadar çok birlikte çalışırsak o kadar başarılı oluruz.

türkiye uzun yıllardır olimpiyatlar’da podyum görmek istiyor, bu yolda projeler üretiyor. sizin göreve getirilmeniz de bu çalışmaların bir sonucu. bu sizde bir baskı yaratıyor mu? beklentiler çok büyük. kendinizi kurtarıcı olarak hissettiğiniz oluyor mu?

evet, insanların benden haklı beklentileri var. ama kendimi hiç kurtarıcı olarak görmüyorum, süper kahraman değilim. benim geleceğe dair umutlarım onlarınkinden de büyük. antrenmanların metotlu bir biçimde uygulanmasıyla iyi sonuçlar alabilirsiniz. yıllardır olimpiyatlar'a katılıp, madalya alamadan döndüğü gerçeğini görmezden gelemem.

ben yeteneği ilk görüşte anlarım ve onu bulduğumda, çalışma disiplini de varsa iyi sonuçlar alırız. hangi ülkeden, hangi antrenörü getirdiğiniz hiç bir önemi yok. önemli olan, o ülkedeki sporcuların tutkuyla başarıya odaklanması. benim ülkem porto riko çok küçük bir yer ama dünyaya çok sayıda yüzücü kazandırdık. türkiye bir çok spor dalında uluslararası alanda çok iyi, yüzmede neden olmasın? bence yüzme artık bir patlama yapmaya hazır. fransa bunu çok güzel başardı.

bob bowman ile nasıl bir iş bölümünüz var?

birbirimizi uzun süredir tanıyoruz. onun yardımcılığını yaptım. birlikte çok sayıda proje ürettik. her hafta toplantı yapıyoruz. zaten sürekli iletişim halindeydik, bu işle beraber daha da arttı. şu an bazı yüzücülerle birlikte baltimore'da. bir grup yüzücü daha gidecek ve birlikte iki hafta kamp yapacaklar. iki hafta kısa bir süre gibi gelebilir size ama bu türk sporcular için çok büyük bir deneyim olacak. baltimore yüzme kulübü, dünyanın en iyisi. 

michael phelps sizce neden döndü?

yüzmeye aşık olduğu için döndü. burada anahtar kelime aşk. işini aşkla yapanlar büyük başarılara imza atar. bu her alanda böyledir. müziğe bakın, bono'ya, mozart'a, aşkla bağlı olduklarını görürsünüz. sistine şapeli'ndeki o figürleri aşk olmadan çizebilir misiniz? michael da aşk için döndü, para için dönmedi. herkesin farklı beklentileri vardı ondan, onun bir tek hedefi vardı, olimpiyat takımına seçilmek. oraya geldiğinde hedefi bir altın madalyaydı. sonrasını hep beraber gördük. yüzyılın sporcusu oldu. bir süre sonra tüm bunlardan yoruldu, yapmak istemedi. başka şeylerle ilgilendi. yapamadığı şeyleri yaptı. gece kulüplerine gitti, golf oynadı, özgürce kilo aldı. istediği her şeye sahip, paraya ihtiyacı yok. yüzmeyi çok sevdiği için döndü.

sizce bu doğru bir karar mıydı?

bence müthiş bir karar. michael için, ailesi için, yüzme dünyası için 2008'de yedi dünya rekoru kırarken üç yaşında olan ve onu tam tanıyamayan çocuklar için. artık dokuz yaşındalar ve phelps'i tekrar izleyecekler. yaptığı inanılmaz bir şey. yüzme diğer sporlardan farklıdır. yıllarca yüzersiniz, bir ay bırakırsınız ve eski halinizden neredeyse eser kalmaz. o sadece amerika'da değil, dünyanın her yerinde idol. insani yanı da güçlü. çocuklar için vakıf kurdu ve çocuklara paradan çok daha önemli şeyler veriyor. yüzme sporuna verdiği destek inanılmaz. genç neslin michael gibi daha çok insana ihtiyacı var.

doping, modern çağda sporun en önemli sorunlarından biri. yüzme, diğer spor dallarıyla kıyaslandığında bu konuda daha masum görünüyor. bunun en önemli nedeni nedir sizce?

yüzme, diğer birçoğuna göre çok temiz bir spor. bence bunun nedeni, yüzmenin o amatör ruhunu henüz kaybetmemiş olması. diğer sporlarda mesela atletizmde çok fazla para akışı var. üstelik çoğu zaman kaynağı tam belli olmayan paralar. bu sürekli akan paralar yüzünden de sporcular kariyerlerini mümkün olduğunca uzatmak istiyorlar ve bu uğurda her şeyi yapmaya hazırlar. rakibinin bir adım önüne geçip daha fazla para kazanabilmek için her türlü yola başvurabiliyorlar. sadece bu değil tabii. yüzücülerin çoğu, sporun yanında ciddi bir akademik eğitim alıyor. çok temiz bir spor, yüzücüler keyfine varıyor. ayrıca yüzmede insanların karşısında neredeyse çıplaksınız ve vücudunuzdaki anormal değişimler çok çabuk dikkat çeker ve kendinizi kolayca ele verebilirsiniz.

tüm vücudu kaplayan, poliüretan ve neopren malzemeden yapılan mayoların giyilebildiği dönemde performanslar ve dereceler çok tartışıldı. bu akımın öncülerinden michael phelps, 2008 pekin olimpiyatları’nda sekiz altın madalya kazanırken yedi dünya rekoru kırdı. sizin bu mayolarla ilgili görüşünüz nedir?

2006-2009 yılları arasına tüm vücudu kaplayan ve kaygan maddelerden yapılan mayolar damgasını vurdu. 15 yıldır kırılamayan, gerçekten çok özel rekorlar üç ayda, 25 kez kırıldı. bu çok büyük bir sorundu. bence, bu mayo konusu daha kapanmadı ve tekrar gelecek. ben erkek yüzücülerde slip mayo olması gerektiğini düşünüyorum. o durumda mayonuz değil performansınız konuşulur.ben çocuklara "mayoyu düşünmeyin, antrenmanlarınıza odaklanın. siz iyi çalışın, biz size en uygun mayoyu buluruz" derim hep. bence bu konuyu fina kongresinde tekrar gündeme getirecekler. ben poliüretan, tüm vucut mayolara karşıydım, yasaklanmasından da çok memnunum. her zaman da karşı alacağım. yüzme, sporcular iyi oldukça gelişir. mayo teknolojilerindeki gelişmeler, yüzmeye hiçbir şey katmaz.

kaynak: al jazeera