istanbul bayrampaşa’da heyecanlı bir futbol karşılaşması. yaşları 13-17 arasında değişen suriyeli çocuklar, bu yıl üçüncü kez düzenlenen “suriyeli çocuklar futbol turnuvası”nda şampiyonluk için ter döküyor.

suriyelilerin kurduğu 14 okul takımı ve 4 kulüpte toplam 350 futbolcu oynuyor. çocukların kimi okuyor kimi de aile bütçesine katkıda bulunmak için çalışıyor. hepsinin buluşma yeri yeşil sahalar.

lokman arnavut lise öğrencisi. futbol onun için bir tutku:

"ben fenerbahçeyi beğeniyorum. oyuncuların isimlerini pek aklımda tutamıyorum ama onları diğer takımlardan daha çok beğeniyorum. gelecekte de bir türk takımına girme fırsatı bulmayı umuyorum."

kuzeni gays arnavut, imam hatip lisesi ikinci sınıf öğrencisi. ama onun favori takımı başka:

"hedefim beşiktaş kulübü’nde oynamak. beşiktaş’ın tüm oyuncularını seviyorum. beşiktaşın sahasında bir maça da gittim. türk takımlarından, neleri yapabildiğimizi ve yeteneklerimizi sergileme fırsatı istiyoruz."

süleyman muhammet abuzeyd için spor kadar eğitimi de önemli:

"suriye’nin dera kentinde hentbol oynuyordum. buraya gelince koçumuz ahmet bana futbolu sevdirdi ve beni bu alanda yetiştirmeye başladı. türkiye’de hedefim eğitimimi tamamlamak ve türk üniversitelerine girmek. çalışıp hem mühendis hem de futbolcu olmak istiyorum."

Suriyeli iki kuzenden biri Fenerbahçe'yi diğer Beşiktaş'ı destekliyor. Türk liginde oynamak ise ortak hayalleri. [Fotoğraf: Can Hasasu \ Al Jazeera ]

gurbette takım ruhuna sığındılar

savaş, onlardan çocukluk arkadaşlarını aldı. her biri bir ülkeye sığınmak zorunda kaldı.  o çocuklardan birinin, muhammet zarur’un türkiye’de yeni arkadaşlar edinmesini yine futbol sağladı:

"ben türkiye’ye ilk geldiğimde türklerle ilişkiler konusunda çok kötüydüm. arkadaşım yoktu. allah’a şükür nücum el arap takımına katıldıktan sonra hayatım çok daha güzel bir hale geldi. yeni arkadaşlarım oldu ve futbol oymaya başladım."

sami müfit, nücum el mustakbel (geleceğin yıldızları) adlı takımın koçu. müfit yıllarca suriye'de futbol ve spor alanında çalıştı. türkiye'ye sığınmacı olarak geldiğinde onu en çok üzen şey, suriyeli gençlerin durumu oldu. yaşama tutunmaları ve kötü alışkanlıklardan uzak durmaları için başlayan futbol takımı kurma projesi, bugün müfit’i öğrencileri için koçtan öte bir konuma taşıdı:

"bu hobi sayesinde gençler kendileri ile ilgilenen birilerini görünce, aramızda muhabbet doğdu. bir psikolojik dertleri olduğunda, aileleri bir sorunla karşılaştığında beni arıyorlar." 

nücum el arap (arap yıldızları) adlı takımın koçu ahmet ağa, suriyeli eski bir futbolcu. o da yeşil sahaların, genç yaşta kendini çok ağır yüklerin altında bulan suriyeli çocukları rahatlattığına inanıyor:

"bazı oyuncularım çalışıyor. tatil günleri olduğu için, ancak cumartesi pazar, antrenmanlara katılabiliyorlar. veya hafta içi gece maçlarına geliyorlar. işi ve yorgunluğu unutuyorlar. oyuncular bana ‘koç, spor yapınca yorgunluğu, işi unutuyoruz’ diyor."

Savaşın mağdur ettiği Suriyeli sığınmacı çocuklar futbol sayesinde yaralarını sarıyor. [Fotoğraf: Can Hasasu \ Al Jazeera Türk ]

suriyeli çocukların mini futbol ligini destekleyen “suriye forumu”nun başkanı ve suriyeli siyasetçi gassan hito, savaş nedeniyle çocukların ve gençlerin ciddi psikolojik travmalar geçirdiğinin altını çiziyor. hito'ya göre futbol, öncelikle suriyeli gençler için her şeyden önce normalleşme fırsatı sunuyor:

"bu etkinlik bir gencin kendine daha fazla güvenmesine, acı anıları geride bırakmasına ve geleceğini planlamasına yardım ediyor. öz güvenli olmazsa geleceği planlayamaz. onu kucaklayan bir toplum gerek. biz de çok şükür türkiye’de bulunmakla kendimizi şanslı sayıyoruz."

top oynuyorlar ama lisansları yok

futbolun suriyeli sığınmacı çocuklara bir motivasyon kazandırdığı tartışılmaz. ancak hayallerine uzanan yolda bazı engeller var. türkiye futbol federasyonu (tff) sporculara lisans verilmesi için en az bir yıl ikâmet belgesi sahibi olmalarını şart koşuyor. türkiye’de yaşayan suriyelilerin büyük bir çoğunluğu geçici kimlik kartları ile, sığınmacı statüsünde yaşıyor.

ahmet barut da, kendilerini daha fazla geliştirmek için türk takımlarında oynamalarına izin verilmesini istiyor:

"birçok türk kulübüne başvurdum. antrenmana veya içeri girer girmez bana ‘suriyeli almamız çok zor’ dediler."

Suriyeli yetenekli sporcular, sığınmacı oldukları için, lisans alamıyor. [Fotoğraf: Can Hasasu \ Al Jazeera Türk ]

“bize söylenen o ki, suriyeli oyuncularımız türk takımlarında oynayamıyor. biz bu konu üzerinde çalışıyoruz. türk futbol federasyonu’na futbolcularımızı görüp, onlara fırsat vermelerini istiyoruz ki, bu oyuncular kendilerini geliştirebilsin. bizim 7-8 kadar oyuncumuzu türk takımları görürse onları kaçırmazlar.”

bayrampaşa suriyeli yıldızların peşinde

türkiye'nin birçok ilinden olduğu gibi bosna ve arnavutluk gibi dünyanın farklı ülkelerinden de göçmenlerin yaşadığı istanbul’un bayrampaşa ilçesi, son yıllarda suriyelileri de ağırlamaya başladı. belediye başkanı atila aydıner, yetenekli sporcuların tespiti için bir çalışma başlattıklarını söylüyor:

"bunların içerisinde istikbal vadedecek olan çocuklarımızı buradan alacağız ve bunları hem bal ligi’nde (bölgesel amatör lig) hem de arkasından da bizim bayrampaşa spor kulübümüzün altyapısına alarak bunları değerlendireceğiz."