Enerji jeopolitiği

Taraflar iyimser, hedef kalıcı çözüm

Erbil ile Bağdat arasındaki petrol anlaşmasının ardından taraflar İstanbul’da bir araya geldi. İki bakanın da vurgusu kalıcı ve temelli bir çözüme yönelikti. Kürt Bakan Hawrami'ye göre merkeziyetçilikten uzaklaşılıyor. Yatırımcılar da hiç olmadığı kadar iyimser.

Konular: Ortadoğu, Kuzey Irak
Atlantik Konseyi toplantısı
Hawrami ve Mehdi'nin katıldığı oturumun moderatörü Ross Wilson'dı. [Fotoğraf: Mustafa Değirmenci / Al Jazeera]

irak petrol bakanı abdül mehdi ve bölgesel irak kürt yönetimi enerji bakanı aşti havrami atlantic council toplantısında aynı oturumda buluştu ve kalıcı bir anlaşma için olumlu mesajlar verdi. irak petrol bakanı abdül mehdi, “şimdi petrolün barış sebebi olmasını istiyoruz”dedi. ilk vurgusu merkezi yapıya yönelikti:

“irak’ın petrol yasası ilk yazıldığında adem-i merkeziyetçi yapı üzerinde o kadar fikir ayrılığı yoktu. şimdi bağdat ile krg arasında daha iyi bir anlayış ortaya çıktı. hükümetimiz ileriye doğru adım atmaya kararlı.”

“merkeziyetçilikten uzaklaşıyoruz”

ikyb enerji bakanı aşti havrami’ye göre anlaşma iki taraf için büyük bir adım:

“geçmişte erbil ile bağdat arasında birtakım anlaşmazlıklar vardı. bunlar anayasal yorum sorunlarıydı. bu, merkezi hükümetin ekonomi bakış açısından kaynaklanıyordu.  saddam döneminden gelmiş alışkanlıktı. artık merkeziyetçilikten uzaklaşıyoruz. çözümlerin hepsi burada bitmiyor bu başlangıç ve bir fırsattır.”

abdül mehdi de geçici değil, kalıcı bir çözüm istediklerini vurguladı:

“biz kalıcı bir şey istiyoruz. biz, onunla yaşayacağımız bir şey istiyoruz. kürtlerden aldığım izlenim onların da bunu istediği. bölgesel yönetimi petrol sahalarında yaptıklarından dolayı tebrik ediyorum. bölgesel yönetimle işbirliği olmadan planlarımızı gerçekleştirme imkanı yok.”

“kalıcı bir çözüm için son şans”

havrami ise erbil’in bağdat’a desteğinin yüzde 100 olduğunu, temelli ve kalıcı çalışma için bu son şans olarak gördüğünü ifade etti:

“ayrıntılarda kavga etmeye gerek yok. bakan samimi konuşuyor. umuyoruz ki bağdat’ın geri kalanı da böyle olsun. bir sonraki aşamada neler yapabileceğini hevesle bekliyorum şimdi artık yan yana çalışıyoruz. irak'ın birliğe ihtiyacı var, irak'ın petrolü kime geçti diye kaygılanmamaya ihtiyacı var. bu, bütün irak’ın menfaatine, bunu bütün irak için yapıyoruz.”

hawrami, iyi niyetle başlanan bu anlaşmanın pratik adımlarla yürümesi gerektiği görüşünde. hawrami’ye göre danışmanlarla yürüyen bir süreç ile bir yıl daha kaybedilebilir:

“net bir şekilde birbirimizi anlıyor olmamız lazım. bir şartlar sayfası yapmalıyız. bunun koyup üzerinden devam etmeliyiz. iskemle kapmaca oyununa ihtiyacımız yok. pratik ve pragmatik bir yaklaşım lazım. irak nerede duruyor, neye ihtiyacı var? ona bakmalı. listede şartları tıklayarak bir sonuca varmalı. süreç komisyonlarla yürürse sonunda danışmanlar engel oluyor. “

“kerkük’e politik çözüm lazım”

mehdi görüşmelerde ele alınacak bir noktanın da kerkük olacağını vurgularken, “kürtlerin kerkük petrolünü ihraç etmek istediğini biliyoruz. hepimize yararlı olacak şekilde bunu nasıl çözebiliriz ona bakmalıyız. kerkük’e bir de politik çözüm bulunmalı" dedi.

yatırımcılar da sürecin ilk kez sonuca bu kadar yakın olduğunu düşünüyor. bölgede üretim yapan genel energy ceo’su tony hayward da bundan sonra önemli değişikliklerin yaşanacağı öngörüsünde bulunurken, “üretimin çok hızlı arttığını görüyoruz. genel enerji üretimde 2015’te yüzde 50 artış hedefliyor. kalıcı bir anlaşma gerçeklesmesi konusunda hiç olmadığımız kadar iyimseriz. kürdistan bölgesi de petrol üretimini artıracak ve kerkük ile oyunun tamamen değişeceğini düşünüyoruz" diye konuştu. 

Melis Kobal

meslek hayatına 2001 yılında ntv'de muhabir olarak başladı. 2005-2011 yıllıarı arasında cnbc-e de ekonomi muhabiri olarak çalıştı. ab süreci, küresel kriz, anadolu ile ilgili programlar hazırladı. 2009-2010 yılları arasında cnbc-e'nin londra muhabirliğini yaptı. Devamını oku

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;