ekonomik işbirliği ve kalkınma örgütü’nün, (oecd) 2000 yılından bu yana üç yılda bir yaptığı pisa, 65 ülkede uygulanıyor. en son pisa sonuçları 2012 yılında açıklanmıştı. salı günü açıklanacak 2015 verileri, hem türkiye’nin diğer ülkelere göre durumunu, hem de ülkenin eğitim politikalarına dair önemli sonuçları gösterecek.

matematikte 65 ülke arasında 44'üncü

türkiye 2003 yılından bu yana pisa’ya katılıyor. o zamandan bu yana yapılan üç alandaki değerlendirmede de, türkiye’nin her sefer puanları artsa da ülkeler arasındaki başarı sıralamasında yeri çok değişmedi. pisa 2012 sonuçlarına göre, türkiye okuma becerilerinde 65 ülke arasında 41'inci sırada. fen ve matematikte ise başarısızlık daha da belirgin. matematikte 44,  fende 43'üncü sırada. türkiye'nin üç alanda da puan ortalamaları oecd ülkelerinin altında. bu sonuç 2003’ten beri hiç değişmedi.

2003’ten 2012’ye pisa’ya kesintisiz giren 39 ülke içerisinde hem matematik skorunu hem de eşitliği artıran üç ülke türkiye, meksika ve almanya. türkiye’nin sıralaması parlak değil ama son 13 yılda en düşük performans gösteren öğrenci oranlarında azalma var. yine de fen, matematik ve okuma becerilerinde en üst düzey beceri gösteren öğrenci oranını artırmakta zorlanıyor. 2012 pisa sonuçlarına göre, bu üç alanda da üst düzey beceri sahibi olan öğrenci oranı yüzde 5 bile değil. milli eğitim bakanlığı’nın pisa 2012 sonuçlarını baz alarak yaptığı analize göre, türkiye’de 15 yaş grubu öğrencilerin yüzde 67,5’inin matematik, yüzde 52,5’inin okuma becerisi, yüzde 61,7’sinin ise fen okur yazarlığı performansında düzeyi 2 ve altında. yani, sadece temel yeterlilik düzeyinde becerilere sahip.

okul şartları puanları değiştiriyor

pisa sadece bir sıralama sınavı değil. sonuçlara göre, türkiye’deki öğrencilerin fen, matematik ve okuma becerilerinde yeterliliklerini de en düşükten yükseğe doğru altı düzeyde gösteriyor. hatta, öğrencilerin sosyo ekonomik durumlarının, okul şartlarının ve donanımının, öğrencinin puanına etkisi de açıkça verilerde görülüyor. meselâ, new york üniversitesi’nden doç. dr. selçuk şirin'in pisa verileri analizine göre, türkiye’de 2012 pisa ölçümlerine katılan öğrencilerden evinde 100'den fazla kitap olanların oranı yüzde 18. evlerin yarısından fazlasında 25’ten az kitap var. evinde 10 kitap olan öğrenciler, evlerinde 200 kitap olanlara göre fende 87, matematikte 108 puan daha düşük başarı gösteriyor. 108 puan farkı demek, iki buçuk öğrenme yılı geride olmak demek.

pisa kapsamında 15 yaş grubundaki öğrencilere çoktan seçmeli, karmaşık çoktan seçmeli, açık uçlu, kapalı uçlu gibi değişik soru türleri uygulanıyor. pisa projesi’ne katılacak olan okul ve öğrencilerin seçim işlemi, oecd tarafından tesadüfi  yöntemle belirleniyor. diğer ülkelerde olduğu gibi, 15 yaş grubu öğrencilerin bulunduğu tüm okul türlerinden (anadolu lisesi, fen lisesi, meslek lisesi ) öğrenciler pisa’ya katılıyor. pisa'ya türkiye'den yaklaşık 5 bin öğrenci giriyor.