“tampon bölgede oturmuş bir ticaret var. bal el hava sınır kapısı dağıtım merkezi oldu.” antakya ticaret ve sanayi odası dış ticaret sorumlusu ibrahim eminoğlu, suriye’deki durumu böyle özetliyor.

al jazeera’ye konuşan eminoğlu’na göre, bölge ihracatında kayda değer bir gelişme oldu, bu son bir  yıldır ciddi şekilde hissediliyor. eminoğlu özellikle gıda ihracatının arttığını söylüyor, bunu da artan yardımlara bağlıyor:

“bölgede gıda, klima, battaniye, çocuk bezi gibi ürünlere ihtiyaç var. son bir yılda yardım kuruluşlarının gönderdiği gıda ürünleri de çok arttı. örneğin suudi arabistanlı bir işadamı geliyor, 300 bin dolarlık 15 bin kutu hazırlattırıyor. bu kutuların içine pirinç, yağ, şeker, un , margarin, yağ konuluyor. yardımlar ihracatı artırdı.”

bal el hava dağıtım merkezi

eminoğlu, türk tırlarının suriye tarafındaki sınır kapısı bab el hava’ya giderek malları bırakıp, geri geldiğini anlatıyor. bab el hava, muhaliflerin kontrolünde ve hatay’a 4 km uzaklıkta.

türkiye ihracatçılar meclisi’nin verilerine göre haziran ayında ihracattaki artış bir önceki yıla göre yüzde 93, ilk altı ay için de bu oran yüzde 81 arttı.

ilk altı aydaki  678 milyon dolarlık ihracatla türkiye, şimdiden 2012’teki ihracatın üzerine çıktı. 2013 seviyesine de 235 milyon dolar yaklaşmış oldu.

ihracatın neredeyse yarısı gıda

ihracatın lokomotifi gıda sektörü. başta hububat, bakliyat olmak üzere meyve sebze, hayvancılık, su ürünleri ile birlikte ihracatın neredeyse yarısı, yüzde 47’si gıda ürünlerinde. hazır giyim, kimyevi maddeler öne çıkan sektörler arasında.

suriye’ye mal gönderen illlerin başında gelen kilis’in sanayi ve ticaret odası başkanı mehmet erdal öndeş, gıdanın yanı sıra çimento ve demirin de ihraç edildiğini söylüyor. öndeş, evi yıkılanların malzeme ihtiyacı olduğunu ifade ediyor, gümrüklerde yoğunluk yaşandığını anlatıyor:

“burada suriye tarafına geçen tır yok. türkiye’den suriye tırlarına mal satılıyor, yük naklediliyor. sınırda 1500-2000 tır beklediği zamanlar oluyor. mal satışı kendi gümrük sahamızda oluyor.”

türkiye’nin suriye’ye ihracatı 2011 yılında 1.6 milyar dolara ulaşmış ancak savaşın etkisiyle 2012’de 505 milyon dolara düşmüştü. ihracat son iki yılda artarak devam ediyor. 

kaynak: al jazeera