“talep ettiğimiz haklarımızı alana dek buradan çıkmayacağız. onlar yerine getirilinceye kadar mücadelemizi sürdüreceğiz. bu işletmelerin kamu eliyle yönetilmesi gerekir. dünyada güçlü bir devlet olmak için bu şart”

bu sözler, özel sektöre devredilen yatağan termik santrali’nde, 7,5 yıldır kadrolu işçi olarak çalışan arif kalabaş’a ait. kalabaş, 38 yaşında ve santralde baca gazı operatörü olarak görev yapıyor. kalabaş ve kömür işletmesinde çalışanlarla birlikte bin 450 işçi, pazar gününden bu yana işyerlerini terketmiyor. nedeni, denizli merkezli bereket enerji bünyesindeki elsan elektrik'in devir için istenilen ihale miktarını yatırdığını ve hafta sonuna kadar işyerinde devir teslim yapılacağı duyumunu almaları. işyerlerinden gece, gündüz çıkmayan kalabaş ve arkadaşları, şimdilerde, mücadelelerine rağmen özelleştirmenin önüne geçememiş olsalar da talep ettikleri haklarının peşinde.

Zaman zaman işyerlerinden çıkan işçiler eylem yapıyor. [Fotoğraf: Turaç TOP / Al Jazeera]

“somut bir sözleşme istiyoruz”

terketmediği işyerinin önünde zaman zaman yapılan protesto eylemlerine katılan iki çocuk babası kalabaş, devralan şirketin, işçilerin işlerine devam edeceği yönündeki açıklamasını inandırıcı bulmamış.

“işyerimizi terketmiyoruz. geceleri tahta parçaları üzerinde yatıyoruz. ailelerimizle vakit geçiremiyoruz. bunun nedeni, ekmeğimiz. biz taleplerimizi sendika yetkililerine bildirdik. onlarda şirketle gerekli görüşmeleri yapacaklar. tekrar işimize devam edeceğimize, somut bir sözleşme olmadan inanmıyoruz. şirketin ne dediği değil, bizim ne söylediğimiz önemli”

“özel sektörde çalışmak istemiyorum”

34 yaşındaki şerafettin uysal, bir kız çocuğu babası ve aynı işletmede 8 yıldır elektronik teknikerliği yapıyor. işçi konumunda kamu çalışanı olarak görev yaptığını söyleyen uysal, özel sektörde çalışmak istemediğini söylüyor:

“buraya girmeden önce de özel bir şirkette işçi olarak çalıştım. işçinin ne kadar değersiz olduğunu gördüm, sıkıntılarını yaşadım. onca emekle girdiğim bu işyeri, ne kadar mücadele etsekte özelleştirildi. sattırmayacağız dedik ama satıldı. şimdi de buna karşı çıkıyoruz. işyerimizi terketmiyoruz. günde iki saat evime gidip çocuğumu görüp geliyorum. onlarda endişeliler. aramızda evlerine gitmeyenlerde var. hiçbirimiz, alan şirketin ne olduğunu bilmiyoruz. ama benim bir bildiğim var. o da özel sektörde çalışmam. 4-c statüsüyle başka bir devlet dairesinde çalışmak istiyorum”

Çalışanlardan Şeraffetin Uysal ve Hasan Yıldırım, tepkilerini anlattı. [Fotoğraf: Al Jazeera]

“biz bağıra bağıra özelleştirildik”

elektrik teknikeri hasan yıldırım ise baştan beri özelleştirmeye karşı çıktıklarını anlatıyor:

“biz günlerce taleplerimizi söyledik, meydanlarda boy gösterdik. özelleştirme olan diğer yerlere göre sesimiz daha gür çıktı. ama farkımız, bağıra bağıra özelleştirilmemiz oldu. yağtığımız iş zaten zor. özel sektör olunca şartlarımız daha da ağırlaşacak. ben buraya 85 kpss puanıyla girdim. şimdide aynı haklarla farklı bir resmi kuruma gitmek istiyorum”

Taşeron işçiler Taşkın Aydın ve İsmail Kabakçı. [Fotoğraf: Turaç TOP / Al Jazeera]

aynı işi yapıyoruz, aynı hakları istiyoruz

eylemdeki işçiler arasında işletmenin hizmet aldığı taşeron şirkette çalışanlarda var. onlardan biri de, kaynakçı, 27 yaşındaki taşkın aydın. ne kadar işyerlerini terketmeseler de içerideki imkanların yeterli olduğunu söylüyor:

“dört gündür eve gitmiyorum. çocuğumu ve hamile eşimi göremiyorum. 2-3 saatlik uykuyla idare ediyorum. yemeğimiz ve duş imkanımız var. taşerona bağlı işçiler olarak kadrolularla aynı işi, aynı yerde, aynı şekilde yapıyoruz. ama ücretimiz onlara göre daha az. bu süreçten sonra onlara ne haklar tanınacaksa bizde onları istiyoruz. özelleştirmenin tarafı değilim. burası, aşırı derece kar eden bir kurum. niye bu kazanç devlete değilde şirkete kalıyor. şirket, bundan sonra bizi çalıştırır, çalıştırmaz. o onların vicdanına kalmış birşey”

taşeron işçisi ismail kabakçı ise, “bir kere şirketle masaya oturulması, bunun planlanması dahi mücadelemizde geri adım atmamıza neden oldu. kadrolular, bir şekilde haklarını alırlar ama biz taşeron işçiler ne olacağız. mücadelemiz, çocuğumuz, ekmeğimiz için. bizi de kadroya alsınlar” diye konuştu.

Tes-İş Şube Başkanı Fatih Erçelik, işçilerin taleplerini anlattı. [Fotoğraf: Al Jazeera]

santrali devralan şirket: kimse işini kaybetmeyecek

yatağan termik santrali’ni devralan bereket enerji grubu başkanı ceyhan saldanlı, basına yaptığı açıklamada, devrin ardından tüm çalışanların işlerine devam edeceğini belirtmişti.

türkiye'nin 22 şehrinde enerji üretimi yapan ve 9 bin kişiye iş imkanı sağlayan şirketin başkanı saldanlı "bu işletmelerde 4857 sayılı iş kanunu’na tabi çalışanlar ailemizin üyesi olacaklardır" diye konuştu.

saldanlı yatağan işçilerinin geleceğiyle ilgili şu ifaleri kullandı: 

"işletmelerde halen çalışmakta olan personelin işlerini kaybetmesi kesinlikle söz konusu değildir. kaldı ki, çalışanların değerini bilen bir şirketiz. basit bir araştırma ile şirketimizin personel politikasının ne kadar şeffaf ve katılımcı olduğu öğrenilebilir. çalışanların ve taşeron çalışanlarının yasal ve sendikal hakları ve güvenlikleri ile ilgili hassasiyetimiz bölgemizde iyi bilinmektedir."

“işçilerin talepleri karşılanmalı”

işçilerle toplantı yapan tes-iş yatağan şube başkanı fatih erçelik, işçilerin, şirketten bazı talepleri olduğunu, bunların yerine getirilmesini bekleyeceklerini açıkladı:

“445 gün önce bir yola çıktık. santralimizi sattırmayacağız dedik. en uzun soluklu direniş olarak türkiye tarihine geçtik. buna rağmen özelleştirilmesine karşı gelemedik. ancak bugün tarihi bir karar daha aldık. mücadelemizin ikinci adımını başlatıyoruz. işçilerin işverenden talepleri var. hak ve çıkarların korunmasına yönelik bunlar. başka kurumlara geçmek isteyenler var. 4-c statüsündekilerin sürenin uzatılmasına yönelik istekleri var. kıdem ve tazminatlarının ödenmesini isteyenler var. taşeron işçilerin kadroya geçmesi yönünde taleplerimiz var. bunları genel merkezimize iletip bir protokolle şirketin karşısına çıkacağız. işimiz ve emeğimizle ilgili garantiler verilmezse eylemlerimize devam edeceğiz. biraraya gelip görüşelim, ortak noktalarda buluşalım. bizlere yeniköy, kemerköy’deki santrallerde çalışan arkadaşlarda destek veriyor. haklı taleplerimiz yerine getirilene kadar eylemimize devam edeceğiz. taleplerimiz karşılanmazsa bizleri çiğneyip geçmeleri gerekir”

İşçiler, terketmedikleri işyerinde destekçileriyle yemek yedi. [Fotoğraf: Turaç TOP / Al Jazeera]

destek ziyaretleri sürüyor

işletmelerdeki çalışanların, işyerlerini terketmediği eylem, dördüncü gününe girdi. çeşitli siyasi parti, dernek ve sivil toplum kuruluşu üyelerinin destek ziyaretleri de sürüyor. yağmur ve soğuğa aldırmayan işçiler, aldıkları destekle, “her yer yatağan, her yer direniş”, “özelleştirmeye karşı işyerimizi terketmeyeceğiz” sloganlarıyla inançlarını sürdürüyor.

kaynak: al jazeera