arka arkaya alınan eskişehir, sarıyer ve beşiktaş yenilgileri, fenerbahçe için yeni bir sloganın doğuşuna zemin hazırlamıştı. 1987-88'de hep 4 gol yiyen takım için "arkayı dörtleyelim" esprileri yapılmış, sezon sonunda ise bu kez transferde dörtleyen taraf fenerbahçe olmuştu. o günlerde transfer süreci bir hayli ilginç geçmişti. futbolcular dönemin sarı-lacivertli oyuncusu kayhan kaynak'ın evinde saklandıktan sonra imzayı atmış; sezon sonunda 103 gollü rekor şampiyonluğun mimarı olmuşlardı: turan sofuoğlu, aykut kocaman, oğuz çetin ve serdar şenkaya...

üst düzeyde, aynı takımdan 4 oyuncunun birlikte transferine tanıklık etmek için 27 yıl bekledik. özne yine fenerbahçe'ydi. fernandao ve şener ile başladı, ozan ve volkan şen ile kare as tamamlandı.

ba ve kaleci fabiano'nun porto'dan fenerbahçe'ye; alper ile okay yokuşlu'nun kayseri'den trabzon'a geçişi türkiye'nin renkli yıllara giriş yaptığı 1980'lerde görmeye alıştığımız toptan transfer kültürünü yeniden canlandırdı. evet anlaşıldığı üzere konumuz aynı takımdan, aynı anda yapılan ‘birden çok' oyuncu transferleri. öne çıkanlara bir göz atalım…

14 yıl sonra...
1980'ler dedik, başlayalım.1981-82 sezonunda rizespor'dan arif kocabıyık, osman denizci ve zafer dinçer'i alarak hat-trick yapan rausch'lu fenerbahçe, aynı yıl oyuncularını da ikişer ikişer rakiplere dağıttı. beşiktaş'a, adana demir'e, karagümrük'e ve mersin'e ikisi bir arada kampanyası düzenledi. fenerbahçe 3 transferle finişi göremedi ama piyango beşiktaş'a vurdu. adem ibrahimoğlu ve ali kemal denizci'yi alan siyah-beyazlılar 14 yıl sonra şampiyonluğa ulaştı.

polonya etkisi
beşiktaş'a uğurlu gelen toplu transferler sadece ali kemal ve adem'den ibaret değildi. jaroslaw araszkiewicz, piotr novak ve roman kosecki ile başlayan polonyalı modasına, 1991-92 sezonu öncesi siyah-beyazlılar da ayak uydurdu... beşiktaş, zaglebie lubin'den jaroslav bako ve mutsuz etmesine rağmen adam zeyer'i alarak arka arkaya 3. şampiyonluğun son halkasını oluşturdu. ismail taviş sonrası 1988-89'da boluspor'dan gelen recep çetin ve şenol fidan da yine peş peşe 3 şampiyonluğun önemli isimlerindendi.

100. yıla hazırlık
ve samsunlu ikili: ilhan mansız ve tümer metin. 2000-01 sezonunda karadeniz'den florya'ya doğru yola çıkmışlardı, hatta ilhan mansız'ın galatasaray'a imza attığı bile söylenmişti.  hesaplar değişti. ikili akaretler'de buluştu, bir sezon sonra beşiktaş'ın 100. yılında siyah-beyazlı takımı şampiyonluğa taşıdı. yine 100. yılda serdar topraktepe ve kaan dobra'nın kocaelispor'dan birlikte geldiğini de hatırlatalım.

1997-98 sezonunda şekerspor'dan mustafa öztürk ve osman üstünel, beşiktaş adına başarısız ya da uğursuz toplu transferler hesabına yazıldı. bu ikiliyi ilerleyen yıllarda gençlerbirliği'nden ahmed hassan-okan koç, altay'dan sinan kaloğlu-ramazan kurşunlu, yine gençlerbirliği'nden ali tandoğan-youla, fenerbahçe'den rüştü reçber-mehmet yozgatlı, gaziantep'ten tabata-ismail köybaşı ve rapid wien'den tanju kayhan-veli kavlak gibi transferler izledi...

tanju'nun promosyonu
1985'te süper lig'e yükseldikten sonra arka arkaya sezonu 3. sırada tamamlayan takım samsunspor'du. o takımdan birçok oyuncu büyüklerin gözdesiydi. ancak karadeniz ekibi toplu satışı sadece 1987 yılında galatasaray'a yaptı. tanju çolak yanına savaş demiral'ı nam-ı diğer büyük savaş'ı alarak geldi. sarı-kırmızılılar ikilinin ilk sezonunda bir kez daha şampiyonlukla buluştu.

3'ü bir arada...
karşıyaka'dan 1993-94'te gelen yusuf tepekule ile cihat arslan, 1999'da istanbulsporlu saffet akyüz, ahmet yıldırım ve mehmet yozgatlı, 2007'de essen'den barış özbek ile serkan çalık, 2011'de trabzonspor'dan 3'lü paket halinde alınan selçuk inan, ceyhun gülselam ve engin baytar, 2012'de kayseri'den nordin amrabat ile furkan özçal, 2014'te napoli'den blerim dzemaili ve goran pandev toplu halde transfer edilip yeni takımlarında şampiyon olan isimlerdi. sarı-kırmızılı takıma geldikten sonra şampiyonluk yaşayamayan toplu transferler de mevcut. mesela; 1994-95 sezonu öncesi kocaelispor'dan aynı anda alınan saffet sancaklı ile stevica kuzmanovski, 2010-11 sezonu devre arasında transfer edilen bükreşli zapata ve bogdan stancu.

trabzon kardeş sever...
trabzonspor paket halinde transfer yapmayı seven kulüplerin başında geliyor. 1993 yılında şota-arçil arveladze kardeşleri hakem erman toroğlu'nun tavsiyesiyle dinamo tiflis'ten alan trabzonspor'un, tiflis kökenli jamarauli, nemsadze, beradze ve kacharava hamleleri işe yaramadı. 2010 yılında senaryo tekrarlandı. glowacki'nin yaz döneminde wisla krakow'dan gelişinin ardından 6 ay sonra bu kez aynı takımdan pawel ve piotr brozek kardeşler trabzon'a ayak bastı.

sambadan horona...
1999'da çanakkale'den erman özgür ve tamer tuna'yı aynı günlerde transfer eden bordo-mavililer, mayıs 2001'de ismi daha önce duyulmamış 4 brezilyalı oyuncu kadrosuna katmıştı: da silva, aurelio, jarro ve eduardo. bunlardan üçü; da silva, aurelio ve jarro olaria'nın oyuncusuydu...

gelenek sürdü; 2007'de gençlerbirliği'nden risp ve abdelaziz, ankaraspor'dan ersen martin ve musa büyük; 2010'da yine ankaraspor'dan ömer aysan barış ile murat tosun; 2011'de ankaragücü'nden sapara ve vitek, bursaspor'dan eren albayrak ve volkan şen; 2014'te kasımpaşa'dan özer hurmacı ve şahin aygüneş; eskişehir'den aytaç kara ile erkan zengin; elazığ'dan deniz yılmaz ile serdar gürler trabzonspor'un toplu transferlerinden en önemlileri olarak kayıtlara geçti.

tek gitti, çift döndü...
fenerbahçe ile açtık, yine sarı-lacivertli takımla sonlandıralım. hiçbir sezon, 4 sakaryalı oyuncunun geldiği sezonki etkiyi yapmadı aslında. ancak yine de geldikten sonra şampiyonluk yaşayan ya da başarılı bir sezona imza atan futbolcular olmadı değil. gaziantepspor, 1990'ların başında ligde tutunmaya çalışırken, futbol piyasasına da ilginç isimler sundu. istanbul'un avrupa yakası'ndan gaziantep'e yalnız giden bir oyuncu 1995'te bir arkadaşını alarak kadıköy'e geldi. elvir bolic, gol krallığını 3 golle kaçırsa da şampiyonlukta önemli pay sahibiydi. birlikte imza attığı takım arkadaşı mustafa özer ise milli takıma kadar yükselmesine rağmen sarı-lacivertli takımda dikiş tutturamadı.

triple-double
1999-00 sezonu fenerbahçe'nin sahaya en çok yatırım yaptığı yıllardan biriydi. 3 takımdan ikişer ikişer transferler yapıldı. dönemin hocası rıdvan dilmen'in özel isteğiyle alınan gaziantepli yaw preko-samuel johnson ikilisi, ali şen döneminde bir türlü transferleri gerçekleşmeyen trabzonlu abdullah ercan ile ogün temizkanoğlu ve o dönem için transfer olacakları takım merakla beklenen siirt jet-pa mahreçli alpay özalan ile sergen yalçın. ancak sezon fenerbahçe ile hüsranla sonuçlanmış, tek teselli o sezon uefa kupası kazanan galatasaray'a karşı ali sami yen'de alınan galibiyet olmuştu.

yine mehmet yozgatlı
bu yazıda ismi daha önce hem beşiktaş hem de galatasaray bölümünde anılan mehmet yozgatlı, bu kez 2003 yılında istanbulspor'dan selçuk şahin ve ivaylo petkov'u yanında getirerek sezon sonunda şampiyonluk gören isimler olmuştu. 1987-88'de altaylı erdi demir ile can barhan, 1992-93'te ilker yağcıoğlu ve faruk korkmaz, 1993-94'te gençlerbirliği'nden kaleci kazım konak ile kemalettin şentürk, 1994-95'te bursa'dan frank pingel ile ali nail durmuş, 1996-97'de galatasaray'dan sedat balkanlı ile benhur babaoğlu, 1997-98 sezonu devre arasında kocaelspor'dan john leshiba moshoeu ile faruk yiğit, 1998-99'da gençlerbirliği'nden erkan sözeri ile metin diyadin, 2009-10'da corinthians'tan andre santos ile cristian baroni fenerbahçe'nin toplu alış yaptığı diğer transferler oldu.

gazeteci. 1978 almanya doğumlu. gaziantep'te başladığı öğrenimine istanbul'da felsefe öğrencisiyken 3. sınıfta son verdi. 1996 yılından bu yana çeşitli basın kuruluşlarında çalışıyor.

bu makalede yer alan görüşler yazara aittir ve al jazeera’nin editöryel politikasını yansıtmayabilir.