Haber analiz

Kronoloji: Paris-Ankara 'Ermeni' krizi

2001'de ‘Ermeni soykırımının’ tanınması ile başlayan Fransız tasarıları, 10 yılı aşkın süredir ikili ilişkilerde sorun yaratıyor.

Konular: Türkiye

Haberin Öne Çıkanları

Chirac yasalaştırdı

Sarkozy çağrı yaptı

Erdoğan uyardı

Fransa Ulusal Meclisi tarafından kabul edilen son tasarıyı, birçok çevre Sarkozy'nin seçim yatırımı olarak görüyor.
Fransa Ulusal Meclisi tarafından kabul edilen son tasarıyı, birçok çevre Sarkozy'nin seçim yatırımı olarak görüyor. [Reuters]

türkiye-fransa ilişkileri, fransa ulusal meclisi'nin onayladığı son yasa tasarısı ile yine gergin bir döneme girdi. tasarı, osmanlı imparatorluğu yönetimi altındaki ermenilerin, imparatorluğun son yıllarında 'soykırıma uğradığını’ inkar etmeyi suç kapsamına alıyor.

tasarıların yasalaşması için parlamentonun üst kanadı olan fransa senatosu tarafından da onaylanması gerekiyor. fransa ulusal meclisi başkanı bernard accoyer ise aynı tasarının senato tarafından da onaylanıp, başkanlık seçimlerinin yapılacağı ilkbahara kadar yasalaşma şansının az olduğunu belirtiyor.

bundan 10 yıl önce de, fransa ulusal meclisi'nin onayladığı bir diğer tasarı, ankara'nın tepkisini çekmiş, türk-fransız ilişkileri bu süreçte hep çalkantılı bir seyir izlemişti. son 10 yılda bu konuya ilişkin yaşananlardan satırbaşları şöyle:

1998

28 mayıs: fransa ulusal meclisi, 1915 olaylarını resmen ‘soykırım’ olarak tanıyan yasa tasarısını onayladı.

2000

7 kasım: aynı yasa, fransa senatosu tarafından da kabul edildi.

2001

29 ocak: fransa cumhurbaşkanı jacques chirac, meclis ve senatonun kabul ettiği metni imzalayarak yasalaştırdı. türkiye derhal paris büyükelçisi sönmez köksal'ı istişarelerde bulunmak üzere geri çağırdı. ankara, yasa tasarısının kabulü ile türk-fransız ilişkilerine 'ciddi ve kalıcı zarar' verildiğini açıkladı.

2004

17 aralık: chirac, avrupa birliği'nin (ab) türkiye ile tam üyelik müzakerelerine başlamasına destek verdi. ancak chirac bu yolun 'uzun ve zor' olacağını belirtti. chirac daha önce müzakerelerin 20 yıl sürebileceğini söylemişti.

2006

12 ekim: fransa ulusal meclisi, ‘soykırımı inkar edenlere’ beş yıla kadar hapis ve 45 bin euro para cezası verilmesini öngören yasa tasarısını onayladı. ankara, fransa'nın ikili ilişkilere 'ağır bir darbe' olduğunu açıkladı.

2007

5 ekim: fransa ve türkiye, ilişkilerin düzeltilmesi ve daha yakın işbirliği yönünde çaba harcayacaklarını açıkladı.

2009

17 mayıs: türkiye cumhurbaşkanı abdullah gül bazı ülkelerin, özellikle fransa ile almanya'nın, türkiye'nin ab'ye girişini engellemelerinin 'kabul edilemeyeceğini' söyledi.

2011

4 mayıs: senato, 2006 yılında fransa ulusal meclisi tarafından kabul edilen yasa tasarısını düşürdü.

7 ekim: fransa cumhurbaşkanı nicolas sarkozy türkiye'ye, yedi yıllık görev süresinin dolacağı 2012 mayıs'ı öncesi, 'kısa süre içinde soykırımı tanıma' çağrısı yaptı.

16 aralık: türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan, sarkozy'ye, ''fransız yasaları tarafından tanınan soykırımların reddi, bir yıl ve 45 bin euro para cezasına çarptırılır'' ifadesinin yer aldığı tasarının mecliste kabulünü önleme çağrısında bulundu. erdoğan, aksi takdirde bunun 'ciddi sonuçları' olacağı uyarısı yaptı.

20 aralık: abdullah gül, fransa'ya, yasa tasarısından vazgeçme çağrısı yaptı, planlanan tasarının 'kabul edilemeyeceğini' söyledi.

22 aralık: fransa ulusal meclisi, türkiye'nin büyük tepkisini çeken yasa tasarısını onayladı.

23 aralık: türkiye paris büyükelçisini ankaraya çağırdı ve fransaya'ya yönelik yaptırım planını açıkladı.

2012

23 ocak: yasa tasarısı 86'ya karşı 127 oyla parlamentonun üst kanadı olan fransa senatosu'nda kabul edildi.

 

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;