başbakan yardımcısı vitaly yarema yaptığı açıklamada geçen hafta sonunda başlatılan ateşkesin artık uygulanmayacağını ve "terörist" olarak nitelendirdiği rus ayrılıkçılara yönelik operasyonlara yeniden başlama kararı aldıklarını açıkladı.

yarema kabine toplantısına verilen arada yaptığı bu açıklamanın ardından, "yakın gelecekte alacağımız tedbirleri ve sonuçlarını göreceksiniz" dedi.

başbakan yardımcısı, abd başkan yardımcısı joe biden'in bir gün önce başkent kiev'e yaptığı ziyarete de değindi ve "abd'nin, rus saldırganlığına karşı bizi yalnız bırakmayacakları yönünde taahhütünü aldık. rusya'nın saldırganlığının artması durumunda bu yardım sözünün daha somut olmasını umuyoruz" dedi.

bir ukrayna milletvekili öldürüldü

ateşkesin kaldırılmasında, ülkenin doğusunda rusların çoğunlukta olduğu slavyansk kentinde bir iktidar milletvekilinin öldürülmesi etkili oldu.

başbakan yardımcılarından aleksander turçinov, kendi partisinden volodimir ribak'ın işkence edilerek öldürüldüğünü, cesedinin slavyansk yakınlarında bulunduğunu söyledi, ribak'la beraber başka bir kişinin daha öldürüldüğünü belirtti. 

turçinov, ribak'ın bir süre önce "teröristler" tarafından kaçırıldığını söyledi, "bu suçlar rusya federasyonu'nun tam desteği ve müsamahası dahilinde işleniyor" dedi.

yerel medya, ribak'ın geçen hafta çarşamba günü horlivka'da kaçırıldığını duyurdu.

slavyansk, ukrayna'nın doğusunda rusya yanlısı silahlı grupların kontrol ettiği kentlerden biri.

turçinov, "güvenlik güçlerine ukrayna'nın doğusunda yaşayan ukrayna vatandaşlarını teröristlerden korumaları amacıyla terörle mücadele operasyonlarına devam etme çağrısı yapıyorum" demişti.

ukrayna güvenlik güçleri ülkenin doğusundaki rusya yanlısı milislerin hükümet binalarını iki hafta önce işgal etmeye başlamasından sonra bölgede operasyon başlatmıştı.

operasyona hafta sonunda paskalya nedeniyle ara verilmişti.

uçak vuruldu

turçinov'un çağrısından hemen önce slavyansk'ta ukrayna'ya ait bir askeri keşif uçağı vuruldu.

ukrayna savunma bakanlığı, uçağın zarar gördüğünü ve acil iniş yaptığını açıkladı. saldırıda yaralanan olmadı.

açıklamada, antonov an-30 tipi uçağın tamir edildiği ve yeniden uçuşa hazır hale getirildiği belirtildi.

uçak vurulduğu sırada kent üzerinde keşif uçuşu yapıyordu.

'abd cenevre anlaşması'na uysun'

saldırı abd başkan yardımcısı joe biden'ın ukrayna ziyaretini tamamlamasından birkaç saat sonra geldi.

biden iki günlük ziyaretinde ukrayna devlet başkanvekili ve ukrayna başbakanı ile biraraya geldi.

biden, rusya'ya "provokatif eylemlerden kaçının yoksa tecrit artar" uyarısında bulundu.

rusya dışişleri bakanı sergey lavrov ise bu açıklamadan sonra amerikalı mevkidaşı john kerry ile görüştü.

lavrov, washington'u geçen hafta cenevre'de imzalanan anlaşmanın koşullarına uyulması konusunda acil adım atmaya çağırdı.

rus bakan, operasyon için bölgeye asker gönderme kararının geri çekilmesini, sağ sektör örgütünün silahsızlandırılmasını, güneydoğudaki "aktivistlerin" serbest bırakılmasını ve anayasal reform çalışmalarının başlamasını istedi.

'derin endişe'

abd dışişleri bakanı john kerry ise görüşmede moskova’nın, ukrayna’nın doğusunda yaşanan gelişmelerde gerilimi düşürecek yönde olumlu adımlar atmamasından duyduğu “derin endişeyi” iletti.

dışişleri bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili yaptığı açıklamada, kerry’nin rus mevkidaşı lavrov’la görüşmesinde, ukrayna’nın doğusunda yaşanan gelişmeleri ve geçen hafta cenevre’de abd, ab, rusya ve ukrayna’nın ülkedeki tansiyonun düşürülmesi konusunda vardığı anlaşmanın uygulanması çabalarını ele aldığını bildirdi.

yetkili, kerry’nin lavrov ile görüşmesinde, rusya’nın, ukrayna’nın doğusunda gerilimi azaltacak yönde yeterli adımlar atmamasından duyduğu “derin endişeyi” ilettiğini ve ayrılıkçı güçlerin, işgal ettiği binaların sayısının arttığına, gazetecilerle diğer sivilleri rehin aldığına yönelik güçlü kanıtlara değindiğini kaydetti.

cenazeler kaldırıldı

ukrayna'nın doğusunda hafta sonunda yaşanan çatışmada ölen rusya yanlısı üç kişi için salı günü cenaze töreni düzenlendi.

pazar günü slavyansk'taki bir kontrol noktasına silahlı bir grup tarafından saldırı düzenlenmiş, rus yanlısı milisler çıkan çatışmada ölmüştü.

rusya saldırıdan aşırı sağcı sağ sektör örgütünü sorumlu tutmuştu.

örgüt sorumluluk üstlenmedi. ukrayna da çatışmanın rusya'nın provokasyonu olduğunu ileri sürdü.

amerikalı gazeteci tutsak

tansiyonun yeniden yükseldiği ukrayna'da amerikalı bir gazeteci de rusya yanlısı gruplar tarafından alıkonuluyor.

slavyansk bölgesinde kendi belediye başkanlığını ilan eden ayrılıkçı vyaçeslav ponomaryov, gazetecinin pazartesi günü bir grup gazeteciyle "gözaltına alındığını", diğerlerinin bırakıldığını ama onun tutulduğunu söyledi.

vice news, gazetecinin, muhabirleri simon ostrovsky olduğunu açıkladı ve abd dışişleri ile iletişim halinde olduğunu duyurdu.

ostrovsky, twitter'daki son mesajında ponomaryov'un düzenlediği basın toplantısında ayrılıkçı gruptan bir kadının kendilerini "yalancı" olmakla suçladığını ve cenazesi kaldırılan milisler için bağış istediklerini yazmıştı.

kriz nasıl tırmandı?

ukrayna'da viktor yanukoviç'i koltuğundan indiren kriz, kırım'ın ardından iki hafta önce ülkenin doğusuna yayılmıştı.

rusya yanlısı gruplar bazı şehirlerdeki hükümet binalarını işgal etmiş, kiev de bunun üzerine operasyon başlatmıştı.

rusya, rusların çoğunlukta olduğu kırım'ı tatarların boykot ettiği ve batı'nın tanımadığı bir referanduma dayanarak 16 mart 2014'te ilhak etmişti.

kiev, rusya'nın ukrayna'nın doğusundaki rus nüfusun yoğun olduğu bölgeleri de işgal etme niyetinde olduğunu savunuyor.

moskova ise böyle bir niyeti olmadığını söylüyor.

kaynak: al jazeera, reuters, afp