Kuzey Irak
Barzani: Bağımsız Kürdistan geliyor
ABD ziyaretini sürdüren IKBY Başkanı Mesut Barzani, referandumu IŞİD ile mücadele sebebiyle ertelediklerini belirterek "Ne zaman olacağını söyleyemem ama bağımsız Kürdistan geliyor" dedi.
irak kürt bölgesel yönetimi (ikby) başkanı mesut barzani, kürt halkına kendi kaderini belirleme hakkının referandumla verilmesi gerektiğini belirterek, "ne zaman olacağını söyleyemem ama bağımsız kürdistan geliyor. referandumumuz olacak ama şimdi daeş ile mücadeleyle uğraşıyoruz, o nedenle ertelendi ama yapılacak" dedi.
barzani, abd ziyareti sırasında washington'da atlantik konseyi'nde konuştu. irak şam islam devleti işid'e karşı peşmergenin kazandığı başarıdan dolayı gurur duyduklarını belirtti. "peşmergenin ön cephede özgür dünya için savaştığını, daeş'in yenilmez olduğu mitini sona erdirdiğini ve örgütü 20 bin kilometrekareden temizlediğini" kaydetti.
"kürtlerin kobani'den hanekin'e, bin 500 kilometre uzunluğunda bir alanda savaştığını" ifade eden barzani, bu mücadelenin de bir bedeli olduğuna dikkati çekti.
barzani, işid ile savaşda bin 200 peşmergenin öldüğünü, 7 bininin de yaralandığını, buna ek olarak maddi ve moral kayıpları yaşandığını söyledi. ikby lideri, işid'den kaçan suriyeli mültecilerin sayısının da yerel nüfusu geçtiğini anlattı. "insani ve ulusal sorumluluğumuz var ama aynı zamanda, bize çok ağır bir yük getiriyor ve bunu sadece kendi başımıza kaldıramayız" dedi.
işid ile mücadele için silah ve mühimmata ihtiyaç duyduklarını anlatan barzani, ziyareti sırasında obama ile biden'ın "peşmergenin doğru silah ve mühimmata sahip olmasını istediğini" gördüğünü ifade etti.
maliki hükümetiyle krizler yaşayan kürt yönetimi, ibadi yönetiminden memnun. barzani, erbil-bağdat arasındaki ilişkilerin öncekine göre çok daha iyi olduğunu söyledi. ancak hala sorunlar ve farklılıkların bulunduğunu dile getiren barzani, "yine de sorunların çözümü için iki taraf da ortak istek olduğuna inanıyoruz" dedi. barzani, petrol konusunda varılan anlaşmayı bağdat'ın kabul etmesini ve gelirlerden bölgesel yönetimin payını alabilmesini beklediklerini ifade etti.
"kendi geleceğimizi belirleme hakkı"
barzani, bir soru üzerine, "irak'ın kürtler, sünni ve şii araplar ve türkler, suriyeliler gibi diğer uluslar olmak üzere üç sütuna sahip olduğunu, kuruluşta da ülkenin kürtler ve arapların ortaklığına dayanacağı belirtilmesine rağmen bunun gerçekleşmediğini" savundu.
uzlaşma konusundaki çabalarının devam ettiğini ifade eden barzani, "ama bu, bizim kendi geleceğimizi belirleme hakkımız için engel oluşturacağı anlamına gelmiyor. kendi geleceğini belirleme fırsatı referandumla kürt halkına verilmeli. bu da şiddetten uzak şekilde, barış, koordinasyon ve anlayış içinde olmalı. ancak o zamana kadar da sorunların çözümü için elimizden geleni yapacağız" diye konuştu.
barzani, "bağımsızlığa" dair bir soru üzerine, "ne zaman olacağını söyleyemem ama bağımsız kürdistan geliyor" ifadesini kullandı. bunu, "devam eden, durmayan ve geriye gitmeyen bir süreç" olarak tanımlayan barzani, "referandumumuz olacak ama şimdi daeş (işid) ile mücadeleyle uğraşıyoruz, o nedenle ertelendi ama yapılacak, güvenlik durumları daha iyi olduğunda yapılacak" dedi.
mesut barzani, musul'un işid'in elinden kurtarılması için ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını söyledi.
referandum tartışması
2014 haziran ayında irak ordusunun çekilmesinin ardından peşmerge güçleri kerkük'te kontrolü sağlamıştı. o tarihten bu yana kerkük'ün güvenliğini peşmerge güçleri sağlıyor.
barzani haziran ayı sonlarında kerkük ve diğer sorunlu bölgelerde, irak anayasası'nın 140. maddesi çerçevesinde referanduma gideceklerini, bm’den de bu konuda destek beklediklerini söylemişti. dönemin irak başbakanı nuri maliki'nin barzani'nin referandum mesajına sert tepki göstermesi sonucu gerilim daha da yükseldi.
işid'in irak'ın kuzeyindeki kürt bölgelerine saldırmasının ardından abd liderliğindeki uluslararası koalisyon işid'i hedef alan hava saldırılarına başladı. irak'ta 30 nisan'daki seçimlerin ardından haydar ibadi'nin irak başbakanı olması ve son olarak da petrol gelirlerinin dağılımı meselesinde de anlaşmaya varılması bağdat - erbil arasındaki gerilimi yumuşattı.
barzani geçtiğimiz aralık ayında yaptığı açıklamada, işid saldırılarına rağmen bağımsızlık ve referandumdan geri adım atmayacaklarını söylemiş ve "yüz işid, bin işid de gelse kürdistan bölgesinin bağımsızlık ve referandum süreci devam edecek" ifadelerini kullanmıştı.
kaynak: al jazeera
Yorumlar