başbakan ahmet davutoğlu'nun irak kürt bölgesel yönetimi (ikby) başbakanı neçirvan barzani'nin istanbul'daki görüşmesinde işid'e karşı peşmerge güçlerinin operasyonlaşatırdığı kuzey irak'ta son durum ele alındı. erbil ile merkezi bağdat hükümeti arasında varılan petrol anlaşması da gündeme geldi. 

irak ve ikby'nin güvenliğinin türkiye için önemine işaret eden davutoğlu, türkiye'nin işbirliği ve desteğinin artarak devam edeceğini belirterek, bu çerçevede irak'ta merkezi hükümet ile ikby arasında işbirliğinin güçlenmesinden duyulan memnuniyeti dile getirdi.

davutoğlu, irak başbakanı haydar ibadi'nin gelecek hafta beklenen ziyaretiyle gerçekleştirilecek yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi toplantısının, türkiye'nin irak'la ilişkilerinde kayda değer sonuçlar getireceğine inandığını ifade etti.

barzani, daha sonra ankara'ya geçerek cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan ile görüştü. yaklaşık bir saat süren görüşmede enerji ve tabii kaynaklar bakanı taner yıldız da yer aldı. 

bağdat ve erbil'le sıklaşan ziyaretler

son olarak kasım ayında irak’ı ziyaret eden başbakan davutoğlu, bağdat'ın ardından erbil'e de gitmiş ve irak kürt bölgesel yönetimi başkanı mesut barzani ile görüşmüştü.

davutoğlu, kürt bölgesinin güvenliğinin türkiye için en öncelikli konu olduğunu söylemişti.

irak'ta işid ilerleyişinin ardından mezhepçi ve ayrımcı politikaları nedeniyle eleştirilen nuri maliki'nin başbakanlıktan ayrılmasından sonra ankara-bağdat-erbil arasındaki trafik hızlandı.

irak başbakanı haydar ibadi bakanlarıyla beraber 25 aralık’ta ankara’ya gelecek ve yüksek düzeyli stratejik işbirliği toplantısı gerçekleştirilecek.

dışişleri bakanlığı müsteşarı feridun sinirlioğlu, toplantıya hazırlık için çarşamba ve perşembe günü bağdat'ta görüşmelerde bulundu

enerji ve güvenlik

neçirvan barzani'nin türkiye'deki temaslarında ankara'nın peşmergeye vereceği eğitim, enerji konusuyla bağdat ve erbil arasında varılan bütçe-petrol anlaşması ve işid meselesi gündeme gelmişti.

davutoğlu’na bu ziyarette mit müsteşarı hakan fidan da eşlik etmişti.

başbakan ziyareti sırasında türkiye’nin asker ve polis eğitimi konusunda bağdat'a destek vereceğini açıklamıştı.

peşmergelerin türkiye tarafından eğitilmesi konusunda da anlaşma sağlanmıştı. türkiye, suriye'nin kuzeyindeki kürt kasabası kobani'de işid'e karşı pyd'ye destek vermesi için peşmerge birliklerinin kendi topraklarından bölgeye geçişine izin vermişti.

türkiye’nin yakından izlediği bir diğer konu ise irak kürt yönetiminin petrol ihracatı.

irak'ta merkezi hükümetle kürt yönetimi petrol gelirlerinin dağılımı konusunda nihai anlaşmaya vardı. varılan anlaşma çerçevesinde erbil'e bütçeden yüzde 17 pay verilecek. günlük 250 bin varil petrol türkiye üzerinden ihraç edilecek.

irak kürt bölgesel yönetimi (ikby) parlamentosu doğal kaynaklar komitesi kıdemli danışmanı serdar aziz, 6 aralık'ta yaptığı açıklamada, erbil ve bağdat arasında petrol sorununun çözüldüğüne dair yorumları "aşırı olumlu" bulduğunu söylemişti.

türkiye'nin erbil-bağdat arasında kalıcı çözüm için arabuluculuk yapacağı iddialarını da değerlendiren aziz, "bu mümkün. başbakan neçirvan barzani yakında ankara'ya gidecek. türkiye arabuluculuk yaparsa halkbank da devre dışı kalmaz. petrol uluslararası piyasaya ceyhan'dan çıktığı ve kürtlerin kontrolünde olduğu için, bu süreçten türkiye her zaman kârlı çıkar" ifadelerini kullandı.

kaynak: al jazeera ve aa