cumhuriyetçi eski başkan george w. bush’un irak ve afganistan’da ülkesini sonu gelmeyen savaşlara sokup, ekonomiyi tepetaklak etmesine tepki olarak seçilen demokrat barack obama, başkanlık süresinin dolmasına iki yıl kala amerikan senatosu’nda çoğunluğu kaybetti. abd ara seçimlerinde cumhuriyetçiler, kongre'nin üst kanadı olan 100 sandalyeli senato’da 52 vekile ulaştı.

senato’daki koltukların üçte birinin yeniden belirlendiği seçimde cumhuriyetçiler, demokratların elindeki arkansas, colorado, iowa, montana, north carolina, south dakota ve batı virginia’yı kazandı. yarışın kıran kırana geçtiği louisiana’da ise vekiller aralık ayındaki ikinci tur seçimde belirlenecek. alaska ve virginia’da ise sonuçlar henüz netleşmedi.

'temcilciler meclisi'nde de cumhuriyetçi pençesi'

cumhuriyetçiler, 435 sandalyeli temsilciler meclisi’nde vekil sayısını 10 artırarak 235’e ulaştı.
kongre'nin alt kanadı temsilciler meclisi’nde de florida, georgia, illinois, new hampshire, new york, north carolina ve batı virginia cumhuriyetçilerin safına katıldı.

ara seçimlerde kurulan vali sandıklarında da cumhuriyetçiler, demokratlardan dört valilik kaptı.
demokratların kalesi olan, başta obama’nın memleketi illinois olmak üzere maryland, massachusetts ve arkansas’ta vali koltuğuna cumhuriyetçiler geldi. 2016’da cumhuriyetçilerin en güçlü başkan adaylarından biri olması beklenen scott walker da sendikaları dümdüz edip, liberal aktivistlere göz açtırmayan yönetimine rağmen wisconsin’de demokratları yenip koltuğunu korudu.

'obamacare'e elveda'

peki bunun obama yönetimine maliyeti ne olacak? göreve geldiğinden beri amerika’da 308 milyon nüfuslu ülkede sigortasız 32 milyonu sağlık sistemine alıp 65 yaşın altındaki nüfusta sigortalı oranını yüzde 95’e çıkarmayı amaçlayan sağlık reformu tamamen rafa kalkabilir. obama’nın zar zor (212’ye karşı 219) temsilciler meclisi’nden geçirdiği sağlık reformunun cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu senato’dan geçmesi zor.
cumhuriyetçi senatör ted cruz sağlık reformuna 'veda vaktinin' geldiğini açıkladı bile.

'şahin kanada yeni isimler'

seçimin bir başka sonucuysa, senato’daki ‘şahin kanat’ olarak bilinen ve amerika’nın dünyanın hemen her yerindeki krize askeri olarak müdahalesini savunan senatörlerin sayısının artması oldu. eski vietnam gazisi john mccain, lindsey graham, maro rubio  ve kelly ayotte’ye arkansas’tan tom cotton, colorado’dan cory gardner ve joni ernst geldi. cotton ve ernst, senato’ya giren ve ilk irak işgalinde görev almış asker kökenli siyasetçiler oldu.
popülaritesi yüzde 38’lere gerileyen obama için seçimin ‘hezimet’ tadını yoğunlaştıran bir başka sonucu daha var. cumhuriyetçiler 1946’da 39 eyaletin desteğini alan dwight eisenhower döneminden beri ilk kez senato’da bu kadar büyük bir çoğunluğa sahip oluyor. 
 

kaynak: al jazeera, reuters