Ekonomi

Eşek sütü yok satıyor

Antalyalı girişimci Mehmet Ali Yalçın, 2008 yılında kurduğu eşek çiftliğinde ürettiği sütü Türkiye’nin her yerine satıyor. Bir çok hastalığa iyi geldiği düşünülen eşek sütünün litresi kargo dahil 100 lira.

Konular: Piyasalar

eşek sütünün bir çok hastalığa iyi geldiğini inanılıyor. çiftlikte karşılaştığımız süt alıcıları, anne sütünden sonra çocuklar için en faydalı sütlerden birisi olduğu iddia ederken, onlarca hastalığa çare olarak da eşek sütünü gösterdiler.

tadı hafif şekerli olan ve diğer sütler gibi kokmayan eşek sütünün litresi kargo dahil 100 liraya satılıyor.

türkiye’de eşek sütü üreten çiftliklerin sayısı sürekli artıyor. bu çiftliklerin ilklerinden biri ve en büyüğü antalya’da bulunuyor. günde 10-12 kilo arası süt üretilen çiftlikte bütün yıl boyunca taze eşek sütü bulmak mümkün. çiftliğin kurucusu ve sahibi antalyalı girişimci mehmet ali yalçın. yalçın, turizmle uğraşırken gelen talep üzerine eşek çiftliği kurmuş.

“eşek çiftliği kurmak aklıma gelmedi, aklıma getirdiler” diyen mehmet ali yalçın, 1998 yılında turizm sektöründe çalışmaya başlamış. büyük tatil köylerinde develer ve eşeklerle, turistleri gezdirmiş. yavrulu deve ve sıpalı eşeğin turistlerin ilgisini daha çok çektiğini fark edince yavruları da tatil köyüne götürmeye başlamış. “buralarda sıpayı görenler bizden süt istemeye başladılar. biz de eşekten sağıp verdik. o zamanlar eşek sütünün faydalı olduğunu da bilmiyorum. isteyen herkese süt vermeye başladık. niye içiyorsunuz diye sorduğumda çeşitli hastalıklara iyi geldiğini söylediler. yine de bunu ticarete dökme epey aklıma gelmedi” şeklinde konuşan yalçın, kendi çocuğu rahatsızlanınca ona da eşek sütü içirmeye başlamış. kendi çocuğunda denedikten sonra sütün faydalarına inanmaya başlayan yalçın, çevreden süte olan talep de artınca, bu işi ticarete dökmeye karar vermiş.

2008 yılında eşek sayısını çoğaltıp, sütü pazarlamaya başlamış. ilk başlarda  10 civarında olan eşek sayısı, şu anda 300 civarına yükselmiş. çiftlikte eşekle birlikte 15 tane deve de besleniyor ve deve sütü de satılıyor.

‘eşeğin fiyatı değil boğazı dert’

Çitflikte 300 civarında eşek bulunurken, sadece 20 adeti sağılıyor.
eşek sayısını artırmak için neredeyse bütün türkiye’yi dolaşan yalçın, bu konuda şu bilgileri verdi:

“eşekleri türkiye’nin her yerinden topladık. başta sadece yakın illere gittik. korkuteli, aydın, isparta, balıkesir civarından eşekleri satın alıp getirdik. ancak yakın çevrelerde eşek sayısı oldukça azdı ve eşek kalmamıştı. eşek bulamadık yani. konya’da var dediler, oraya gittik ama orda da fazla eşek bulamadık. urfa’ya, mardin’e yöneldik. mardin midyat belediyesi başıboş, atılmış eşekleri toplamıştı. bizi aradılar ‘bunları istermisiniz’ diye, gidip onları alıp getirdik. diyarbakır’dan bile getirdik.”

eşeğin fiyatının değil, boğazının yani beslenmesinin dert olduğunu anlatan yalçın, eşeğin para etmediğini 200-300 liraya bile eşek aldıklarını vurguladı. eşekten sıpa alınamadığı zaman masrafının çok olduğunu söyleyen yalçın, sadece sıpalı eşeklerin süt verebildiğini, örneğin şu anda 300 civarında eşeği beslemelerine rağmen sadece 20 eşeğkten alabildiklerini ifade etti.

“280 eşek cepten yiyor” diyen mehmet ali yalçın, bir eşeğin günde en az 10 lira yem masrafı olduğunu, masrafları düşürmek için süt veriminin artması gerektiğini anlattı. süt üretimi artınca, fiyatın da düşeceğini söyleyen yalçın, bir eşeğin günde en fazla yarım kilo süt verdiğini, sütün sabah saatlerinde sağıldığını ve hemen şoklanıp kargoya verilerek türkiye’nin her yerine ulaştırıldığını anlattı.

devlet üreticiye destek olsun.

“burada müşterinin gözünün önünde sütü sağıp, süzüp teslim ediyoruz. antalya’ya yolu düşeni çiftliğimize bekliyoruz. gelip sütümüzü tatsınlar” diyen yalçın, almanya, avusturya ve danimarka’dan süt siparişi aldıklarını, hatta danimarka’dan arayan kişinin üretimin tamamını düzenli olarak satın almak istediğini, ancak burada yakın çevresine yetiştiremediği için böyle bir teklifi geri çevirdiğini ifade etti.

yalçın bu konuda şunları söyledi:

“devletin biz eşek sütü üreticilerine bir desteği yok. oysa devlet bizi desteklese, örneğin boş meraları bize tahsis etse, daha fazla süt üretir ve yurt dışına bile satabiliriz. devlet inek ve mandaya verdiği desteği, eşek üreticilerine de versin.

örneğin yunanistan’da eşek sütü üreticileri destekleniyor. süt avrupa ülkelerine pazarlanıyor. italya’da da böyle olduğunu duyuyoruz. ama bizim ülkemizde maalesef bir destek yok. avrupa’da özellikle gelişmekte olan çocuklara eşek sütü tavsiye ediliyor. yurt dışından buraya yerleşmiş müşterilerimizden duyuyoruz bunları.”

eşeğin bakımı zor

Bir eşek günde en fazla yarım kilo süt verebiliyor.
başlangıçta, işi oturtana kadar çok eziyet çektiklerini, zaman zaman vazgeçmeyi bile düşündüğünü vurgulayan yalçın; “mesela şu anda 300 eşeğim var, vazgeçsem ve tanesini 500 liraya satmaya kalksam, alan olmaz. bedavaya versem yine alan olmaz. yaptığımız işin bir değeri yok. eşek yerine inek üretmeye kalksaydım, buna bağladığım sermayeyi ineğe bağlasaydım şu anda zengindim. her sene 100 tane dana verseydi yeterdi” dedi.

eşekleri doğal yemlerle beslediklerini söyleyen yalçın, eşeğin bakımının zor olduğunu, özellikle yeni gelen eşeklerin kendilerini kolay kolay sağdırmadığını anlattı. yavaş yavaş alıştırdıktan sonra sorun çıkmadığını vurgulayan yalçın, yeni doğan sıpalardan dişi olanları tuttuklarını, erkek olanları ise bakmaya isteklii kişilere hediye ettiklerini ifade etti. yalçın eşeğin, atın ve devenin hamilelik süresinin 12 ay olduğunu, 2 yılda bir yavru alındığını belirtti.

devlet araştırma yapmalı

eşek üreticisi mehmet ali yalçın’ın devletten bir beklentisi ise, süt ile ilgili bir araştırma yapılması. devletin bu işe el atmasını, üniversitelerle birlikte eşek sütünün incelenmesini ve faydalarının tespit edilmesini isteyen yalçın, kulaktan dolma bilgilerle süt sattıklarını ve bilimsel bir çalışma yapılmasını istediğini söyledi.

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;