cumhurbaşkanlığı seçimi için sandık başına giden fransızların yüzde 23,9'u, kendisini merkezde konumlandıran emmanuel macron'a oy verdi. ilk turun ikincisi ise yüzde 21,4 oy alan aşırı sağcı aday marine le pen oldu. 7 mayıs'taki ikinci turda yarışacak bu iki isimden en çok oyu alan, ülkenin yeni cumhurbaşkanı olacak. 

bu koltuğa en yakın isim macron görünüyor. zira devlet televizyonu france 2'nin yaptırdığı ankete göre macron, ikinci turda oyların yüzde 62'sini alacak. 

fransa tarihinde bir ilk

seçimlerde fransa tarihinde bir de ilk yaşandı; ne cumhuriyetçi parti'den ne de sosyalist parti'den bir aday ikinci tura kalabildi. 

cumhuriyetçilerin adayı françois fillon, yüzde 19,9 ile üçüncü olurken, sosyalist parti'nin adayı benoît hamon, oyların yüzde 6,3'ünü alarak seçimi ancak beşinci sırada tamamlayabildi. 

seçimin dördüncüsü; yüzde 19,6 oyla sol sosyalist jean-luc mélenchon oldu. 

macron: bir yıl içinde siyaset yaşamının görüntüsünü değiştirdik

fransa’da en marche (yürüyüş) hareketi'nin lideri emmanuel macron, ilk turu zaferle bitirmesinin ardından yaptığı konuşmada cumhurbaşkanı olması halinde sorunların çözümü önünde engel olan sistemi reformdan geçirme sözü verdi.

"eğer iki hafta sonra seçimi kazanırsam, 30 yıldır sorunların çözümü önünde engel olan sistemi reformdan geçireceğim." 

fransa'da ilk defa merkez sağ ve merkez sol parti adaylarının ilk tur sonucunda birlikte elendiklerini kaydeden macron, fransız seçmenin, bu seçimde büyük bir değişime imza atarak, ülkede artık köklü bir değişiklik istediğini gösterdiğini söyledi.

macron, "biz bir yıl içinde fransız siyaset yaşamının görüntüsünü değiştirdik" diye konuştu.

le pen: vahşi küreselleşme tehdit ediyor

aşırı sağcı ulusal cephe (fn) partisi'nin lideri marine le pen de ilk sonuçların açıklanmasının ardından seçmenleriyle bir araya geldiği kampanya merkezinde kameraların karşısına geçerek sonuçları değerlendirdi.

seçmenlerine teşekkür eden marine le pen, "fransız halkını elysee'ye götürecek ilk aşama aşıldı. bu bir kez ele geçen bir fırsattır. vahşi küreselleşme medeniyetimizi tehdit ediyor" dedi.

aşırı sağcı lider, kendisinin halkın adayı olduğunu belirterek, rakibi emmanuel macron'un ise uluslararası lobilerin ve finans çevrelerinin desteğiyle fransa için bir yıkım olacağını iddia etti.

merkez sağ ve merkez soldan macron'a destek

emmanuel macron, merkezde olmanın avantajıyla, ikinci tur için birçok fransız siyasetçinin desteğini alıyor. ilk turda elenen, merkezdeki iki partinin adayları, cumhuriyetçi fillon ve sosyalist hamon, ikinci turda macron'a destek istedi. 

başbakan bernard cazeneuve, dışişleri bakanı jean-marc ayrault, paris belediye başkanı anne hidalgo, eski başbakan manuel valls, macron'a oy verme konusunda çağrı yapan siyasetçiler arasında yer aldı.

ilk turda yüzde 19,6 oyla dördüncü olan sol sosyalist jean-luc mélenchon ise ikinci turda hiçbir adayı desteklemeyeceğini açıkladı. 

macron'un başarısı

sosyalist parti'ye 2006 yılında katılan macron, françois hollande'ın ilk hükümetinde 2012-2014 yıllarında hollande'ın genel sekreter yardımcılığı görevini yürüttü. emmanuel macron, daha sonraki hükümette ekonomi bakanı olarak atandı.

ekonomi bakanı iken iş çevreleri ile ilişkileri çok iyi olan macron, kamuoyundaki yoğun itirazlara ve protestolara rağmen hollande ve dönemin başbakanı manuel valls'in desteğiyle çalışma hayatıyla ilgili pek çok düzenlemenin hayata geçirilmesini sağladı.

bir yıllık bir hareketle iktidara aday

"en marche" (yürüyüş) hareketi'ni nisan 2016'da kuran emmanuel macron, ağustos 2016'da ise bakanlık görevinden istifa etti.

macron, ekonomi politikalarında kendisini "liberal", sosyal konularda "solcu" olarak tanımlıyor.

macron'un cumhurbaşkanı olma şansının artmasının en önemli nedenleri ise sosyalist parti'nin adayı benoit hamon'un aşırı sola kayan politikalar önererek kamuoyu desteğini kaybetmesi, merkez sağdaki cumhuriyetçiler partisi adayı françois fillon'un yolsuzluk iddiaları nedeniyle yara alması gösteriliyor.

emmanuel macron'un seçmen gözündeki en büyük sorunu ise genç siyasetçinin ekibinin de genç ve tecrübesiz olması.

le pen'in aşırı sağdan merkeze kayma arayışı

ulusal cephe (fn) partisi'nin kurucusu ve ilk lideri olan babası jean-marie le pen dolayısıyla neredeyse "aşırı sağ" geleneğin içinde doğmuş olan marine le pen, görevi devraldığı babasına göre daha demokrat ve cumhuriyetçi olarak değerlendiriliyor. hatta marine le pen, babasını, kamuoyunda tepki çeken bazı açıklamalarından ötürü 20 ağustos 2015'te partiden ihraç ettirmişti.

ülkede 2012 yılında düzenlenen cumhurbaşkanı seçimi kampanyasında işsizliği ve yasa dışı yollardan ülkeye girmiş göçmenleri gönderme vaadini ön plana çıkararak yüzde 17,9 oy alan le pen, françois hollande ve nicolas sarkozy'nin ardından 3'üncü oldu.

mayıs 2014'te avrupa parlamentosu seçimlerinde ise le pen liderliğindeki fn yüzde 24,9 oyla fransa'da seçimlerden birinci parti olarak çıktı.

müslümanlara karşı tutumu

fn'in lideri seçilmeden önce 2010 yılında özellikle müslümanlara karşı sert bir çizgi benimsemiş olan, hatta müslümanların cuma namazını cami dışında kılmasını "alman işgaline" benzeten marine le pen'in, müslümanların "fransız toplumuyla uyumlu yaşayabileceği" fikrine evrildiği gözleniyor.

dünkü seçimin ardından bir televizyon kanalında canlı yayına katılan ulusal cephe'nin kurucu lideri jean-marie le pen de sonuçları yorumlarken, "ben kızım marine'e göre daha ayrıştırıcı biriydim. marine, birleştirmeyi başardı" sözleriyle değerlendirdi.

ancak le pen'in geçmişteki "sokaklarda bile başörtüsünü yasaklayacağı" yönündeki söylemleri, müslümanlardan oy almasını güç kılıyor.

marine le pen'in müslümanlara karşı yaklaşımında son dönemde bir yumuşama görülse de deneyimli gazeteci alain duhamel bir mülakatında, "fn halen müslümanlara dolaylı olarak saldırıyor." ifadelerini kullandı.

antisemitik açıklamalarıyla zaman zaman gündeme gelen babasından farklı olarak le pen'in, yahudi cemaatinin liderleri ile de temas kurduğu ve hatta belirli bir oranda yahudi oy tabanı olduğu biliniyor.

kaynak: reuters, le monde, aa