cumhurbaşkanı abdullah gül, 1996 yılından beri ilk kez ankara’ya resmi ziyarette bulunan iranlı mevkidaşı ile ikili ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. abdullah gül bu ziyaretin bir dönüm noktası olabileceğini söyledi:

“daha önce iyi niyetli beyanlarımızın uygulamaya geçmesinde karşılıklı sıkıntılarımız olmuştu. ama bu sefer görüyorum ki bütün niyetlerimizin meyvelerini karşılıklı olarak alacağız.”

bölgesel istikrarsızlık 

gül bölgedeki istikrarsızlığın da ele alındığını belirterek, “bölgedeki problemlerin çözümüne iki ülke olarak nasıl katkıda bulunuruz diye konuştuk” dedi:

“bölgedeki istikrarsızlık, bundan dolayı ortaya çıkan yıkıcılık, vakum ve terörist faaliyetleri nasıl önleriz, bu konularda gayet verimli görüşmelerde bulunduk.”

ruhani de aynı konuyla ilgili olarak “bölgedeki istikrarsızlıklar kimsenin yararına değildir” dedi ancak suriye’deki savaşla ilgili olarak daha önce dile getirdiği konumunu tekrarladı:

“sadece suriye ve mısır değil, bölgede yanıbaşımızda bulunan ülkelerle ilgili, aşırılık ve terörizmle ilgili konuştuk. bizim için önemli olan bu ülkelerde istikrar ve güvenlik için tüm tarafların anlaşmaya varması, ülkelerin iradesi için halkın oylarının belirleyici olmasıdır. savaşın, akan kanın, kardeş katlinin bitmesini istiyoruz. bunun için her iki tarafın kabul ettiği yolu bulmak ve bütün grupların ülkelerinin yönetiminde söz sahibi olması, ortak düşüncemizdir.”

türkiye ile iran arasında suriye’deki savaş konusunda açık bir fikir ayrılığı var. türkiye, suriye muhaliflerinin yanında ve başından beri suriye muhalefetinin en önemli destekçisi. suriye rejiminin devamını, neredeyse kendi rejiminin devamıyla bir tutan tahran ise açıkça suriye'de rejimden yana.
türkiye, 3 haziran 2014’te suriye’de yapılan seçimler için “böyle bir seçim yok hükmünde kalmayıp herhangi bir şekilde ciddiye alınması mümkün değildir” açıklaması yapmıştı. ruhani ise suriye halkını ve beşşar esed’i tebrik ederek “seçimlerin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi, ülkenizin dirençli halkının kendi kaderini belirlemek için sahip olduğu iradeyi göstermektedir” şeklinde bir tebrik mesajı göndermişti.

yüksek düzeyli stratejik işbirliği anlaşması

ruhani’ye ziyarette birçok bakan ve işadamı da eşlik ediyor. ocak ayında başbakan erdoğan’ın tahran’a yaptığı ziyarette kararlaştırılan yüksek düzeyli stratejik işbirliği’nin de ilk toplantısı 10 haziran salı günü yapılacak. abdullah gül, haziran 2013’te cumhurbaşkanı seçilen ruhani’nin yeni ekonomi politikaları sonucunda özel sektöre daha fazla önem verilmesiyle birlikte, türk ve iranlı işadamları arasında daha fazla işbirliği ve ortaklık kurulabileceğini belirtti.

ruhani de, iki ülke arasında 15 milyar dolar olan ortak ticaret hacmini 30 milyar dolara çıkarmak için iki tarafın da iradesinin olduğunu belirtti.

iran ve p5+1 ülkeleri arasında süren nükleer müzakereler

ruhani, ortak basın toplantısında nükleer müzakereler sürecinde iran’a desteğini belirten türkiye’ye bir kez daha teşekkür etti. “bölgemizin sadece nükleer silahtan değil, konvansiyonel silahlardan da arınması lazım. herkesin kendi hakkı olan iç politikasını sürdürmesi gerekiyor” dedi.

abdullah gül de, iran’ın barışçıl nükleer enerjiye sahip olmasına verilen desteği tekrarladı:

“kitle imha silahlarından arındırılmış bir ortadoğu vizyonumuzu koruyoruz. hiçbir ülkenin nükleer enerjiden yararlanma hakkından mahrum bırakılmasına da müsaade etmiyoruz. uluslararası normlara riayet edildiği sürece nükleer enerjiden barışçıl amaçlarla faydalanmak hepimizin hakkıdır.”

ruhani, gül ile yaptığı görüşmelerin ardından başbakan erdoğan ile çalışma yemeğinde bir araya gelecek. ardından ikili ve heyetler arası görüşmeler yapılacak.
 

kaynak: al jazeera