Recep Tayyip Erdoğan

Hükümete Saray gölgesi

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘izleme heyetini olumlu bulmuyorum’ sözleri, heyetteki isimlerin belli olduğu, son kararı Başbakan’ın vereceği açıklamalarından hemen sonra geldi. Bu, Erdoğan ile hükümet arasındaki ilk fikir ayrılığı değil...

Konular: Ahmet Davutoğlu
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan boşalan AKP Genel Başkanlığı koltuğuna 27 Ağustos 2014'te Davutoğlu oturdu. [Fotoğraf: AA]

erdoğan’ın genelde hükümetin, özelde başbakan davutoğlu’nun bazı politikalarına yönelik eleştiride bulunması ve fikir ayrılığında son sözü söylemesi aslında bir ilk değil. al jazeera, cumhurbaşkanı erdoğan ve başbakan davutoğlu’nun 7 aylık ilişkisindeki önemli fikir ayrılıklarını derledi.

yüce divan oylaması

2014 yılının son günlerinde meclis’te yolsuzluk soruşturması komisyonu 4 bakan ile ilgili iddiaları görüşüyordu. 21 aralık’ta ankara il kongresi’nde konuşan başbakan davutoğlu yolsuzluklarla ilgili sert konuştu. ‘kim harama bulaşırsa, kardeşimiz de olsa kolunu koparmaya kararlıyız’ dedi.

başbakan davutoğlu’nun bu sözleri, komisyon başkanı akp’li hakkı köylü’nün bakanlara sıkıştırıcı sorular sorması kamuoyunda ak parti’nin bakanları yüce divan’a göndereceği yönünde beklenti doğurdu. daha sonra hürriyet gazetesine yansıyan bir haberde 21 aralık tarihinde başbakan davutoğlu’nun 4 bakan’la bir araya gelerek, bakanlara yüce divan’a gitmeyi kendiniz isteyin telkininde bulunduğu iddiaları yer aldı. habere göre, bir bakanın ak parti’yle ilgili çok sayıda bilginin ortaya saçılacağını söylemesi üzerine de davutoğlu, ‘saçılacaksa saçılsın’ diye sert tepki gösterdi. ancak 4 eski bakanın temsilci seçtiği çağlayan, cumhurbaşkanı erdoğan’la görüşünce, komisyon üyelerinin tavrı değişti.

23 aralık’ta karar toplantısı için bir araya gelen komisyon karar oylamasını 5 ocak’ta yapacağını duyurdu.  

3 ocak’ta sabah gazetesi oylamaya 2 gün kala “yüce divan tuzağıyla kaos hedefleniyor” manşetiyle çıktı. bu haberin cumhurbaşkanlığı cephesinden komisyonun ak parti’liüyelerini etkilemek üzere çıktığı yorumları yapıldı.

ak parti’de bu dönemde 2 görüş ön plana çıkıyordu. ilki bakanların yüce divan’a gönderilmesi durumunda 17 aralık iddialarının yeniden gündeme gelmesi ve ak parti’nin 7 haziran seçimleri öncesinde zor durumda kalması. bir diğeri ise bakanları yüce divan’a göndererek yolsuzluk iddiaları konusunda gerekli adımların atıldığının gösterilmesiydi. cumhurbaşkanı bu görüşlerden ilkini savunurken başbakan'da ise bakanlara yüce divan yolunun açılması eğilimi ağır basıyordu.

5 ocak’ta konuyu görüşen yolsuzluk soruşturma komisyonu, bakanların yüce divan’a gitmesini gerektirecek bir durumun olmadığına karar verdi.

davutoğlu’nun eğiliminin yüce divan olmasına karşın erdoğan’ın bunu engellediği haberleri ortaya çıktı.

şeffaflık paketi

başbakan ahmet davutoğlu 14 ocak’ta ‘kamuda şeffaflık paketi’ adıyla bir paket açıkladı. siyasilere mal bildirimi ve bazı imar düzenlemeleri içeren paket cumhurbaşkanlığı ile başbakanlık arasında fikir ayrılığına neden oldu.

15 ocak’ta ak parti grup başkanvekillleri ve bazı parti yöneticilerini saray’da ağırlayan cumhurbaşkanı erdoğan’ın paketin özellikle mal bildirimi ve imara ilişkin düzenlemelerine itiraz ederek, “mal bildirimini il ilçe başkanları düzeyine indirirseniz, bu görevi üstlenecek kişiyi bulamazsınız.” dediği belirtildi. davutoğlu’nun ‘seçimden önce yasalaşacak ve düzenlemeler şu andan itibarendir’ dediği paket bir daha gündeme gelmedi.  

“fidan’ın adaylığına olumlu bakmıyorum”

devlet memurları ve bürokratların 7 haziran seçimlerindemilletvekilliği adaylığı için istifa etmesi gereken son tarihbeklenirken 7 şubat’ta sürpriz bir istifa geldi. cumhurbaşkanı erdoğan’ın ‘sır küpüm’ diye tabir ettiği mit müsteşarı hakan fidan ak parti’den milletvekili adayı olmak üzere görevinden istifa etti. ak parti teşkilatında bu durum sevinçle karşılandı. ankara’dan aday olacak hakan fidan il temayül yoklamasında birinci olarak çıktı.

ancak cumhurbaşkanı erdoğan latin amerika seyahati öncesi 8 şubat’ta havaalanında yaptığı açıklamada   “açık söyleyeyim sayın fidan'ın adaylığına olumlu bakmıyorum. bunu sayın başbakan’a da söyledim. adaylığını kabul etmek veya aday olarak göstermek sayın başbakan'ın takdiridir”dedi.

ertesi gün uçakta cumhurbaşkanı gazetecilere hakan fidan’la ilgili bu kez  “kendisine açık ve net olarak ‘ayrılmanı doğru bulmuyorum’ dedim.. bu makama gelmiş olan bir kardeşimizin milletvekili adayı olmak ya da onun ötesinde bazı görevleri kafasında planlamak gibi bir durumu olabilir. ya da ona belki bu tür bazı vaatlerde bulunulmuş olabilir, orasını bilemem.” sözlerini sarf etti.

hakan fidan 1 ay kadar süren milletvekili aday adaylığı konumundan istifa edip yeniden mit müsteşarlığı görevine döndü.

‘izleme heyeti’ne olumlu bakmıyorum’

perşembe akşam saatlerinde tv ekranlarına düşen ‘son dakika’ haberleri ile öcalan ile devlet görüşmelerine nezaret edecek, sürecin başından beri ismi 3. göz, izleme komitesi ya da izleme heyeti olarak gündeme gelen mekanizmada yer alacak isimler belli oldu haberleri geldi. 

başbakan yardımcısı yalçın akdoğan, isimlerin netleştiğini ancak son kararı başbakan ahmet davutoğlu’nun önümüzdeki hafta vereceğini açıkladı.

ancak ukrayna’ya ziyareti öncesi havalanmadan istanbul’da basın toplantısı yapan cumhurbaşkanı erdoğan;  kürt sorununa çözüm sürecinde 'izleme heyeti' kurulmasıyla ilgili böyle bir şeyin oluşturulmasına olumlu bakmadığını söyledi:

“ben gazetelerde okuyorum. böyle şeylerden haberim yok. bu olaya olumlu bakmıyorum.”

cumhurbaşkanı erdoğan’ın hükümet’le fikir ayrılığı yaşaması ve hükümet politikasına muhalefet şerhi koyması ‘izleme heyeti’ meselesinin de kapandığı, böyle bir şeyin olmayacağı yönünde yorumlandı.

başkanlık sistemi tartışmaları

cumhurbaşkanı erdoğan’ın ısrarla üzerinde durduğu başkanlık konusunda da davutoğlu, erdoğan kadar istekli bir görüntü vermedi.

cumhurbaşkanı erdoğan, yeni anayasa ve başkanlık için ak parti’nin 400 milletvekili alması gerektiğini savunuyor. bunun için meydanlarda oy istiyor. cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan 6 şubat’ta bursa'dakatıldığı toplu açılış töreninde "7 haziran seçimlerinde yeni türkiye’yi istiyorsak, yeni anayasa istiyorsak, başkanlık sistemi istiyorsak, çözüm süreci istiyorsak 400 milletvekilini vermemiz lazım ki gümbür gümbür iktidarda olan bir parti bunu gerçekleştirsin." dedi.

başbakan davutoğlu ise başkanlık sisteminin demokratik yönetim sistemlerinden biri olduğunu belirterek tartışılmasında yarar olduğunu söylemekle yetindi.cumhurbaşkanının 'türkiye'ye özgü olabilir' dediği başkanlık sistemi konusunda başbakan sistemin nasıl olabileceğine dair ayrıntılara girmekten kaçındı.

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;