Türkiye

İç güvenlik paketinin ilk bölümü kabul edildi

İç güvenlik paketinin 20 maddelik ilk bölümü kabul edildi. HDP'li milletvekilleri, eylemlerde yüzünü kapatana ağır cezalar getiren maddeyi protesto etmek için yüzlerini poşu ile kapattı.

Konular: Türkiye
Poşu ile kürsüye gelen Ayla Akat Ata'yı partisinin milletvekilleri de poşu takarak dinledi. [Fotoğraf-AA]

tbmm genel kurulu'nda iç güvenlik paketinin 17. maddesinin görüşmelerine saat 22.00'de geçildi.
iç güvenlik paketi  ile eylemde yüzünü kapatana ağır cezalar getirmesine ilişkin madde konusunda konuşmak üzere kürsüye gelen hdp batman milletvekili ayla akat ata, yüzünü poşu ile kapattı.  

bu sırada partisinin milletvekilleri de yüzlerini poşuyla kapatarak ata'yı dinledi. 

poşunun tdk'daki karşılığını okuyan ata, "bir aksesuar olan, aynı zamanda başörtüsü olarak da kullanılan poşu ne zamandan beri suç aracına dönüştü?" dedi. ata gösterilerde insanların biber gazından korunmak için poşuyla yüzlerini kapatmak zorunda kaldıklarını ileri sürdü.

ak parti'li milletvekilleri ata'nın kürsüye poşuyla gelmesine tepki gösterdi. ata'nın konuşmasının ardından hdp'li milletvekilleriyle ak parti'li milletvekilleri arasında tartışma yaşandı.

chp izmir milletvekili mustafa balbay, iç güvenlik paketi ile polise olağanüstü yetkiler verildiğini, bunun, beraberinde bazı tehlikeleri getireceğini ifade etti. polise, yaralayıcı madde karşısında bile silah kullanma yetkisi verileceğini belirten balbay, "bu yaralayıcı madde bir çay bardağı da olabilir. bu, çekiçle sinek öldürmeye benzer. vurduğunuz yeri ortadan kaldırırsınız. bu iç güvenlik imha yasasının yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor" dedi. 

mhp kocaeli milletvekili lütfü türkkan iç güvenlik paketini eleştirirken, "bu kanundan kaynaklanan hakları bir gün başkası da kullanabilir. başörtülü birisine 'aç başını seni arayacağız' denildiğinde ne diyeceğiz? hadiseyi sadece molotofa kilitlediniz, gerçeği uzaklaştırdınız" dedi.

türkkan ayrıca söz konusu tasarının, kamuda çalışan herkesi kayıtsız şartsız iktidarın emrine alan düzenlemelerin bulunduğunu öne sürdü.

paketin ilk bölümü kabul edildi

"iç güvenlik paketi" olarak bilinen tasarının 1-20 maddelerini kapsayan birinci bölümü kabul edildi. 

polis vazife ve salahiyet kanunu, jandarma teşkilat, görev ve yetkileri kanunu, nüfus hizmetleri kanunu ile 'bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı'nın kabul edilen maddelerine göre, elle dıştan kontrol hariç kişinin üstü ve eşyası ile aracının dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin aranması; içişleri bakanlığı'nca belirlenecek esaslar dahilinde mülki amirin görevlendireceği kolluk amirinin yazılı, acele hallerde sonradan yazıyla teyit edilmek üzere sözlü emriyle yapılabilecek. kolluk amirinin kararı 24 saat içinde görevli hâkimin onayına sunulacak. bu kapsamda yapılacak aramalarda kişiye arama gerekçesini de içeren belge verilecek.

polis başkalarının can güvenliğini tehlikeye düşürenleri, fiilleri ayrı bir suç oluşturmadığı takdirde, kişinin can güvenliğinin sağlanması bakımından koruma altına alabilecek ya da olay yerinden uzaklaştırabilecek.

polis sadece "müşteki, mağdur ve tanıkların istemesi halinde" evde veya işyerinde ifadelerini alabilecek.

polis, kendisine veya başkalarına, işyerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara, ibadethanelere, araçlara, kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde silah kullanabilecek. 

yasadışı toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin dağıtılmasında gerektiğinde boyalı su da kullanılabilecek.

- hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde emniyet genel müdürü veya istihbarat dairesi başkanı'nın yazılı emriyle, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin tespit edilip, dinlenip, sinyal bilgileri değerlendirilirken; gecikmesinde sakınca bulunan hallerde verilen yazılı emir, artık 24 saat yerine 48 saat içinde yetkili ve görevli hâkimin onayına sunulacak.

faaliyetler denetlenecek

tasarı, yetkili ve görevli hâkimin ankara ağır ceza mahkemesi üyesi olarak belirlenerek, istihbarat faaliyetlerindeki gizliliğin korunması ve karar mekanizması ile denetimde etkinliğin sağlanmasını da amaçlıyor.

tasarı, kanuna aykırı ve keyfi uygulamalara yol açılmaması için denetimi getiriyor. faaliyetlerin denetimi; sıralı kurum amirleri, mülki idare amirleri, jandarma genel komutanlığı ve ilgili bakanlığın teftiş elemanlarınca yılda en az bir defa yapılacak. bu faaliyetler başbakanlık teftiş kurulu'nca da denetlenebilecek. denetimlerin sonuçları, rapor halinde tbmm güvenlik ve istihbarat komisyonu'na sunulacak.

polis tarafından yapılan önleme dinlemelerine ilişkin polis vazife ve salahiyet kanunu'nda yapılan bu değişikliklerle uyumlu olacak şekilde jandarma teşkilat, görev ve yetkileri kanunu'nda da değişikliğe gidiliyor. bu tasarıda da gecikmesinde sakınca bulunan hallerde verilen yazılı emrin yine 48 saat içinde yetkili ve görevli hâkimin onayına sunulması; yetkili ve görevli hâkimin ankara ağır ceza mahkemesi üyesi olması ve denetim mekanizması getirilmesi yer alıyor.

molotof ile demir bilye de suç kapsamında

toplantı veya gösteri yürüyüşlerinde, "havai fişek, molotof ve benzeri el yapımı patlayıcılar, demir bilye ve sapan" bulundurulması ve taşınması yasak olan maddeler kapsamında ele alınacak.

toplumsal olaylarda bulundurulması ve taşınması yasak olan suç aletlerini taşıyanlara verilecek cezalar arttırılacak. bunları taşıyanlar 2 yıl 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

yasadışı örgüt ve topluluklara ait amblem, işaret taşıyarak veya bunları üzerinde bulunduran üniformayı andırır giysiler giyerek katılanlar; kanunların suç saydığı afiş, pankart, döviz, resim, levha, araç, gereçler taşıyarak, bu nitelikte sloganlar söyleyerek veya ses cihazlarıyla yayınlayarak katılanlar 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası alacak.

tasarı, kimliklerini gizlemek için yüzlerini tamamen veya kısmen bez vesaire unsurlarla örterek toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılmayı suç kapsamına alıyor.

şiddet olaylarının yaygınlaşarak kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasına yol açabilecek toplumsal olaylarda, kamu mallarına verilen zararlar ile gerçek ve tüzel kişilerin mallarına verilen zararların devletçe karşılanması halinde, ilgili idare bunu sorumlulara rücu edecek.

terör örgütünün propagandasına dönüştürülen toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, kimliklerini gizlemek amacıyla yüzünü tamamen veya kısmen kapatanlara 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası uygulanacak. bu suçu işleyenlerin cebir ve şiddete başvurmaları ya da her türlü silah, molotof ve benzeri patlayıcı, yakıcı ya da yaralayıcı maddeler bulundurmaları veya kullanmaları halinde verilecek cezanın alt sınırı 4 yıldan az olamayacak.

bonzai tck kapsamında

sentetik uyuşturucu maddelere yönelik cezai yaptırımın daha caydırıcı hale getirilmesi için, "sentetik kannabinoidler (bonzai) ve türevi uyuşturucu maddeler" de tck kapsamına alınıyor. bu maddelerin imali ve satışına yönelik ceza yarı oranında arttırılıyor.

uyuşturucu satışı cezasının okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askeri ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına 200 metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi, halinde verilecek ceza yarı oranında daha arttırılıyor.

okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askeri ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesislerle bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel ve işaretlerle belirlenen sınırlarına 200 metreden yakın mesafe içindeki açık yerlerde uyuşturucu bulunduran, kullanan ve satın alanların cezaları yarı oranında arttırılacak. böylece bu tür yerlerin 200 metre yakınında uyuşturucu kullanan veya bulunduranlara 7,5 yıla kadar hapis cezası verilecek. 

polise 48 saate kadar gözaltı yetkisi

toplumda infial yaratan öldürme, kasten yaralama, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, kaçakçılık, fuhuş, hırsızlık, yağma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti gibi suçlarda, suçüstü halleriyle sınırlı olmak kaydıyla kişi hakkında, mülki amirler tarafından belirlenecek kolluk amirlerince 24 saate kadar, şiddet olaylarının yaygınlaşarak kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasına yol açabilecek toplumsal olaylar sırasında ve toplu olarak işlenen suçlarda 48 saate kadar gözaltına alma kararı verilebilecek. 

gözaltına alınan kişi en geç 48 saat, toplu olarak işlenen suçlarda 4 gün içinde hâkim önüne çıkarılacak. 

toplantı ve gösteri yürüyüşüne yasaklanan silahlar, molotofkokteyli, demir bilye ve sapan taşıyarak katılanlar tutuklanabilecek. 

vali emir verebilecek

vali lüzumu halinde kolluk amir ve memurlarına suç faillerinin bulunması için gereken emirleri verebilecek. 

vali, kamu düzenini ve güvenliğini, kişilerin can ve mal emniyetini sağlamak amacıyla aldığı önlem ve kararların uygulanması için adli kuruluşlar ile yardım isteyebileceğine dair hükmü saklı kalmak kaydıyla askeri kuruluşlar dışında, mahalli idareler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının itfaiye, ambulans, çekici, iş makinesi ve tedbirlerin zorunlu kıldığı diğer araç ve gereçlerinden yararlanabilecek, personeline görev verebilecek.  

kamu kurum ve kuruluşları, valinin bu konudaki emir ve talimatlarını yerine getirecek; aksi takdirde vali, emir ve talimatlarını kolluk aracılığıyla uygulayacak. bunların yerine getirilmemesi veya geciktirilmesi nedeniyle oluşan kamu zararı ile gerçek ve tüzel kişilerin devlet tarafından karşılanan zararları, ilgili idarece genel hükümlere göre sorumlu kamu görevlilerinden tazmin edilecek.

valilerin bu yetkileri ilçelerde kaymakamlar tarafından kullanılabilecek. 

kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürecek toplumsal olayların baş göstermesi halinde vali tarafından kamu düzenini sağlamak amacıyla alınan karar ve tedbirlere aykırı davrananlar 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

toplumsal olaylarda kamuya ve özel kişilere ait bina, araç ve mallara zarar verenlerin, zararı karşılamasında zaman aşımının da önüne geçilmesi amaçlanıyor. rücu istemine ilişkin zamanaşımı süresi bir kat arttırılıyor.

araç kiralama şirketleri günlük kayıt tutacak

araç kiralama şirketlerinin sorumlu işleticileri ve yöneticileri, kiralanan araç bilgileri, aracı kiralayanların kimlik bilgileri ve kira sözleşmesi kayıtlarını usulüne uygun şekilde günü gününe tutacak; mevcut bilgi, belge ve kayıtları genel kolluk kuvvetlerinin her an incelemelerine hazır bulundurmak zorunda olacak. 

araç kiralama esnasında gerçeğe aykırı kimlik kullananlar ile elde edilen bilgi ve kayıtları hukuka aykırı olarak kullanan, bir başkasına veren, yayan ve ele geçiren kişi tck'nın ilgili hükümlerine göre cezalandırılacak.

mülki idare amirleri bu yükümlülüklere aykırı hareket edenlere 5 bin lira, gerçeğe aykırı kayıt tutan veya bilgi verenlere 10 bin lira idari para cezası kesecek. idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenecek. işlenen bir suçun gizlenmesi amacıyla bilgilerin yok edilmesi halinde işletme ruhsatı iptal edilecek. 

araç kiralama şirketleri düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde tüm kayıtlarını bilgisayarda tutacak; bilgisayar terminallerini genel kolluk kuvvetlerinin bilgisayar terminallerine bağlayacak; bir yıl içinde kiralanacak tüm araçlarda coğrafi tanımlamayı sağlayan sistem veya sistemler kuracak; genel kolluk kuvvetlerinin her an incelemelerine hazır bulunduracak. bu şartı yerine getirmeyenlere 10 bin lira ceza uygulanacak, fiilin tekrarında işletme ruhsatı iptal edilecek.

"polise vur yetkisi veriliyor"

genel kurul'da tasarının ikinci bölümü üzerinde gruplar adına konuşmalar da yapıldı. 

mhp konya milletvekili faruk bal tasarının ikinci bölümü hakkındaki konuşmasında, polislerle ilgili düzenlemeler yapıldığını belirterek, belli bir düşünceye sahip olanlara karşı tasfiye kanunu yapıldığını söyledi. "boşalan kadroların yerine ak parti polisinin geleceğini" ileri süren bal, polise verilen yetkilerle "polis devletinin inşa edildiğini" savundu. 

hdp istanbul milletvekili levent tüzel şiddeti iktidarın doğurduğunu belirterek, olağanüstü hal uygulamalarının geri getirildiğini iddia etti. "sokakta zaten polis devleti uygulaması var" diyen tüzel, kamu düzeninin değil iktidarın güvenliğinin hedeflendiğini ileri sürdü. dünyada gaz bombaları yasaklanırken türkiye'de buna kimyasalın da katıldığını kaydeden tüzel, polise vur yetkisi verildiğini savundu. 

tüzel iktidarın "dindar gençlik" yetiştirme projesi olduğunu belirterek, "dinine bağlı, ecdadına bağlı... işte, o gençler şimdi nasıl yetişiyor? 'mini etekli kızları engelleyin, taciz edin' diyen kadın müdür muavinleri bu ülkede atanıyor. işte o çocuklar, o gençler, o akılla yetişen gençler yarın katil de olur, tecavüzcü de olur. bunu görün, bu sevdadan vazgeçin" diye konuştu. 

tbmm başkanvekili sadık yakut bölüm üzerinde gruplar adına konuşmalar tamamlandıktan sonra birleşime ara verdi. yakut aradan sonra komisyon'un yerine oturmaması üzerine birleşimi 14.00'te toplanmak üzere kapattı.

kaynak: anadolu ajansı

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;