hükümetin kürt sorununa çözüm sürecine ilişkin ilk adımları atmasının üzerinden bir buçuk yıl geçtikten sonra meclis'e sunduğu, sürecin yasal çerçevesini oluşturan tasarının meclis içişleri komisyonu'ndaki görüşmeleri itirazlar ve tartışmalarla başladı.

hükümeti başbakan yardımcısı beşir atalay'ın temsil ettiği toplantıya, özellikle muhalefet partilerinden katılım yüksekti. mhp adına grup başkanvekili oktay vural, chp adına ise grup başkanvekili akif hamzaçebi toplantıya katıldı. komisyon başkanı mehmet ersoy'un toplantıyı başlattığını ilan ettikten hemen sonra mhp'li okay vural "başlatamazsınız" dedi. başkan ersoy'un tekrar "başlattım" demesi ve kameraları dışarı çıkartmak istemesi üzerine, vural bu kez buna karşı çıktı ve "milletin gözünü neden kapatıyorsunuz" dedi. vural'ın "terör örgütü tehdidiyle görüşme başlatamazsınız" demesi üzerine bu kez hdp adına toplantıya katılan grup başkanvekilleri idris baluken ve pervin buldan "burası şov yeri değil" diyerek tepki gösterdi. mhp'li ve hdp'li üyeler bir süre karşılıklı olarak bağırdı.

bir süre sonra ortam sakinleşti.

kim destekliyor, kim karşı çıkıyor?

mhp tasarının suç unsuru içerdiğini, bu nedenle tasarıya itiraz edildiğini ve itiraz sonucu belli olana kadar görüşülemeyeceğini savundu. ancak tartışmalar sürerken meclis başkanlığı’ndan itiraz ile ilgili bir işleme gerek olmadığı yanıtı geldi.

tasarının konusunda chp’nin görüşlerini anlatan grup başkanvekili akif hamzaçebi,  tasarının sorunları cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasına bıraktığını söyledi. chp tasarının 4. maddesinin 2. fıkrasının, yani çözüm sürecinde görev alan kişilere mali, idari ve cezai sorumluluk getirilmemesini öngören bölümününün revize edilmesini istiyor. bunun yapılması halinde chp tasarıya destek verecek.

mhp ise tasarıya tamamen karşı. parti adına konuşan grup başkanvekili yusuf halaçoğlu “tasarının ismi kimsenin reddetmeyeceği bir isim. ismi çok gözel ama içeriği ile başlığı birbirinden çok farklı” dedi. çözüm süreci adı altında pkk ile masaya oturulduğunu belirten halaçoğlu, tasarının hukuk kurallarına uygun olmadığını söyledi.

hdp ise tasarıyı tarihi bir adım olarak görüyor ve  destekliyor. ancak ismine itiraz ediyor. hdp grup başkanvekili perdin buldan, “yitirilen canları, ödenen bedelleri terörizmle isimlendirmek vicdani ve doğru değildir” dedi. buldan önerilerinin; çatışmalı ortamın sona erdirilmesi veya toplumsal barış ve müzakerelerin güvence altına alınması oldunu söyledi. 

tasarı ne getirecek?

"terörün sona erdirilmesi ve toplumsal bütünleşmenin güçlendirilmesine dair kanun tasarısı" altı maddeden oluşuyor.

tasarının ilk maddesinde amaç ve kapsam tarif ediliyor; "bu kanunun amacı, terörün sona erdirilmesi ve toplumsal bütünleşmenin güçlendirilmesi için yürütülen çözüm sürecine ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir" deniliyor.

hükümete yetki

çözüm sürecinde atılacak adımlarsa tasarının ikinci maddesinde tarif ediliyor. buna göre hükümet, terörün sona erdirilmesi ve toplumsal bütünleşmenin güçlendirilmesine yönelik siyasi, hukuki, sosyo ekonomik, psikolojik, kültür, insan hakları, güvenlik ve silahsızlandırma alanlarında ve bunlarla bağlantılı konularda atılabilecek adımları belirleyecek.

maddenin ikinci fıkrasında ise “gerekli görülmesi halinde, yurtiçindeki ve yurtdışındaki kişi, kurum ve kuruluşlarla temas, diyalog, görüşme ve benzeri çalışmalar yapılmasına karar verir ve bu çalışmaları gerçekleştirecek kişi, kurum veya kuruluşları görevlendirir”  ifadesiyle hükümetin koordinasyon görevleri tanımlanıyor.

ilk defa eve dönüş vurgusu

aynı maddede "silah bırakan örgüt mensuplarının eve dönüşleri ile sosyal yaşama katılım ve uyumlarının temini için gerekli tedbirleri alır" ifadesi yer alıyor. bu ifadeyle eve dönüşler konusunda hükümetin türk ceza kanunu ve terörle mücadele kanunu'nda yapacağı değişikliklere işaret ediliyor. hdp kanadının beklentisi, hükümetin bu adımları yeni yasama yılında atması...

süreci yürüten isimlere dokunulmazlık

koordinasyon ve sekreterya hizmetleri için kamu düzeni ve güvenliği müsteşarlığı görevlendiriliyor.

önemli bir düzenleme de tasarının dördüncü maddesiyle yapılıyor. “bu kanun kapsamında verilen görevleri yerine getiren kişilerin hukuki, idari veya cezai sorumluluğu doğmaz” sözleriyle yapılan tüm görüşmeler kanun kapsamında dokunulmazlık zırhına bürünüyor.

kaynak: al jazeera