abd ve küba 50 yıldan fazla süredir kopuk olan diplomatik ilişkilerini normalleştirmek için tarihi bir adım attı. 

abd başkanı barack obama ve küba devlet başkanı raul castro eş zamanlı olarak kameraların karşısına geçerek ilişkileri yeniden tesis etme kararlarını kamuoylarına duyurdu. 

"izolasyon hiç bir işe yaramıyor" diyen obama, küba'da elçilik açmayı planladıklarını söyledi. küba'ya uygulanan ambargoların hafifletileceğini belirten obama, havana yönetimini ekonomik reform yapmaya ve insan haklarını iyileştirmeye çağırdı.

abd başkanı, küba'nın 'terörizme sponsor ülkeler' listesinden çıkartılmasının yeniden düşünülmesi için dışişleri bakanı john kerry'e talimat verdiğini de söyledi.

birbirinden sadece 145 kilometre uzakta olmasına rağmen abd ile küba arasındaki ideolojik ve ekonomik bariyerlerin yıllar içinde arttığını dile getiren obama, bu dönemde abd'deki kübalı göçmenlerin ülkeye birçok katkılar sağlayarak, aslında iki ülke arasında eşsiz bir bağ kurduğunu söyledi.

Raul Castro'nun konuşması Küba halkı tarafından dikkatle takip edildi. [Reuters]

obama, bugünkü açıklamalarının küba toplumunu bir gecede değiştiremeyeceğini bildiğini ama bunların küba halkına destek sağlayacağını söyleyerek kübalılara dostluk eli uzattıklarını bildirdi.

'küba'yı yıkıma sürüklemenin kimseye faydası yok'

bu yeni adımlara karşı çıkanlara da seslenen obama, onların görüşlerine saygı duyduğunu, demokrasi ve özgürlüklere yönelik taahhütlerini paylaştığını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"50 yıldan fazla süredir yaptığımız şeyleri yapmaya devam edip, farklı sonuçlar alabileceğimize inanmıyorum. küba'yı yıkıma sürüklemek, amerikan çıkarlarına da küba haklına da hizmet etmiyor. 50 yıldır işe yaramadı ama yaradığını bile farz etsek, deneyimlerimizden biliyoruz ki, ülkeler, insanları kaosa sürüklenmediği durumlarda daha iyi ve kalıcı değişimlere yöneliyor. siyasi, sosyal ve ekonomik alanda gereksiz kısıtlamaları kaldırarak, küba'ya11 milyon nüfusu için potansiyelini kullanma fırsatı sunuyoruz. bu nedenle, yardım etmek istediğimiz küba halkına, abd'nin yaptırımlarıyla daha fazla yük getirmemeliyiz."

'farklılıklar sürüyor'

küba devlet başkanı raul castro ise kamuoyuna seslendiği konuşmasında, abd ile aralarında temel farklılıklar bulunsa da iki ülkenin ‘medeni bir şekilde’ yaşamayı öğrenmesi gerektiğini söyledi.

“abd başkanı obama’nın kararı halkımızın saygısını hak ediyor” diyen castro, havana ve washington arasındaki görüşmelere katkılarından dolayı papa francis, vatikan ve kanada’ya teşekkür etti. 

'küba'yı ziyaret etmeyi sabırsızlıkla bekliyorum'

abd dışişleri bakanı john kerry de, küba ile ilişkileri normalleştirme politikasıyla ilgili yaptığı değerlendirmede, "küba'yı 60 yıl sonra ziyaret eden ilk abd dışişleri bakanı olmayı sabırsızlıkla bekliyorum" ifadesini kullandı.

tutuklu takası ilk adım oldu

iki liderin konuşmalarından önce önce abd ve küba'nın tutuklu takası konusunda anlaştığı duyurulmuştu. 

abd uluslararası kalkınma ajansı (usaid) için çalışan 65 yaşındaki alan gross, küba'da beş sene hapishanede kaldıktan sonra serbest bırakıldı. gross ile birlikte bir abd’li istihbarat görevlisi de iade edilecek. abd de küba için çalışan 3 gizli ajanı serbest bıraktığını açıkladı.

Küba’ya yasak teknoloji sokmak ve Kübalı Yahudilere gizli internet servisi sağlamaya çalışmakla suçlanan Gross, 15 yıl hapis cezası almıştı.

[[Fotoğraf: AP]]

1959’daki küba devrimi’nden bu yana abd ve küba arasındaki ilişkiler gergin. abd başkanı obama, 2013’te iki ülke arasındaki politikaların gözden geçirilmesi gerektiğini söylemişti. ancak bugüne kadar herhangi bir adım atılmadı. obama’nın küba’ya uygulanan ticari ambargoyu ve seyahat yasağını kaldırma yetkisi bulunuyor.

yaptırımlar hafifliyor

obama’nın konuşmasının ardından açıklama yapan abd maliye bakanlığı, küba’ya uygulanan yaptırımlarda değişikliğe gidileceğini belirtti. washington, küba’da yaşamayan kübalıların abd bankalarındaki hesaplarını artık dondurmayacak. ayrıca abd’liler küba’nın dışındaki kübalılarla ticaret yapabilecek.

bm ve papa'dan tebrik

birleşmiş milletler genel sekreteri ban ki-mun, “iki ülke arasındaki gelişmeleri yürekten onaylıyorum. haberler çok olumlu. küba ve abd’nin ilişkilerini normalleştirmesinin zamanı geldi” dedi.

vatikan da iki ülke arasındaki gelişmeleri kutladı. papa francis, vatikanlı diplomatların iki ülkenin görüşmesine yardımcı olduğunu belirtti. 

venezuela devlet başkanı nicolas maduro ise iki ülke arasındaki tutuklu takasının küba için zafer anlamına geldiğini belirtti. maduro, “obama’nın hareketi cesaret isteyen ve gerekli bir iş” dedi.