1991’de özerkliğini ilan eden irak kürdistan özerk bölgesi’nde 21 eylül’de gerçekleşen genel seçimde, irak cumhurbaşkanı celal talabani yönetimindeki kürdistan yurtseverler birliği'nin milletvekili sayısı 29'dan 18'e geriledi. 

barzani liderliğindeki kdp 38 sandalye ile birinci sırada yer alırken, seçimlere ilk kez 2009 yılında katılan muhalif "gorran" partisi 24 sandalyeyle ana muhalefet oldu. yüzde 73 katılımla 2 milyon 818 bin seçmenin oy kullandığı seçimler sonucunda hiçbir parti tek başına iktidar olamıyor. barzani’nin partisi kdp koalisyon hükümeti kurma görevini üstlenecek. 

kyb, sekiz yıldır kdp ile koalisyondaydı. iki parti son iki seçime ortak listeyle girmişti. bu seçimdeyse ortaklık bozuldu.

kyb neden kaybetti?

kyb’nin oy oranını olumsuz etkileyen en önemli neden, partinin lideri ve irak cumhurbaşkanı talabani’nin hastalığından kaynaklanan liderlik sorunu. celal talabani, 17 aralık 2012’de bağdat’ta beyin kanaması geçirmişti. 20 aralık’tan bu yana da almanya’da tedavi altında. 

irak siyasetinin önemli isimlerinden biri olan cumhurbaşkanı talabani, siyasi hayatına 1950’lerde kdp’nin kurucu üyelerinden biri olarak başladı. talabani, kdp lideri molla mustafa barzani ile yaşadığı fikir ayrılıklarından dolayı 1976’da kürdistan yurtseverler birliği’ni kurdu.

taraflar arasındaki gerilim 1994’te iç savaş noktasına geldi. 30 yıllık mücadelenin ardından, talabani ve barzani 1998’de barış anlaşması imzaladı. talabani, 2005’te irak ulusal meclisi tarafından cumhurbaşkanı seçildi.

bir diğer nedense seçimlerden kısa bir süre önce gündeme gelen cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ertelenmesi ve görev süresinin uzatılması konularında kdp’ye destek vermesi. seçmen tabanında tepkilere neden olan bu ittifaktan dolayı kyb kitlesinin bir kısmının gorran’a oy verdiği düşünülüyor.

gorran ve kyb'nin seçmen tabanlarının aynı olması, iki partinin de süleymaniye kaynaklı olması da bir diğer etken.

kyb seçim başarısızlığından sonra, parti içindeki sorunları tespit etmeye çalışıyor. özeleştiriyse, celal talabani'nin eşi hero ibrahim ehmed’den geldi. kyb'nin süleymaniye merkez komitesi başkanlığı görevini yürüten ehmed, süleymaniyelilerden özür dileyerek istifa etti.

gorran hareketi

seçimlerden yüzde 23.75 oy oranıyla ikinci olarak çıkan muhalif gorran partisinin başındaysa, talabani’nin eski kurmaylarından nuşirevan mustafa var.

69 yaşındaki mustafa, süleymaniye’deki kral faysal üniversitesi, bağdat üniversitesi ve viyana üniversitesi’nde eğitim görmüş, iyi derecede ingilizce ve almanca biliyor.

1960’tan beri kyb’nin aktif üyelerinden biri olan mustafa, 1968’de solcu kürt dergisi rızgari’yi kurdu.

2007’de kyb’den ayrılan mustafa, aynı yıl türkçe’de “değişim” anlamına gelen gorran hareketi’ni kurdu. partinin en büyük iddiası, yolsuzluk ve yoksullukla baş etmek.