chp’nin çağrısıyla olağanüstü toplanan meclis, tbmm başkanvekili şafak pavey başkanlığında dört partinin de katılımı ile "terör" gündemini ele aldı.

hükümet adına bülent arınç, hdp adına osman baydemir, chp adına murat özçelik, mhp adına ümit özdağ, ak parti adına da ahmet aydın konuştu. önerge sahibi chp'li levent gök de söz alarak vekilleri sağduyuya çağırdı.

önerge reddedildi

dört partinin de temsilcilerinin konuşmalarının ardından tbmm başkanvekili pavey oylamaya geçti. açık oylama sonucunda tbmm genel kurulu'nda chp'nin, "toplumsal barışı tehdit eden, artan terör olaylarının nedenlerinin araştırılarak, alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla meclis araştırması açılmasına" ilişkin önergesi kabul edilmedi.

oylamada genel olarak chp ve hdp'li vekiller 'evet' oyu verirken, ak parti ve mhp'li vekiller 'hayır' oyu kullandı.

oylama esnasında önergeyi kabul etmeyenler oy kullanırken mhp'li vekiller el kaldırmadı. bu esnada mhp grup başkanvekili oktay vural partisinin vekillerine dönerek el kaldırmalarını istedi. bunun üzerine mhp'li vekiller el kaldırdı.

arınç'tan operasyon açıklamaları

ilk konuşmayı yapan başbakan yardımcısı ve hükümet sözcüsü bülent arınç, üç örgüte yönelik operasyonların detaylarını verdi. buna göre 39 ilde gerçekleşen operasyonlarda 1032 kişi gözaltına alındı. bunların 847’si pkk, 137’si işid, 77’si dhkp-c üyesi olma şüphesi ile gözaltına alındı.

Oturum öncesi Akp Grup Başkanvekili Mahir Ünal (sağda), MHP ve CHP grup başkan vekilleriyle konuştu.

[[Fotoğraf: Zahidin Köşüş / Al Jazeera]]

arınç: örgüt sürece uygun hareket etmedi

hükümet adına konuşan bülent arınç çözüm süreci konusunda hdp ve pkk’yı suçladı:

“çözüm sürecindeki adımlarımıza karşı örgütün sürece uygun hareket etmediği görülmektedir. 2013 mayıs ayında silahlı unsurların ülke dışına çıkarılması söylenmişti. silahla bırakılacak siyaset ve fikirler konuşulacak denildi. örgüt şiddet içerikli eylemlerini devam  ettirdi. kırılma noktalarından biri de pek çok yerde baş gösteren 6-8 ekim olaylarıdır.

7 haziran’dan bugüne kadar  kanunsuz girişimler yapıldı. her ne kadar başta hdp olmak üzere örgüt bileşenlerin tarafında dezenformasyon yaratılmaya çalışışsa da hükümet adımlar atmıştır. hdp’li siyasetçilerin bağımsız devlet kurma ifadelerini kullandıkları görülmüştür.  7 haziran seçimleri öncesi örgüt ve bileşenleri çözüm sürecini kendi baskı ortamını kullanma aracı olarak kullanmaktadır."

arınç'a tepki

Bülent Arınç'ın Nursel Aydoğan'a hitap şekli tepki çekti.

[[Fotoğraf: Zahidin Köşüş / Al Jazeera Türk]]

'sataşmalar' üzerine yeniden söz alan bülent arınç, hdp eş başkanları figen yüksekdağ ve selahattin demirtaş'ın açıklamalarına gönderme yaparken, hdp sıralarından hdp diyarbakır milletvekili nursel aydoğan'ın tepkisi üzerine, "hanımefendi sus, bir kadın olarak sus" şeklinde seslendi.

arınç'ın bu ifadesi üzerine söz alan hdp'li pervin buldan, arınç'ın özür dilemesi gerektiğini söyledi. şafak pavey tutanakların inceleneceğini söyleyerek oylamaya geçti.

“birlikte yaşamın sembolü olan gençler suruç’ta katledildiler”

Baydemir'in konuşması bazı AK Parti milletvekillerince protesto edildi.

[[Fotoğraf: Zahidin Köşüş / Al Jazeera]]

hdp adına konuşan osman baydemir ise konuşmasında suruç saldırısından bahsetti:

"suruç’ta insanlığa karşı suç işleyen işid organizasyonun yarasını sarmak üzere türkiye’nin dört bir yanından türklerin, kürtlerin birlikte yaşayabileceğinin sembolü olan gençler suruç’ta katledildiler. maalesef toplumda var olan barış arzusu henüz siyasi partilerin ortak bir çabası olmamıştır. bu toplantıda tarihi buluşmada tarihi bir karara gelin katkı sunalım. yaşanmış acıların son acımız olmasının temennisinde bulunuyoruz. hdp olarak bu toplantıya dahilimiz bir daha asla bu ülkede tek bir insanımızı hayatını çatışma ortamlı içinde yitirmemesinin pratiği ve çabası olacaktır. hepinizin vicdanına çağrıda bulunmak istiyorum."

pavey: bu ülke sizin egolarınızdan daha değerli

osman baydemir'in konuşması sırasında bazı ak partili milletvekilleri sözlü olarak tepki gösterdi ve sıra kapaklarına vurarak baydemir’i protesto etti. bunun üzerine oturumu yöneten şafak pavey söz alarak, “bu ülke sizin egolarınızdan daha değerlidir. sizleri sükûnete davet ediyorum” şeklinde uyarı yaptı. pavey’in uyarısı sonrası tepkiler son buldu.

'türkiye tedbir almadı'

chp istanbul milletvekili murat özçelik, baydemir'in ardından söz aldı. suruç saldırısında ölen gençler ve pkk saldırısında şehit olan güvenlik güçleri nedeniyle büyük üzüntü duyduklarını ifade eden özçelik şöyle konuştu:

"bir hafta içinde 46 vatandaşımız hayatını kaybetti, acımız çok büyük. suruç'ta 31 gencimiz hayata veda etti ve ardından maalesef polislerimiz, askerlerimiz şehit edildi. bunlardan dolayı büyük üzüntü duyuyoruz. bu eylemleri gerçekleştirenleri lanetle kınıyoruz, baş sağlığı diliyoruz, sabır diliyoruz..."

chp'nin bugüne kadar hükümete sunduğu gensoru, soru önergesi ve genel görüşme taleplerini içeren bir kitapçığı gösteren özçelik, "bu konularla ilgili iktidar kanadından cevap alamazken, bugün bülent arınç tarafından yapılan eleştirilerin bazılarının kabul edilmesi inancımızı ve umudumuzu artırmıştır, teşekkür etmek istiyorum" dedi.

CHP'li vekil, 'savaşa hayır' pankartı açtı. [Fotoğraf: Zahidin Köşüş / Al Jazeera Türk]

'türkiye'nin başlangıçta işid'e ve selefî gruplara karşı tedbir ve tavır almadığını' söyleyen özçelik, "suriye’deki iç savaş türkiye içine taşındı. işid bu zaman zarfında kendisine sınır koymaksızın maalesef adam devşirme faaliyetine girişti, eğitime girişti" dedi.

özçelik, "o kadar ki şu an bana arkadaşlarım iletti. işid şu anda gaziantep’in karşı tarafında bulunan türkmen köylerinde  8-15 yaş arasındaki çocuklara kendi eğitimlerini vermek için talimatını vermiş vaziyette" iddiasında bulundu.

'çatışmasızlığı korucu ailelerine anlatın'

mhp adına konuşan ümit özdağ, şehit edilen asker ve polisleri hatırlatarak, hdp adına konuşan osman baydemir'in sözlerine tepki gösterdi; "siz köy korucularının ailelerine çatışmasızlığı anlatın, bakalım ne anlatıyorsunuz" dedi.

"çıkar yol doğu’yu pkk’nın elinden almaktadır. yere düşen devleti ayağa kaldırmaktır" diyen özdağ, "askerlerimiz pkk’yı vurmaya devam ederken, erdoğan süreç bitti derken, davutoğlu ise devam ediyor diyor" diye konuştu.

"müzakere gibi bir çözüme devam edersiniz muhatabınız pkk olacaktır" diyen özdağ, "çıkar yol terörle mücadele stratejisinin benimsenmesidir" görüşünü savundu.

mhp olarak ak parti'nin 2011'e kadar suriye politikasını desteklediklerini söyleyen özdağ, "2012’de bunu terk ettiniz, esed rejimini devirme politikasına başladınız. suriye gibi ülkelerde rejim yıkılırsa devlet de yıkılıyor. cihatçı gruplar türkiye’yi merkez haline getirdiler" dedi.

"pkk’nın ele geçirdiği yerlerde bir temizlik de yaptığını görüyoruz" diyen mhp'li özdağ, "mhp, türkmen kardeşlerinin arkalarındadır. mhp’nin pkk ile siyasi kuruluşa karşı aldığı tavır, hdp’ye oy veren seçmeni yok sayma gibi yorumlanmaktadır. kürtler ve zazalar bizim öz kardeşimizdir. müzakereler sürecinde pkk yandaşı örgütlerin büyük bir meşruluk kazandıklarını görüyoruz" şeklinde konuştu.

'kim siyaset, kim silah diyor?'

ak parti grup başkan vekili ahmet aydın, hdp'li baydemir'in konuşmasını eleştirdi. partisinin iktidar süresi boyunca icraatlarını ve çözüm süresinde gösterdiği çabaları anlatan aydın, sözlerine şöyle devam etti:

"burada kim terörden yana, kim barıştan yana? kim siyaset diyor, kim silah diyor? işte devlet bütün bunlara izin vermez. devlet teröre izin vermez. devlet durduk yere operasyon yapmıyor. barışa kimin suikast düzenlediğini hdp görsün diyorum.

ya silah ve terör diyeceksiniz, ya demokrasi ve siyaset diyeceksiniz. safınızı belli edeceksiniz. silahla siyaset bir arada yürümez."

"şimdi toplanmayacaksak ne zaman toplanacağız?"

ak partili aydın'ın ardından söz alan önerge sahibi chp'li levent gök, tüm türkiye'nin bu olağanüstü meclis toplantısını dikkatle izlediğini söyledi.

"topu birbirimize atarak işin içinden çıkılmaz" diyen gök, "bugün işid diyorsak, çözüm süreci diye adlandırılan sürecin bittiğini söylüyorsanız bunun sorumlusu siyasi iktidardır. dört yıl önce yanlış ortadoğu politikasından dolayı suriye’deki çatışmanın iç çatışma tarafından dolayı, silahların türkiye’ye döneceğini dört yıldır soruyoruz" diye konuştu.

"terör karşısında toplanmayacağız da, masum insanların ölümüne engel olmak için toplanmayacağız da ne zaman toplanacağız?" diyen gök, "biz sorumluluğumuzu biliyoruz. bütün partileri ortak bir dayanışmaya davet ediyoruz" diye konuştu.

'halkımızı hayal kırıklığına uğrattık'

hdp grup başkanvekili idris baluken de konuşmalardaki 'sataşmalar' nedeniyle söz aldı. vekillerin karşılıklı tartışmaları nedeniyle asıl gündemin konuşulamamasına tepki gösteren baluken, "siyasi partiler birbirine laf yetiştirmenin peşine düştüğü için, bütün halkımızı hayal kırıklığına uğratarak genel kurulu bitireceğiz" dedi.

kaynak: al jazeera