bm genel kurulu’nda konuşan abd başkanı obama, konuşmasında suriye, işid, ukrayna-rusya krizi, iran, çin, irak, libya ve küba hakkında konuştu. rusya, çin, iran ve suriye yönetimine hitaben sorunların diplomasi ile çözülmesi gerektiği söyleyen obama, “eğer diplomasi başarısız olursa çıkarlarımızı koruyacak gücümüz var” dedi.  obama “halkına bomba yağdıran tiran” olarak tanımladığı esed’in suriye yönetiminden ayrılması gerektiğini de söyledi.

“bir diktatör on binlerce sivili öldürüyor.”

obama konuşmasında suriye krizine geniş yer ayırdı ve çözümün devlet başkanı beşar esed’in koltuğunda kalarak üretilemeyeceğini belirtti;

“askeri gücümüz yeterlidir ama suriye’de kalıcı bir çözüm için başka şeylere de ihtiyacımız var. suriye’de çok kan aktı. savaş öncesi duruma dönmemiz mümkün değil. nasıl başladığına bakalım; esed barışçıl protestolara baskıyı arttırarak karşılık verdi. kimyasal silahlarla, bölge halkını varil bombalarıyla bombalayarak çözüm getirilemeyeceğini söyledik.  bir diktatör on binlerce sivili öldürüyor. realist olmamız gerekiyor esed’den başka bir lidere geçmemiz gerekiyor.  esad’dan uzak yeni bir liderliğe yönelik kontrollü bir geçiş süreci yaşanmalı."

“islam'la terörü eşitleyen cehaletle savaş”

obama işid ile ilgili olarak ise şunları söyledi;

“işid gibi bir örgütün dünyamızda yeri yoktur. abd, büyük bir koalisyonla hareket ediyor ve işid’e güvenli bir yer bırakmayacağız. işid'le mücadele, aynı zamanda müslüman olmayanların islam'la terörü eşitleyen cehalete karşı savaşmalarını gerektiriyor.”

“soğuk savaş istemiyoruz”

obama ukrayna krizi üzerinden rusya’yı, güney çin denizinde çin ve abd arasındaki ticaret yolları tartışması üzerinden de çin’i eleştirdi;

“yeni soğuk savaş istemiyoruz. ukrayna halkı ab ile angaje olmak istiyor, rusya’ya değil. ekonomi’nin küçüldüğünü görüyoruz rusya. eğer rusya uluslararası toplumla çalışsaydı, bu ukrayna için de rusya için de daha iyi olurdu. bu sorunun diplomasi ile çözülmesini istiyoruz. rusya’yı izole etme niyetinde değiliz. yine aynı şekilde güney çin denizinde abd bir toprak niyeti yok. buradaki her ulus gibi değerleri, serbest ticareti ve uluslararası hukuku desteklememiz gerekiyor. gücün üstünlüğünü değil… biliyorum diplomasi zordur. sonuçları bazen tatmin edici olmayabilir. fakat büyük devletler olarak bu riskleri almamız gerekiyor. eğer diplomasi başarısız olursa kendi çıkarları koruma gücümüz var.”

küba, iran, libya

obama küba, iran ve libya konusunda ise şunları söyledi;

“bakın küba ile bir araya geliyoruz 50 yıl sonra.  küba ile ilişkiler ilerledikçe kongrenin küba’ya uygulanan ambargonun uygulanamaz olduğunu göreceğini inanıyorum.”

“iran’ın bölgede mezhep çatışmasına yönelik adımlar attığını görüyoruz. iran halkının potansiyeli olduğunu görüyoruz ama “amerika’ya ölüm” sloganları onlara bir şey getirmeyecektir.”

“libya halkına yardım etsek de bir tiranı devirmekte daha etkin bir şekilde davranabilirdi. meşru olacak, kapsayıcı olacak bir libya hükümetine her zaman yardım edeceğiz.”

kaynak: al jazeera