abd başkanı barack obama, birleşmiş milletler genel kurulu’nun ilk gününde liderlere hitap etti. suriye savaşı, filistin sorunu, ukrayna gibi konulara kısaca değindi. yaklaşık 50 dakika süren konuşmada dünyadaki ‘radikal eğilimlerin ve göç krizinin sona ermesi için’ eşitsizliğin sona ermesi, fakirliğin önlenmesi ve çatışmaların son bulması için diplomatik çabaların önemini anlattı.

2016 sonunda görevi yeni seçilecek başkana devredeceği için bm genel kurulu’nda son konuşmasını yapan obama, başkanlığı boyunca abd’nin iran'la yürüttüğü nükleer müzakereler, küba ile ilişkilerin tesis edilmesi gibi diplomatik başarıları anlattı.

abd'nin ilk siyah başkanı, güçlü devletlerin fakir bölgelere yapacağı yardımların ‘hayırseverlik’ değil, dünyada eşitliğin sağlanması için yatırımlar olduğunu söyledi. 

“suriye’de kazanılacak askeri zafer yok”

obama, beş yıldır süren suriye savaşına dair ise ‘diplomasiyle sorunun çözülebileceğini’ söylemekle yetindi:

“kazanılacak kesin bir askeri zafer yok. şiddeti durdurmak ve ihtiyacı olanlara yardım ulaştırabilmek için diplomasi alanındaki yoğun çabalarımıza devam etmek zorundayız.”

"abd’nin sadece kendi çıkarlarını düşünmeyen nadir super güçlerden olduğunu" savunan obama, tehlikeye giren ateşkesle ya da bm’nin yardım konvoylarının suriye’de bombalanması gibi güncel gelişmelerle ilgili detaylı bir yorum yapmadı.

suriye'de ateşkes

obama’nın konuşması, dışişleri bakanı kerry’nin rus mevkidaşı lavrov’la ateşkes üzerine yaptığı görüşmeden ve “ateşkesin sürmesi için umutlarının sürdüğünü’ açıklamasının ardından başladı.

suriye’de abd ve rusya arasında sekiz gün önce varılan ancak defalarca ihlâl edilen ateşkes anlaşması, bm yardım konvoylarının vurulması ve görevlilerin hayatını kaybetmesinin ardından ciddi anlamda tehlikeye girdi. yardım konvoylarının ülkeye girişleri durduruldu.

ateşkesin başarılı olması halinde ise moskova ve washington’ın suriye’de ortak operasyonlar yapması planlanıyordu.

liderler genel kurulda konuşmalarını yaparken new york’ta bakanlar da suriye ile ilgili kapsamlı toplantılar yapmaya devam ediyor. obama da konuşması sonrası cumhurbaşkanı erdoğan'ın da katılacağı 'göç' konulu bir toplantıya ev sahipliği yapacak.

rusya’ya ‘imparatorluk çağı’ göndermesi

suriye savaşının ardından ukrayna’da yaşanan çatışmalara da değinen obama, rusya’yı sınırlarının güvenliğinin kalmayacağı konusunda uyardı:

“eğer komşularının işlerine müdahale etmeye devam ederse, içeride popülaritesi artabilir, milliyetçi hevesleri besleyebilir ama bir yandan da zamanla itibarını zedeleyecek ve sınırlarını daha güvensiz hale getirecektir. imparatorluk çağını arkada bırakan bir dünyada, kaybettiği ihtişamını güç kullanarak yeniden kazanmaya çalışan bir rusya görüyoruz.”

trump’ı isim vermeden eleştirdi

obama konuşmasında isim vermeden trump’ın ‘kapalı toplum’ yaklaşımını da eleştirdi. küreselleşmenin önemini anlatan obama, işbirliği yapmayan farklı ulusların çatışmalara girmesinin çok daha kolay olduğunu belirtti.

"dünya duvarlar örmek için çok küçük. duvarlarla çevrilmiş bir ulus ancak kendisini hapsetmiş olur" diyen abd başkanı, izolasyon, milliyetçilik ve tahammülsüzlüğün dünya için çok tehlikeli olacağını söyledi.

“israil filistin topraklarını kalıcı olarak işgal edemez”

obama konuşmasında israil-filistin sorununa da değindi. “israil’in kalıcı olarak filistin topraklarını işgal edemeyeceğini görürse ve filistinliler de tahriklere son verip israil’in meşruiyetini kabul ederse, iki taraf da bu durumdan faydalanır” dedi.

kaynak: al jazeera