abd adalet bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre iran asıllı işadamı rıza sarraf, 19 mart'ta abd'nin miami kentinde gözaltna alındı. 21 mart günü mahkemeye çıkarılarak tutuklanan sarraf'a yönelik suçlama, iran hükümeti ve diğer kuruluşların tahran'a yönelik uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için kurduğu mekanizmanın parçası olarak yüzlerce milyon dolarlık işlemlere karıştığı yönünde. sarraf ve iki iranlı daha hakkında manhattan'da bu suçlamalarla dava açılmıştı.

bakanlık, suçlanan diğer iki iranlının 29 yaşındaki kamelya cemşidi ve 65 yaşındaki hüseyin necefzade olduğunu ve ikisinin de hâlen arandığını belirtti.

haklarındaki iddiaların abd yasalarındaki karşılığı 75 yıl hapis cezası

sanıklar, birleşik devletler’i dolandırmak, uluslararası acil durum ekonomik yetkiler yasası’nı (ieepa) çiğnemek, banka dolandırıcılığı ve kara para aklama ile suçlanıyor. birleşik devletleri dolandırma suçlamasının en çok 5 yıl hapis cezası var. ieepa’yı çiğnemek ve kara para aklama suçları ise en çok 20’şer yıl hapis cezası getirir. banka dolandırıcılığı suçlaması, en çok 30 yıl hapis cezasıyla cezalandırılabilir. cezaların üst sınırları abd kongresi tarafından belirlenir ve burada bilgilendirme amacıyla belirtilmiştir. sanıkların alacakları cezalar yargıç kararıyla belirlenir.

abd adalet bakanlığı, kendi sitesinde yayınladığı açıklamada, türkiye ve iran çifte vatandaşı 33 yasındaki rıza sarraf'ın tutuklandığı açıklamasına ek olarak, iran vatandaşları olan 29 yasındaki camelia jamshidy ile 65 yasındaki hüseyin najafzadeh'nin de aynı suçlamalarla aranmakta olduklarını belirtti. adalet bakanlığı'nın açıklamasında, rıza sarraf'ın işlediği suçlar ile ilgili olarak, kraliyet holding a.ş., durak döviz , al nafees döviz,; royal zümrüt yatırımlar; asi kıymetli madenler turizm otomotiv, ecb kuyumculuk iç ve dış sanayi ve ticaret limited şirketi, güneş general trading llc. gibi kuruluşların da adı geçti.

savcıdan tweet: amerikan adaletiyle yüzleşecek

reza zarrab to soon face american justice in a manhattan courtroom. @sdnynews https://t.co/5s3c1oawvo

— us attorney bharara (@preetbharara) march 22, 2016

soruşturmayı yürüten savcı preet bharara, gece twitter hesabından yaptığı açıklamada, "reza zarrab, pek yakında manhattan'daki mahkeme salonunda amerikan adaletiyle yüzleşecek" ifadelerini kullandı.

avukatı: iran'a yaptırımlarla ilgili

sarraf'ın avukatı şeyda yıldırım, müvekkiline yöneltilen suçlamaların abd'nin kendi koyduğu ve kaldırdığı yaptırımlarla ilgili olduğunu söyledi.

yıldırım, soruşturmanın new york'ta yürütüleceğini belirterek, müvekkilinin dün hakim karşısına çıktığını, 4 nisan'a kadar mahkemeden süre aldıklarını ifade etti.

sarraf'ın 19 mart'ta tatil için gittiği miami'de gözaltına alındığını anlatan yıldırım, müvekkilinin "henüz tutuklanmadığını ve gözaltı sürecinin" sürdüğünü öne sürdü ve kefalet talebinde bulunduklarını kaydetti. yıldırım şunları söyledi:

"2011 ve 2015 arası gibi bir tarih aralığı görünüyor elimize geçen evraklarda. bu tarihler arasındaki dönemde ambargoyla ilgili birtakım iddialar var ama bu iddiaların hepsi izah edilebilir. bu ticareti büyük amerikan şirketleri zaten yapıyor. zaten sorun da buradan çıkıyor. rıza sarraf'ın ticaretinin sorgulanması aslında. hepsi resmi ve banka üzerinden yapılan kayıtlı işlemler."

sarraf'ın henüz cezaevine konulmadığını ve kefalet tartışmasının sürdüğünü aktaran yıldırım, müvekkilinin federal bir gözetim merkezinde bulunduğunu kaydetti.

yıldırım, müvekkilinin durumunun teknik olarak tam bir tutukluluk halinin olmadığını ifade etti. abd adalet bakanlığından yapılan açıklamada, sarraf'la ilgili 19 mart'ta yapılan işlem için "tutuklama" ifadesi kullanılmış, iş adamının dün miami'deki federal mahkemeye çıkarıldığı belirtilmişti.

17-25 aralık operasyonunda tutuklandı

rıza sarraf, türkiye'de 17-25 aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturmaları kapsamında gözaltına alınarak 21 aralık 2013'te tutuklanmış, 28 şubat 2014'te serbest bırakılmıştı.

iddianamede, sarraf'ın bürokraside 4 bakanla geliştirdiği ilişkiler ve rüşvet çarkı sayesinde kara para aklama, altın kaçakçılığı gibi suçlar işlediği öne sürülmüştü. hükümet, gülen cemaati'nin darbe girişimi olarak nitelendirdiği operasyonun ardından, soruşturmaya bakan savcıları değiştirmişti. 

kaynak: reuters, al jazeera