iran cumhurbaşkanı hasan ruhani isviçre’nin davos kasabasında toplanan dünya ekonomik forumu’nda yaptığı konuşmada kendi liderliğinde "ılımlı" yaklaşımın ülke siyasetinin temeli olduğunu söyledi, uzlaşı mesajı verdi.

iran’ın tüm konularda işbirliğine açık olduğunu söyleyen ruhani, nükleer anlaşma ile birlikte avrupa ile ilişkilerin normalleşeceğini ifade etti.

ruhani konuşmasında ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi üzerinde durdu, amerika birleşik devletleri’ni kastederek “dünyada hiçbir ülke tek başına yaşayamaz, hepimiz aynı gemideyiz ve bilge kaptanlar olmazsa bu gemi yürüyemez” dedi.

abd elçiliği "yeniden açılabilir" sinyali

beş ay önce koltuğa oturduktan sonra iran’ın amerika birleşik devletleri ile ilişkilerde de yeni bir döneme girdiğini söyleyen ruhani bunun iran islam devrimi’nden bu yana yeni bir gelişme olduğunu söyledi.

ruhani davos'ta isviçre devlet televizyonu rts'ye verdiği röportajda 30 yılı aşkın süredir kapalı olan abd'nin tahran büyükelçiliğinin  de yeniden açılmasının 'imkansız olmadığını' söyledi.  ruhani, "iran halkının haklarına saygı gösterilmelidir. amerika'nın eylemleri olumlu olursa cevabımız olumlu olacaktır" dedi.

tahran'daki abd büyükelçiliği, 4 kasım 1979'da bir grup öğrenci tarafından basılmış ve 444 gün işgal edilmişti. abd'nin esir alınan 52 elçilik çalışanını kurtarmak için düzenlediği operasyon başarısızlıkla sonuçlanmış, iran 20 ocak 1981'de elçilik çalışanlarını serbest bırakmıştı.

yeni yatırım modeli

ruhani iran’ın yeni dış politikasının bölgesel işbirliği üzerine kurulu olduğunu ifade etti, aralarında türkiye’nin de bulunduğu bölge ülkeleriyle ilişkileri geliştirdiklerini söyledi.

“hükümetim tüm komşu ülkelerle çevre, ortak ekonomik projeler, ticari anlaşmalar, filistinlilerin hakları, suriye’deki insani krizle başa çıkma, körfezde güvenlik ve terörle savaş gibi konularda işbirliğine hazır” diyen ruhani iran ekonomisinin otuz yıl içinde dünyanın ilk on ekonomisi içine girme potansiyeli olduğunu savundu.

ruhani, petrol devlerinin de hazır bulunduğu zirvede  iran'ın eylül ayı itibariyle yatırımları daha cazip hale getirecek bir yatırım modelini de hayata geçireceğini açıkladı. 

kasım ayında batı ile imzalanan anlaşma gereği uranyum zenginleştirme programını yüzde 5 ile sınırlandırma sözünü tutan iran’a uygulanan bazı ekonomik yaptırımlar 20 ocak’ta altı aylığına askıya alındı. tahran batılı petrol şirketleriyle anlaşarak petrol sahalarını yenilemeyi ve geliştirmeyi hedefliyor.

ruhani konuşmasınd nükleer silaha sahip olmayı hiç bir zaman arzulamadıklarını, uluslararası kurallara uygun şekilde barışçıl nükleer faaliyetlerinin süreceğini, enerji ve tıbbi kullanım için nükleer teknolojiden vazgeçmelerinin sözkonusu olmadığını tekrarladı. 

konuşmasında kısaca suriye'ye de değinen ruhani, ülkedeki krizden çıkış için en iyi çözümün özgür ve adil seçimler olduğunu söyledi, "seçimden çıkacak her türlü sonucu kabul etmeliyiz. ülkenin kaderinin dış güçler tarafından belirlenmemesi gerekiyor'' dedi.

kaynak: al jazeera ve ajanslar