abd dışişleri bakanı john kerry ile paris'teki görüşmesi sonuçsuz kalan sergey lavrov, görüşmeyi yazılı açıklamayla değerlendirdi:

"dışişleri bakanı john kerry ile, ortaklarımızın avrupa güvenlik ve işbirliği teşkilatı (agit), nato-rusya konseyi ve diğer uluslararası örgütler yoluyla girdikleri eylem arayışlarını konuştuk. bu arayışlar yapıcı bir işbirliği ve diyalog ve atmosferi yaratılmasına yardımcı olmamaktadır." 

john kerry de çarşamba günü, abd'nin paris büyükelçiliğinde düzenlediği basın toplantısında, lavrov ile görüşmesinin içeriği hakkında bilgi verdi. herhangi bir ilerleme yaşanmamasına karşın, görüşmenin oldukça verimli ve yapıcı geçtiğini anlatan kerry, gerçekçi olmak istediğini, bugün gelinen noktayı dün oldukları noktaya tercih edeceğini dile getirdi.

abd'nin ukrayna'daki tansiyonu düşürecek tüm taraflarla işbirliği yapmaya hazır olduğunu belirten kerry, rusya'ya, kırım'dan askerlerini geri çekmesi çağrısını yineledi.

kerry, rusya'nın kırım'a asker göndermesine işaret ederek "rusya bir seçim yaptı. ve biz bu seçimin yanlış olduğunu açıkça söyledik" ifadelerini kullandı.

tüm tarafların görüşmelerde, diyalog yoluyla karar vermenin önemi konusunda hem fikir olduğunun altını çizen kerry, abd'nin de tamamıyla bu meseleyi çözmeye yoğunlaştığını ifade etti.

ukrayna'nın toprak bütünlüğünün korunması gerektiğine de dikkat çeken kerry, lavrov ile bugün tekrar roma'da biraraya geleceklerini duyurdu.

nato, rusya ile iş birliğini gözden geçirecek

brüksel'de düzenlenen nato-rusya konseyi'nin olağanüstü toplantısından sonra ise nato'dan bir açıklama geldi. nato genel sekreteri anders fogh rasmussen, "rusya ile işbirliğimizi 'moskova'nın ukrayna'daki eylemleri' nedeniyle gözden geçirmeye karar verdik" ifadesini kullandı

rasmussen, nato'nun resmi internet sitesinden yayınlanan açıklamasında şöyle dedi:

"ilk nato - rusya ortak operasyonu olan ve suriye'deki kimyasal silahları etkisiz hale getiren abd gemisi cape ray'in deniz koruma operasyonunun planlamasını askıya aldık. şimdilik rusya ile askerî ya da sivil görüşmeler olmayacak. karar nato dışişleri tarafından nisan'da alınacak. nato'nun ukrayna ile olan ilişkilerini de yoğunlaştırmaya karar verdik. yarın başbakan arseniy yatsenyuk ile desteğimizi bildirmek üzere görüşeceğim."

nato aldığı kararlara rusya'dan tepki gecikmedi. rusya'nın nato büyükelçisi alexander grushko, nato'nun rusya'ya 'soğuk savaş' standartları uyguladığını söyledi.

putin: durumu tahrik etmeyelim

batı'nın yaptırım restiyle ekonomide ağır kayıp veren rusya'da devlet başkanı vladimir putin ise nato-rusya konseyi'nin olağanüstü toplantısı öncesi kabineyi topladı. rus lider, ılımlı bir mesaj göndererek, bakanlarına "aşina olduğumuz bir siyasi gerilimle karşı karşıyayız. bu ekonomik işbirliğimizi etkilememeli. kendi çıkarlarımızı gözetirken geleneksel müttefiklerimizle işbirliğini bozmamalıyız. bir şeyleri tahrik etmeye gerek yok" çağrısı yaptı.

ukraynalı ve rus bakanları buluşturma çabası sonuçsuz

batı cephesinde diplomasi kanalı en hareketli gününü yaşadı. ukrayna'nın toprak bütünlüğünü garanti eden budapeşte memorandumu'nun imzacı ülkelerinden abd, fransa ve ingiltere'nin dışişleri bakanları paris’te bir araya geldi. diplomatlar, krizin diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini vurguladı. ingiltere dışişleri bakanı william hague de ukrayna ve rusya'nın dışişleri bakanlarını bir araya getirmek için yoğun çaba harcadıklarını söyledi. ancak iki ülke bakanları karşılıklı görüşmedi.

elize sarayı'ndaki bazı kaynaklardan edinilen bilgiye göre, fransa cumhurbaşkanı françois hollande'ın paris'te bulunan abd dışişleri bakanı john kerry, rusya dışişleri bakanı sergey lavrov, ingiltere dışişleri bakanı william hague, fransa dışişleri bakanı laurent fabius ve almanya dışişleri bakanı frank-walter steinmeier ile ukrayna'daki krizi değerlendirdi.

abd, ukrayna ve ingiltere dışişleri bakanları ise, kiev ve moskova arasında doğrudan yapılacak bir görüşmenin tansiyonu düşürmek için elzem olduğunu açıkladı. uluslararası gözlemcilerin de ukrayna'nın doğusu ve kırım'a sevk edilmesi konusunda uzlaştılar.

ayrıca, abd'nin ardından avrupa birliği de kiev'deki batı yanlısı hükümete ekonomik yardımda bulunacaklarını açıkladı. avrupa birliği komisyonu başkanı jose manuel barroso, ukrayna'ya ekonomik alanda destek olmak amacıyla, 11 milyar euro'luk bir paketi devreye sokma kararı aldıklarını söyledi.

lavrov'a abd'den yalanlama

rusya dışişleri bakanı lavrov salı günü ab dış ilişkiler yüksek temsilcisi ashton'la görüşmesinde "ab ile ukrayna arasındaki anlaşma ukrayna'daki tüm bölgelerin haklarını gözeten anayasal reformunu öngörüyordu." demişti. 

ukrayna'nın 'karışık bir sorun' olduğunu belirten lavrov, bölgeye uluslararası gözlemci gönderilmesine dair, "bunu bize değil, kırım özerk yönetimi'ne sormalısınız. ukrayna parlamentosu tüm toprağı kontrol edemiyor. bu durumu yaratanlar bir çıkış yolu bulmak zorunda kalacak. 21 şubat'ta imzalanan anlaşma yerine getirilmeli. kimse kandırılmamalı. batılı dostlarımız oyunun ne olduğunu gayet iyi biliyorlar" yanıtını vermişti.

ukrayna'da azledilen cumhurbaşkanı viktor yanukoviç ile muhalifler arasında ab aracılığıyla yapılan anlaşma cumhurbaşkanının yetkilerini azaltıyor ve erken seçim öngörüyordu.

sergey lavrov, bu açıklamasından saatler sonra, abd'li mevkidaşı john kerry ile "ukrayna hükümetinin 21 şubat'ta ab arabuluculuğunda imzalanan anlaşmaya sadık kalması gerektiği konusunda" mutabakata vardıklarını açıkladı. ancak abd'den lavrov'a yalanlama geldi, "21 şubat anlaşmasına sadık kalınması konusunda mutabakat yok" denildi.

'kimsenin zarar görmesine izin vermeyeceğiz"

lavrov paris'teki diplomasi trafiğinden önce ispanya'nın başkenti madrid'de ispanya dışişleri bakanı jose manuel garcia margallo ile görüştü. uluslararası toplum kırım’daki milislerin rusya’nın güdümünde olduğunu savunurken, lavrov bunu yalanladı. rus bakan, "rusya kırım'daki 'nefsi müdaafa' güçlerine üslerine dönmelerini söyleyemez. çünkü onlar rus kuvvetleri değil. karadeniz filosu'nun personeliyse normal pozisyonlarındalar" dedi. 

lavrov, karadeniz'deki rus filosunun 'özel alarm'da olduğunu ve bölgeyi kontrol ettiklerini belirterek, "ukrayna'da yaşanan kötü örneklerin salgın olması büyük olasılıktır ve ukrayna'da yaşayan rusların kimsenin zarar görmesine izin vermeyeceğiz" dedi.

şoygun: görüntüler provokasyon

rusya savunma bakanı sergey şoygu'nun gündeminde de kırım'daki askerlerin kim olduğuna yönelik sorular vardı. şoygu da iddiaları yalanlayıp, "kırım'daki rus askerlerine ait olduğu söylenen fotoğraf ve videolar provokasyondan ibaret. rus askeri olduğunu söyleyenler de tamamen saçmalıyor." dedi. şoygu'nun açıklamasından önce ukraynalı gazetecilere konuşan bir milis, rus askeri olduğunu söylemiş, görüntüler uluslararası medya tarafından da yayınlanmıştı.

kaynak: al jazeera, afp, reuters, interfax