bakanlık, açıklamasında "suriye, ülkedeki krize bir çıkış yolu bulmak ve suriye halkının beklentilerine cevap vermek adına moskova'da düzenlenmesi öngörülen hazırlık istişare toplantılarına katılmaya hazır" ifadelerini kullandı. 

suriye topraklarındaki "terörle mücadeleyi" devam ettireceğini kaydeden dışişleri bakanlığı, moskova'daki ön görüşmelerin hedefinin "suriyeliler arasında dış müdahalesiz diyalog kongresi düzenlenmesi" olduğunu kaydetti.

"resmi bir girişim yok"

suriye krizinin çözümünde rol oynamak isteyen mısırlı yetkililer ise, ülkeyi ziyaret eden suriye muhalif ve devrimci güçler koalisyonu (smdk) başkanı hadi bahra ile görüştü.

kahire'ye giden suriye muhalif ve devrimci güçler koalisyonu (smdk) başkanı hadi bahra öncelikle kahire merkezli arap birliği başkanı nebil arabi ile bir araya geldi.

bahra, arabi ile görüşmesi ardından yaptığı açıklamada, moskova veya kahire’nin şu aşamada suriye krizine yönelik resmi bir girişiminin olmadığını  söyledi.

bahra, "suriye krizine yönelik bir mısır veya rusya girişimi yok. söz konusu olan tek şey, kahire’de tüm muhalefetin bir araya gelebileceği görüşme. onunla ilgili bile daha kesin bir şey yok" dedi. bahra, nebil arabi ile bm özel temsilcisi staffan de mistura’nın ‘dondurulmuş bölgeler’ planını ve rusya’nın suriye siyasetinin aktörlerini davet edeceği  moskova kongresini ele aldıklarını belirtti.

bahra "biz muhalefet olarak üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirmek adına aramızda toplanarak olası barış müzakerelerinde kullanılabilecek ‘ortak yol haritası’ üzerinde anlaşma sağlamayı hedefliyoruz" dedi. 

anadolu ajansı'na konuşan mısırlı bir diplomat, mısır’ın suriye'deki krizin çözümüne ilişkin birtakım önerileri olduğunu ancak bu önerilerin somut bir hale gelecek kadar olgunlaşmış olmadığını ifade etmişti.

suriye rejimi 17 aralık’ta beşşar esed’in kuzeni olan imad esed başkanlığında bir heyeti mısır’a göndermişti.

bu ziyaretten günler sonra suriye’nin içinden yerel devrim koordinasyonlarını temsil eden bir başka heyet mısır’a giderek dışişleri bakanı şükri ile görüşmüştü.

rusya ağırlığını koyuyor

rusya son dönemde suriye krizinde ağırlığını koymaya ve ‘merkez ülke’ haline gelmeye çalışıyor.

rusya devlet başkanı vladimir putin'in özel temsilcisi mihail bogdanov 7 aralık’ta istanbul’da suriye muhalif ve devrimciler koalisyonu (smdk) başkanı hadi bahra ile görüşmüştü.

kısa bir süre önce de suriye dışişleri bakanı velid muallim rusya’da devlet başkanı vladimir putin ve dışişleri bakanı sergey lavrov ile bir araya gelmişti.

rusya’nın hedefi moskova’da suriye rejimi ve muhalefetini bir araya getirerek yeni bir cenevre süreci başlatmak.

suriye iç savaşını sonlandırmayı hedefleyen ancak başarısızlıkla sonuçlanan cenevre görüşmeleri de abd ve rusya inisiyatifinde gerçekleşmişti.

rusya muhalefeti sıkıştırıyor

al jazeera türk’e bilgi veren smdk yetkilileri, rusya ile smdk arasındaki temasların son dönemde arttığını ve rusya’nın muhalefeti masaya oturması için sıkıştırdığının söyledi.

smdk yetkililerine göre moskova, ‘barış görüşmelerinin’ bir an önce başlamasını istiyor ve suriye muhalefetine acele etmesi için baskı yapıyor.

‘iran-rusya girişimi’ iddiası

suriye krizinde denklemin bir tarafında da esed rejiminin bölgedeki en önemli destekçisi iran duruyor.

suriye devlet başkanı beşşar esed yönetimine ve hizbullah'a yakınlığıyla bilinen lübnan merkezli sefir gazetesi, rusya-iran girişimiyle yeni bir planın gündeme getirildiğini ve bu plana göre, esed'in bazı yetkilerinden taviz vermeye hazır olduğunu ve önce moskova'da sonra şam'da muhaliflerle diyaloğu kabul ettiğini yazdı.

beşşar esed'in yılbaşından sonra rusya'ya gideceğini öne süren gazetenin haberinde, "nisan ayında, çoğunluğu muhaliflerden oluşacak, ahmed muaz hatip başkanlığında bir hükümetin kurulmasını da öngören girişimi görüşeceği" iddiası yer alıyor. habere göre hatip başkanlığındaki yeni hükümetin, anayasa yazma ve genel seçime hazırlanma görevleri olacak. haberde, söz konusu hükümette, rusya'nın ısrar ettiği gibi savunma bakanlığı ile hava, askeri emniyet ve devlet emniyeti birimlerinin esed'de kalacağı, içişleri bakanlığı'nın muhaliflerde kalmasında ise bir sakınca görülmediği ileri sürüldü.

ancak suriyeli muhalifler gazetenin iddialarına şüpheyle yaklaştıklarını söylüyor; iran ve rusya'nın, suriye krizinin önemli ve güçlü bir tarafı olması nedeniyle tüm tarafların memnun kalacağı bir çözüm için çaba göstereceğini veya tarafsız arabulucu rolünü oynayacağını düşünmüyor.

'muhalefeti bitirme planı'

suriyeli muhalifler, de mistura’nın planını muhalefeti bitirme planı olarak görüyor ve kendilerine 'esed'i bırak, işid ile savaş' baskısının yapıldığını iddia ediyor.

suriye krizinde esed’i rahatlatan bir diğer gelişme ise, en büyük destekçisi iran ile abd’nin, irak’ta işid’e karşı mücadele adı altında adı konulmamış bir ortaklığa gitme ihtimalinin doğması oldu.

sahadaki etkisini 'koz' olarak kullanmaya çalışan iran, bu noktada esed’in koltuğunu korumasını sağlayacak bir ‘siyasi çözümü’ hayata geçirmek için uğraşıyor. de mistura’nın planına iran’ın yanı sıra rusya ve abd de destek veriyor.

kaynak: al jazeera ve afp