abd'de tutuklanan iş adamı rıza sarraf'ın 50 milyon dolar kefaletle tahliye ve masraflarını kendi karşılayacağı silahlı muhafızlarca ev hapsinde tutulma talebi, manhattan mahkemesi yargıcı richard berman tarafından reddedildi.

berman, federal savcıların sunduğu deliller göz önünde bulundurulduğunda sarraf'ın kaçma riski olduğuna ve talep ettiği koşulların sağlanması hâlinde duruşmada hazır bulunmasının kesin olmadığını söyledi.

sarraf'ın daha önce de tutuklu olduğu sürede kefaletle salıverilerek ev hapsinde tutulma talebi de soruşturmayı yürüten başsavcı preet bharara tarafından reddedilmişti. bharara, sarraf'ın kefaletle serbest kalma talebinin reddedilmesine gerekçe olarak şüphelinin üst düzey devlet görevlileriyle yakın ilişkilerini ve maddi gücünü göstermişti.

19 mart'ta gözaltına alındı

işadamı rıza sarraf, tatil için gittiği miami’de 19 mart’ta gözaltına alınmış ve tutuklanmıştı. soruşturma new york'ta yürütülüyor. sarraf'a yönelik suçlama, iran hükümeti ve diğer kuruluşların tahran'a yönelik uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için kurduğu mekanizmanın parçası olarak yüzlerce milyon dolarlık işlemlere karıştığı yönünde. sarraf’ın yanı sıra iki iranlı'ya daha hakkında manhattan'da bu suçlamalarla dava açılmıştı.

soruşturma dosyasında, 17 aralık soruşturmasında adı geçen eski ekonomi bakanı zafer çağlayan, eski içişleri bakanı muammer güler, eski avrupa birliği bakanı egemen bağış'ın adları da yer alıyor.

sanıklar, abd'yi dolandırmak, uluslararası acil durum ekonomik yetkiler yasası’nı (ieepa) çiğnemek, banka dolandırıcılığı ve kara para aklama ile suçlanıyor. abd'yi dolandırma suçlamasının en çok 5 yıl hapis cezası var. ieepa’yı çiğnemek ve kara para aklama suçları ise en çok 20’şer yıl hapis cezası getiriyor. banka dolandırıcılığı suçlaması, en çok 30 yıl hapis cezasıyla cezalandırılabilir. sanıkların alacakları cezalar yargıç kararıyla belirleyecek.

abd adalet bakanlığı, kendi sitesinde yayınladığı açıklamada, türkiye ve iran çifte vatandaşı 33 yasındaki rıza sarraf'ın tutuklandığı açıklamasına ek olarak, iran vatandaşları olan 29 yasındaki camelia jamshidy ile 65 yasındaki hüseyin najafzadeh'nin de aynı suçlamalarla aranmakta olduklarını belirtmişti.

adalet bakanlığı'nın açıklamasında, sarraf'ın işlediği suçlar ile ilgili olarak, kraliyet holding a.ş., durak döviz, al nafees döviz, royal zümrüt yatırımlar; asi kıymetli madenler turizm otomotiv, ecb kuyumculuk iç ve dış sanayi ve ticaret limited şirketi, güneş general trading llc. gibi kuruluşların da adı geçti.

sarraf'ın avukatı şeyda yıldırım, müvekkiline yöneltilen suçlamaların abd'nin kendi koyduğu ve kaldırdığı yaptırımlarla ilgili olduğunu söylemişti. yıldırım, "2011 ve 2015 arası gibi bir tarih aralığı görünüyor elimize geçen evrakta. bu tarihler arasındaki dönemde ambargoyla ilgili birtakım iddialar var ama bu iddiaların hepsi izah edilebilir.

bu ticareti büyük amerikan şirketleri zaten yapıyor. zaten sorun da buradan çıkıyor. rıza sarraf'ın ticaretinin sorgulanması aslında. hepsi resmi ve banka üzerinden yapılan kayıtlı işlemler" demişti.

17-25 aralık operasyonunda tutuklandı

rıza sarraf, türkiye'de 17-25 aralık soruşturmaları kapsamında gözaltına alınarak 21 aralık 2013'te tutuklanmıştı. gerekçe rüşvet ve yolsuzlukluktu.

o dönemde hazırlanan iddianamede, sarraf'ın bürokraside 4 bakanla geliştirdiği ilişkiler ve rüşvet çarkı sayesinde kara para aklama, altın kaçakçılığı gibi suçlar işlediği öne sürülmüştü.

hükümet, bu soruşturmayı fethullah gülen cemaati'nin darbe girişimi olarak nitelendirdi. hükümete göre savcılar bu soruşturmayı pensilvanya'da yaşayan cemaat lideri güşen'den aldıkları talimatla açmışlardı, amaç hükümete yönelik bir darbe yapmaktı. soruşturmaya bakan savcılar değiştirildi.

sarraf da 28 şubat 2014'te serbest bırakıldı. amerika'da açılan soruşturmanın iddianamesinde sarraf'a türkiye ile bağlantılı herhangi bir rüşvet suçlaması yapılmadı.

kaynak: reuters