sivastopol’deki donanma karargâhına üç rusya bayrağı dikildi. moskova yanlıları, ukrayna deniz kuvvetleri komutanı tuğamiral sergey gayduk'u gözaltına aldı. 

gazetecilerin bölgeye girişine izin verilmiyor. ancak görgü tanıkları, bazı ukrayna askerlerinin üsten silahsız bir şekilde çekildiğini bildiriyor.

ukrayna ulusal güvenlik ve savunma konseyi sözcüsü’nün açıklamasına göre, ukrayna başbakan yardımcısı vitali yarema ve ukrayna savunma bakanı ihor tenyuk, kırım sınırlarından içeri alınmadı. konsey, acilen basına kapalı toplanma kararı aldı.

18 mart salı günü kırım’da krizin başlamasından beri ilk kez bir ukraynalı asker ölmüştü. akmescit’teki üsse düzenlenen saldırının ardından kiev, ukrayna askerlerine silah kullanma yetkisi vermişti. al jazeera muhabiri jennifer glasse, rusya yanlılarının ukrayna’nın verdiği yetkiden sonra üsse girmeye karar verdiklerini söyledi.

karargâhın işgalinin ardından açıklama yapan ukrayna savunma bakanı ihor tenyukh, ukrayna askerlerinin rusya’ya rağmen bölgeden çekilmeyeceğini söyledi.

ukrayna başbakanı arseni yatsenyuk da savunma bakanı tenyukh ve başbakan yardımıcısı vitali yarema’yı kırım’a acil olarak göndereceklerini açıkladı. ukraynalı yetkililer, sorunun askeri bir hâl almamasını hedefliyor. kırım parlamentosu başbakanı sergey aksyonov, bakanların kırım’a girmesine izin vermeyeceklerini söyledi.

‘akmescit saldırganı yakalandı’

rus vesti radyosu, akmescit’teki silahlı saldırının failinin yakalandığını iddia etti. radyoya göre saldırgan 17 yaşında milliyetçi sağ sektör üyesi bir ukraynalı.

kırım polisi ise olayla ilgili soruşturmanın sürdüğünü ve iki tarafa da aynı yönden ateş açıldığını açıkladı.

salı akşamı keskin nişancı tüfeğiyle (sniper) yapılan saldırıda bir ukrayna askeri ve rus yanlısı kırım öz savunma gücüne mensup bir kişi ölmüştü. ukrayna’nın başkenti kiev’deki olaylarda da keskin nişancıların hem polisi, hem de göstericileri hedef aldığı iddia edilmişti.

kazakistan, referandumu kabul etti           

kazakistan, kırım’ın rusya’ya bağlanmasının kabul edildiği referandumu tanıdı. kazakistan dışişleri bakanlığı, referandumu halkın iradesinin özgür ifadesi ve ulusların kendi kaderini tayin hakkının uygulanması olarak değerlendirdi.

rusya anayasa mahkemesi de kırım'ı rusya federasyonu'na bağlayan anlaşmaya oybirliğiyle onay verdi. anlaşma için rusya'nın atacağı son adım, parlamentonun onaylaması.

rusya'dan agit resti

rusya savunma bakanlığı, avrupa güvenlik ve işbirliği teşkilatı’nın (agit) rusya’daki askeri üsleri inceleme hakkının dolduğunu açıkladı. yakın zamanda agit tarafından yapılacak incelemenin son olacağı belirtildi.

milli nükleer risk azaltma merkezi başkanı sergey ryzhkov, rusya'nın resmi haber ajansı interfax'a, “bu inceleme, rusya federasyonu sınırlarında viyana belgesi'ne bağlı olarak yapılacak 2014'teki son inceleme olacak. çünkü agit üyelerinin tüm inceleme hakları doldu” açıklaması yaptı.

hem ukrayna hem de rusya, agit üyesi olduğu için uluslararası kuruluşun krizin aşılmasında önemli bir işlevi olacağı düşünülüyordu.

yaptırım restleşmesi

rusya'ya yaptırım kararı alan amerika birleşik devletleri'ne (abd) moskova'dan yanıt geldi. rusya, abd'ye, kırım anlaşmazlığı üzerinde batılı yaptırımların kabul edilemez olduğunu ve bunun sonuçları olacağını söyledi.

rusya dışişleri bakanı sergey lavrov bu uyarıyı abd'li mevkidaşı john kerry'ye 18 mart salı günü telefonda iletti.

görüşme, rus ve kırımlı liderlerin yarımadayı rusya federasyonu'na bağlayan bir antlaşma imzalamasından birkaç saat sonra yapıldı.

kırımlı seçmenler 16 mart pazar günü tartışmalı referandumla ukrayna'dan ayrılmayı seçmişti. 17 mart pazartesi günü de, abd ve avrupa birliği'nden (ab) yaptırım kararı açıklaması gelmişti.

salı günü antlaşmanın imzalanmasından sonra da, beyaz saray bu yaptırımların genişletileceğini açıkladı.

kaynak: al jazeera, afp ve reuters