suriye’de yaklaşık üç yıldır yaşanan iç savaştan kaçıp türkiye’ye sığınan yüzbinlerce suriyeli var. afad'a (afet ve acil durum yönetim başkanlığı) göre kamplarda kalan suriyeli sığınmacı sayısı 200 bin civarında. kamplarda kalmak istemeyen sığınmacıların yaşamak için öncelikli tercihlerinden biri istanbul. mazlumder’in eylül ayında açıkladığı "istanbul örneği üzerinden türkiye’de suriyeli mülteciler raporu"na göre istanbul’daki suriyeli sığınmacı sayısı yüz bini aştı. tabii bu durumun bazı sosyal ve ekonomik sonuçları da oldu. bunlardan biri de suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı ilçelerde kiraların artması. suriyelilerin istanbul’da en yoğun olarak kaldıkları ilçeler arasında başakşehir, fatih,  bahçelievler, gaziosmanpaşa geliyor. buralarda uygun kiralık ev bulmak ise artık çok zor.

“türk müşterilerden çok arap müşteri var”

başakşehir’i tercih edenlerin büyük bölümü maddi durumu iyi olan suriyeliler. muhafazakar yoğunluklu bir semt olması nedeniyle başakşehir’de kendi aile yapılarına uygun bir düzende buluyorlar. başakşehir’de altı yıldır emlakçılık yapan sami yavaş son bir yıldır türk müşterilerinden fazla arap müşterileri olduğunu söylüyor. yavaş, son yıllarda zaten başakşehir’deki evlere talebin arttığını ancak suriyeliler geldikten sonra da bu durumun katlandığını belirtiyor.

Emlakçı vitrinlerinde Arapça ilanlar da bulunuyor.

sami yavaş, arapça ve ingilizce konuşan elemanları olduğuna da dikkat çekiyor. “önceden de vardı yabancı dil konuşan elemanlarımız ama çok ihtiyacımız olmuyordu, ancak şu son yıllarda onlara olan ihtiyacımız da taleplerle doğru orantılı olarak arttı” diyor.  ancak ev sahiplerinin hem peşin para sevdası hem de ‘ne zaman gidecekleri belli olmaz ortada kalmayayım’ düşüncesiyle suriyelilerden peşin kira almaya başladıklarını belirtiyor. “iki yıl öncesinde en uygun kira rakamlarımız 450-500 civarındaydı. ama şu anda en uygun ev 700 tl oldu. bin liralık bir dairenin kirası artık 1400-1500 tl civarında” diyor. bazı mülk sahiplerinin ise peşin kira almak için özellikle yabancı kiracı tercih ettiklerini de ekliyor.

fatih’te kiralık daire neredeyse kalmadı

fatih’de de durum çok farklı değil. fatih eski ve muhafazakar bir semt. üstelik çok merkezi, ulaşımı da kolay. kiralık daire fiyatları da aynı oranda yüksek, tabii bulabilirseniz. emlakçı vitrinlerinde kiralıktan çok satılık daire ilanları dikkat çekiyor. emlakçılarla konuştuğunuzda da "yakın zamana kadar kiralık evler vardı ancak suriyeliler tuttu" diyorlar. vitrinlerde dikkat çeken ise arapça yazılmış "günlük, haftalık, aylık kiralık eşyalı daireler” şeklindeki ilanlar. emlakçılara sorduğumuzda fatih’te kiralık  daire bulmanın zor olduğunu, son zamanlarda suriye’den gelen sığınmacıların ev tutumaları nedeniyle ellerinde kiralık dairenin neredeyse kalmadığını, kalanın da çok pahalı olduğunu anlatıyorlar. fatih’te yaşayan suriyeliler arasında zengini de var, fakiri de. maddi durumu iyi olmayanların bodrum katlarındaki dairelere gücü yetiyor. iyi olanlar ise geniş dairelerde kalıyorlar. fatih'te kentsel dönüşüm kapsamında yeni yapılan sulukule'deki dairelerin de taliplileri arasında suriyeliler yoğunlukta.

“kendi evlerini günlük kiraya vermek için uzak semtlere taşınıyorlar”

fatih’ye emlakçılık yapan tekin ete, son bir yılda suriyelilerin yoğun olarak gelmesiyle birlikte kiraların en az yüzde 60-70 arttığını söylüyor. iki yıl öncesine kadar 700-800 lira olan 3+1 kiralık daire fiyatının şimdi bin 500’e kadar müşterisi olduğunu anlatıyor. hatta bazı daire sahiplerinin evlerini yüksek fiyata kiraya vermek için uzak semtlere taşındıklarını kendi evlerini ise günlük, haftalık, aylık olarak yüksek fiyattan kiraya verdiklerini belirtiyor.  

internette kiralık dairelere baktığınız da da benzer durum göze çarpıyor. 'sadece yabancıya' notuyla günlük,  dolar üzerinden eşyalı kiralık daireler bulunuyor.