fransa'da iktidar ve ana muhalefet partilerinin meclis grup başkanları, 1915 ermeni olaylarında ‘soykırımın’ inkarını suç sayan yasa tasarısının sorunsuz bir şekilde onaylanacağı mesajı verdiler.

iktidardaki halk hareketi birliği’nin (ump) meclis grup başkanı christian jacob, süreçte herhangi bir olumsuzluk beklemediğini söylerken, sosyalist parti’nin grup başkanı jean-marc ayrault, "biz daha önce fransa'nın soykırımı resmen tanımasına ilişkin bir yasa kabul ettik. şimdi ikinci yasa teklifiyle bunu daha uyumlu hale getireceğiz'' şeklinde konuştu.  

paris'in resmi olarak tanıdığı 'soykırımların' tümünün inkarını suç sayan tasarı, fransa parlamentosu’nun alt kanadı olan fransa ulusal meclisi’nde perşembe günü oylanacak. fransız basını da, ülkenin en büyük iki partisinin desteklediği tasarının kabul edilmesine kesin gözüyle bakıyor. 

'türkiye tanısın'

öte yandan fransa'da, avrupa işlerinden sorumlu bakanı jean leonetti de çarşamba günü senato televizyonu'na yaptığı açıklamada, türkiye'ye, 1915 olaylarıyla ilgili ermeni iddialarını tanıması çağrısında bulundu.

fransız bakan şunları söyledi: “halklar, tarihlerine geri dönüp bakma konusunda açık görüşlü ve cesur olmalı. ermeni soykırımı, yaklaşık 100 yıl önce gerçekleşti ve bunun sorumluları öldü. bu sadece türkiye tarafından tarihi bir olayın tanınmasından ibaret. büyük halklar açık görüşlülükle tarihlerine bakarlarsa daha fazla saygı kazanmazlar mı?”

leonetti, yasa tasarısının, seçim ve oy kaygısıyla gündeme geldiği iddiasını ise reddetti ve “eğer bu görüş doğru olsaydı, sosyalistler buna 'evet' demezlerdi. sosyalistler, iktidar partisinden bir milletvekilinin sunacağı yasa teklifini kabul edecek” diye konuştu.

tasarıya sıcak bakmadığını açıkça söyleyen ve bu konunun tarihçilere bırakılmasını isteyen fransa ulusal meclisi başkanı bernard accoyer ise aynı tasarının fransa senatosu tarafından da onaylanıp, ilkbahara kadar yasalaşma şansının az olduğunu söyledi.

fransa’da tasarıların yasalaşması için parlamentonun iki kanadı tarafından da kabul edilmesi gerekiyor. birçok çevre, gündemdeki tasarıyı cumhurbaşkanı nicolas sarkozy’nin seçim yatırımı olarak görüyor. ülkede cumhurbaşkanlığı seçimleri iki turlu olarak 22 nisan ve 6 mayıs 2012'de yapılacak. 

‘soykırımı inkar edenlere’ beş yıla kadar hapis ve 45 bin euro para cezası verilmesini öngören bir diğer yasa tasarısı, 2006 yılında fransa ulusal meclisi tarafından kabul edilmiş, fakat parlamentonun üst kanadı olan fransa senaosu'nun önüne gelmeden düşürülmüştü.

bu arada, fransa ulusal meclisi dışişleri komisyonu başkanı axel poniatowski yasa hakkında, “yasa teklifinin gerekliliği konusunda tereddüt var, oy kullanmayacağım” dedi.

aynı zamanda iktidardaki ump üyesi olan poniatowski, liberation gazetesine yaptığı açıklamada, 2001 yılında kabul edilen ve 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak tanıyan yasayı kendisinin de destekliğini, ancak cezai müeyyide öngören yeni yasa teklifini aşırı bulduğunu ifade etti.

türkiye'nin yaptırım tehditlerini ise ‘kabul edilemez’ bulduğunu kaydeden fransız milletvekili, yaptırımların, türkiye'de binlerce türk işçiyi istihdam eden fransız firmaları da etkilemesi halinde bundan türk ekonomisinin de zarar göreceğini belirtti.

yaptırımlar geliyor

türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan sarkozy’e, tbmm başkanı cemil çiçek de fransız mevkidaşı bernard accoyer'e tasarının geri çekilmesini talep eden birer mektup yollamıştı.

tasarıya her düzeyde yüksek perdeden tepki gösteren türkiye, tasarının kabul edilmesi durumunda fransa’ya çeşitli yaptırımlara hazırlanıyor.

yaptırımlar arasında, paris büyükelçisi'nin geri çağırılması ve fransa’nın ankara büyükelçisi’nin ‘istenmeyen adam’ ilan edilmesi ile türkiye’nin fransa’daki diplomatik temsil seviyesinin kademeli olarak baş katip düzeyine indirilmesi yer alıyor.

ek olarak, ankara tasarının onaylanması durumunda çeşitli alanlardaki şu tedbirler uygulayacak:

fransa ile istihbarat paylaşımına son verilecek, kamu ihalelerine fransız şirketleri alınmayacak, fransız ortaklığına sahip türk şirketleri de kamu ihalelerine katılamayacak, türk hava sahası fransız askeri uçaklarına da tamamen kapatılacak, fransız askeri gemilerinin türk kara sularına girmesi engellenecek, türkiye uluslararası kuruluşlarda fransa’nın politikalarını onaylamayacak, iran, suriye ve orta doğu konusunda paris ile bilgi paylaşımında bulunmayacak ve fransa ile bilim, teknoloji ve kültür alanında da işbirliği tamamen askıya alınacak.

kaynak: al jazeera ve ajanslar