tayvan, siyasi rakibi çin ile 10 yıl içinde barış anlaşması imzalayabileceğini duyurdu. konuyla ilgili açıklama yapan devlet başkanı ma ying-jeou, anlaşmaya ancak tayvan halkının onay vermesi ve iki ülke arasında kalıcı güvenin oluşması halinde varılabileceğini söyledi.

iki ülke arasındaki ilişkiler, ma ying-jeou’nın göreve geldiği 2008 yılından bu yana gelişmişti.  pekin yönetimiyle ekonomik ilişkileri arttıran tayvan, diğer yandan askeri gerginliğin azalmaması nedeniyle baskı altında bulunuyor.

yaklaşan seçimler nedeniyle çin’e karşı dik bir duruş sergileme durumunda olan tayvan lideri bu nedenle zorlu bir seçim süreci geçiriyor.

ülkedeki muhalif gruplar ma ying-jeou’yu, çin’in tayvan üzerinde çok fazla etkili olmasına yol açmakla suçluyor.

silah anlaşmalarına tepki

iki ülke arasındaki gerginliğin temel sebeplerinden biri de tayvan’ın amerika birleşik devletleri (abd) ile olan silah anlaşmaları.

tayvan’ın askeri donanımı uzun yıllardır pek çok ülkeyle yaptığı silah anlaşmalarından dolayı çin’den daha iyi durumda. ancak washington, son dönemde pekin’in tepkisini çekmemek amacıyla taipei'yle askeri işbirliğini yavaşlatmıştı.

çin, abd'nin geçen yıl ocak ayında tayvan’la 6 milyar 400 milyon dolarlık silah anlaşması yapmasına tepki göstermişti.

geçtiğimiz hafta çin’de asya'nın ilk cumhuriyetçi yönetiminin kurulmasına yol açan 1911 ayaklanmalarının 100. yıldönümü kutlamaları sırasında, pekin yönetimi tayvan’a barışçıl yollardan birleşme için çaba gösterme çağrısı yapmıştı.

ma ying-jeou ise karşılık olarak demokrasi ve özgürlük çağrısını yinelemiş, çin’in tayvan’ın varlığıyla yüzleşmesini istemişti.

çin'de yaşanan iç savaş, kuomintang'ın, yani çin ulusal partisi'nin yetkililerinin 1940'lı yılların sonunda tayvan'a kaçmasıyla sonuçlanmış, cumhuriyet burada yeniden kurulmuştu.

ancak çin, 1949'da iç savaşın sona ermesinden bu yana tayvan üzerinde hak iddia ediyor.

kendisini 'çin cumhuriyeti' olarak tanımlayan tayvan, birleşmiş milletler'deki sandalyesini 1971'de çin'e kaptırmıştı.

kaynak: ajanslar