kayseri'ye 50 kilometre uzaklıktaki palas ovası'ndaki tuzla gölü ve çevresi. türkiye'nin önemli sulak alanları arasında yer aldığı ve çeşitli ekosistemleri bir arada bulundurduğu için 2006 yılında 1. derece doğal sit alanı ilan edildi. gölden elde edilen tuz yöre halkının bir zamanlar önemli geçim kaynakları arasında yer alırken, çıkarmasının zorluğu ve yeni neslin büyük kentlerde çalışmayı tercih etmesiyle eski önemini yitirdi.

zahmetli iş

bugün 35 kilometrekare genişliğindeki gölden tuz çıkarmaya devam eden tek kişi 54 yaşındaki seyfi turan. tuzla gölü'nün son tuzcusu, palas mahallesi'nden at arabasıyla yaklaşık 5 kilometrelik yolculuğun ardından göle ulaşıyor. turan gölün çevresindeki çamura batmamak için 'helik' adını verdiği tahta ayakkabıları giyerek tuz çıkaracağı alana yürüyor. gölden kürekle kazıyarak çıkardığı tuzu plastik tekneye dolduran turan, ardından iple asılarak çektiği tuz dolu tekneyi at arabasına kadar götürüyor ve yükledikten sonra satmak için yola koyuluyor. turan 50 kilogramlık torbalara doldurduğu tuzu 12-15 liradan satıyor. bu yıl kıyılarda pek tuz olmadığı için turan'ın işi daha zor. çünkü  gölün içine kadar ilerlemesi gerekiyor. 

"daha kolay işlerle uğraşıyorlar"

çocukluğundan bu yana tuz çıkararak satan turan gençliğinde bu işi yapan çok fazla kişinin olduğunu söylüyor:

"artık burada benden başka tuz çıkaran kimse kalmadı, herkes daha kolay işlerle uğraşır oldu. sabah ezanından sonra evden çıkar, at arabamla buraya gelirim. daha çok yaz aylarında bu işi yapabiliyorum. yoğun çalıştığımda günde 500 kilograma kadar tuz çıkarabilirim. kendi çabamla çıkardığım tuzu da çevre köylerde yaşayanlara satıyorum. zaten müşterilerim beni bilir, gelir alırlar. buradan çıkarılan tuz daha çok salamura ürünler, turşu, salça, peynir yapımında kullanılıyor. ayrıca bazı köylüler hayvanlarına yedirmek için de tuz alır."

su kuyuları arttı, göl kurudu

palas mahallesi muhtarı ismail sayın ise tuzla gölü'nün ve çevresinin eskiden sulak ve canlı bir görüntüye sahip olduğunu belirtiyor. eskiden çok sayıda kuş türünün yaşadığı göl çevresindeki alanın su kuyularının sayısının artmasıyla zaman içinde kuruduğunu söyleyen sayın, kızılırmak'tan su aktarılarak buranın yeniden canlandırılmasının mümkün olabileceğini vurguluyor. sayın, "göl çevresi canlandırılırsa buranın kuş gözlemcilerinin ve doğaseverlerin uğrak noktalarından biri olacağına inanıyoruz" diyor.

"göldeki tuzu değerlendirin"

göldeki tuzun da değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayan sayın şunları söylüyor:

"buradan çıkarılan tuz, peynir, turşu, salamura ürünlerin yapımında kullanılıyor. önceden melikgazi belediyesi kışın yolları tuzlamak için buradan tuz temin ederlerdi, artık almıyorlar. büyükşehir belediye başkanı mehmet özhaseki'den ve yetkililerden tuzla gölü'ne yönelik projeler geliştirmelerini bekliyoruz. gölün çamurunun da kadın hastalıklarına ve deri hastalıklarına faydalı olduğu biliniyor. zaman zaman şehir dışından şifa bulmak için gelenler oluyor. tüm bunlar değerlendirilirse yöre ekonomisi de canlanır."

kaynak: aa