Ukrayna

Ukrayna'nın doğusunda gerilim artıyor

Rusya yanlısı göstericiler Ukrayna'nın doğusundaki iki kentte kendi cumhuriyetlerini ilan etti, Kiev'den ayrılmak için referandum talep ettiler. Ukrayna yönetimi olaylardan Rusya'yı sorumlu tutuyor.

Konular: Ukrayna
Gerilimin yüksek olduğu kentlerden Harkov'da eylemciler polisle çatıştı. [Reuters]

donetsk kentinde valilik ve iç istihbarat (sbu) binalarını ele geçiren göstericiler, burada, donetsk halk cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan ettiler.

pazar gününden bu yana donetsk'teki hükümet binasını işgal altında tutan rusya yanlısı göstericiler, kentin idari olarak ukrayna'dan ayrılması için 11 mayıs'ta referandum çağrısı yaptı. reuters haber ajansına göre eylemciler, 'yasadışı' olarak niteledikleri ukrayna güvenlik güçlerinin saldırganlığına karşı rusya'nın bölgeye asker göndermesini talep etti.

ukrayna eski başbakanı ve cumhurbaşkanlığı seçimlerine adaylığını açıklayan yuliya timoşenko, donetsk'e bir ziyaret düznledi burada basın toplantısı düzneleyen timoşenko, sorunun barışçı yöntemlerle çözülebileceğini ifade etti. 

bir cumhuriyet ilanı daha

yine ukrayna'nın doğu şehirlerinden olan harkov'da da, valilik binasını ele geçiren göstericiler, akşam saatlerinde, harkov halk cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan ettiler. göstericiler, bu ilanda, ukrayna'nın yasal ve meşru cumhurbaşkanı olarak adlandırdıkları viktor yanukoviç'ten, bu ilanı onaylamasını istediler. göstericiler, rusya'dan, harkov ilinde rusya'ya katılma referandumunun düznelenmesi konusunda gerekli şartları sağlamasını talep ettiler.

ukrayna'nın güneyinde yer alan nikolayev kentinde de gösteriler sürüyor. burada, valilik binasını kuşatan yüz kadar gösterici, valilik binasını ele geçirmeye çalışıyor.

gelişmeler üzerine açıklama yapan ukrayna cumhurbaşkanı vekili aleksandr turçinov, rusya sınırındaki askeri tedbirlerin artırıldığını söyledi. turçinov, moskova yönetiminin 'kırım'daki senaryoyu doğu ukrayna'da da tekrarlamak istediğini' savundu. bu olayların rus ajanları tarafından gerçekleştirildiğini ifade eden turçinov, rusya'nın ukrayna'daki yeni yönetimi devirmek ve 25 mayıs'ta yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerine engel olmak için bu olayları düzenlediğini dile getirdi. 

'rusya askerleri sınırda'

abd'nin avrupa güvenlik ve işbirliği teşkilatı'ndaki (agit) temsilcisi daniel baer, on binlerce rus askerinin ukrayna sınırı yakınında konuşlandığını öne sürdü ve moskova'yı bölgedeki tansiyonu düşürmeye yönelik adım atmaya davet etti. 

ukrayna'nın doğusunda bir başka kent olan luhansk'ta da rusya yanlılarının işgali var. polis yetkilileri kimliği belirsiz kişilerin güvenlik binasına girerek cephanelikte bulunan silahları ele geçirdiğini duyurdu.

benzer bir durumun yaşandığı harkiv kentinde ise, hükümet binasını ele geçiren göstericilerin dışarı atıldığı açıklandı. içişleri bakanı arsen avakov, facebook hesabından yaptığı açıklamada, hafta sonu işgal edilen binanın 'ayrılıkçılardan tamamen kurtarıldığını' söyledi. 

rusya yanlıları pazar günü donetsk kentinde de valilik binasına girerek barikat oluşturmuştu. göstericiler ukrayna bayrağını indirerek yerine rusya bayrağı çekmişti. 

'moskova'nın planı'

son gelişmeler üzerine açıklama yapan ukrayna başbakanı arseny yatsenyuk, ülkenin doğusundaki üç kentte yaşananların rusya'nın ukrayna'yı bölme ve bölgeye asker sokma planının bir parçası olduğunu söyledi. rus askerlerinin ukrayna sınırından 30 kilometre uzaklıkta olduğunu söyleyen yatsenyuk, "ukrayna karşıtı bir operasyon devreye sokulmuş durumda, yabancı askerler sınırı geçerek bölgeyi işgal etmeye hazır. ancak buna izin vermeyeceğiz" dedi. 

Rusya yanlıları Pazar günü de polis engelini aşarak Donetsk'teki hükümet binasını işgal etmişti. [Reuters]

'ukrayna batı ile doğu arasında zor bir tercih yapmaya mecbur bırakıyor'

rusya dışişleri bakanı sergey lavrov ise, ukrayna'yı istikrarsızlaştıranın rusya olmadığını, "batı'nın gereksiz yere gerginliği tırmandırdığını ve işbirliği yapılmazsa ukrayna'da daha fazla kaos ortamının oluşacağını" belirtti. 

lavrov, ingiliz guardian gazetesinin internet sitesinde yer alan makalesinde, rusya'nın bağımsız bir ukrayna devletini desteklemek için başka bir devletten daha fazlasını yaptığını savundu. rus dışişleri bakanı, geçen yıl kasım ayında kiev'in ukrayna, rusya ve avrupa birliği arasında acil istişareler yapılması isteğini desteklediklerini kaydederek "brüksel ise bunu açıkça reddetti. bu, ab ve abd'nin uzun süredir durduğu tehlikeli ve verimsiz çizgiyi göstermiştir. ukrayna'yı batı ile doğu arasında zor bir tercih yapmaya mecbur bırakmaktadırlar" değerlendirmesinde bulundu.

ukrayna'ya batı tarafından verilen desteğin, ukrayna anayasasın ihlali anlamına geldiğini iddia eden lavrov, "kiev, abd ve ab ülkelerinden bakanlar ve diğer yetkililerin doğrudan katıldığı şiddet içerikli sokak protestolarıyla demokratik olmayan şekilde gasbediliyor" ifadesini kullandı.

"dünya bugün öğretmenlerin canı istedikleri zaman cezalar verdiği bir ilkokul değildir" ifadesini kullanan lavrov, brüksel'de 1 nisan'da yapılan nato dışişleri bakanları toplantısı'ndaki gibi "agresif açıklamaların" gerginliği azaltmak talepleriyle uyuşmadığını kaydetti. 

'rus askeri ukrayna askerini öldürdü'

iki ülke arasında son aylardaki gerilim tırmanmasına neden olan ve rusya'nın ilhak ettiği kırım'dan ise ölüm haberi geldi. ukrayna savunma bakanlığı yarımadaki novofyodorovka askeri tesisinde bir ukraynalı subayın rus askeri tarafından öldürüldüğünü bildirdi. 

savunma bakanlığı vladislav seleznyov, rus askerlerin işgal ettiği tesisten ayrılmaya hazırlanan subayın silahsız olduğunu söyledi. daha önce de kırım'ın başkenti akmescit'te (simferopol) bir ukrayna askeri öldürülmüştü.

bu arada iki taraf arasındaki gerilim ticari ilişkilere de yansıdı. rusya, ukrayna'dan süt ürünü ithal etmeyi bıraktı. 

ukrayna'nın doğusunda haftalardır benzer gösteriler yaşanıyor. rus yanlıları 'nato evine dön'  ve 'referandum istiyoruz' sloganlarıyla sokağa dökülüyor. başkent kiev’de başlayan ayaklanmalar sonrası kurulan yeni hükümet ülkenin doğu ve güneydoğu bölgelerinde destek görmüyor.

tansiyon kırım'la yükseldi

bölgedeki tansiyon, kırım'daki referandumun ardından yeniden yükseldi.

kırım, 16 mart 2014’te referandum yapılmış ve rusya, tatarların boykot ettiği referandum sonucuna dayanarak bölgeyi ilhak etmişti. yüzbinlerce kırım tatarı 1944 yılında sovyet lideri stalin tarafından yurtlarından sürgün edilmiş, yerlerine ukraynalı ve rus nüfus yerleştirilmişti.

kaynak: reuters

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;