ABD
Wikileaks: ABD, Fransa cumhurbaşkanlarını dinledi
WikiLeaks, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın 2006-2012 arası üç Fransa cumhurbaşkanını dinlediğini iddia etti. Fransa Savunma Konseyi acil toplandı; Dışişleri Bakanlığı, ABD Büyükelçisi'ni açıklama için çağırdı.
wikileaks’e göre, abd ulusal güvenlik ajansı (nsa) fransa cumhurbaşkanlarını dinledi. iddiaya göre nsa en az altı yıl boyunca jacques chirac, nicolas sarkozy ve francois hollande’ı dinledi.fransız gazetesi liberation ve mediapart internet sitesi iddiaları yayımladı. wikileaks’teki belgelere göre, 2006’dan 2012 mayısı'na kadar fransa cumhurbaşkanları dinlendi. fransa dışişleri bakanı laurent fabius, çarşamba günü abd’nin fransa büyükelçisi’ni çağırarak, raporda geçen iddialar hakkında açıklama istedi.
savunma konseyi acil toplandı
hollande iddialarla ilgili olarak savunma konseyi'ni acil toplantıya çağırdı. konsey toplantısının ardından yazılı bir açıklama yapıldı. olayı ‘kabul edilemez’ olarak niteleyen savunma konseyi, bu konuda abd ile fransa arasında 2013 sonunda, casusluk iddialarının ilk açıklanmaya başladığı dönemde görüşmeler yapıldığını anımsattı.
ayrıca fransa cumhurbaşkanı françois hollande’ın abd’ye 2014’teki ziyaretinde de konunun gündeme geldiği belirildi. abd’li yetkililerin o dönemde de konuya dair bazı açıklamalar yaptığını hatırlatan konsey, bu açıklamaların hatırlanması ve dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
konsey, fransa’nın çıkarlarını ve güvenliğini tehlikeye atacak hiçbir davranışa müsamaha göstermeyeceğini vurgulayarak, kontrol ve güvenliğini artıracak adımlar attığını söyledi.
cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada abd'li yetkililerin bu tip konulara ilişkin taahhütlerine uymaları gerektiğine işaret edilerek, fransa'nın güvenliğini ve çıkarlarını tehdit edecek herhangi bir faaliyete izin verilmeyeceği kaydedildi.
conseil de défense : la france ne tolèrera aucun agissement mettant en cause sa sécurité et ses intérêts pic.twitter.com/pxlix6gryk
— élysée (@elysee) june 24, 2015
'müttefiklerini neden dinlediklerini anlayamıyoruz'
ulusal bir televizyon kanalına konuşan fransa hükümeti sözcüsü stephane le foll, "bir müttefikin, dünya görüşü ve stratejik ilişkilerdeki pozisyonu aynı olan müttefiklerini neden dinleme ihtiyacı hissedebileceğini anlayamıyoruz" dedi.
eski cumhurbaşkanı nikola sarkozy'e yakın isimlerden biri olan ve nsa tarafından dinlenenler arasında olduğu öne sürülen claude gueant, "abd ile yakın ilişkilerimiz ve son derece sadık bir müttefik olmamız göz önüne alındığında, artık güvenimizin kalmayacağını düşünüyorum" dedi.
almanya da dinlenmişti
nsa'nın eski sistem analisti edward snowden'ın iki önce yıl basına sızdırdığı belgelerle nsa'nın dünya genelindeki dinleme faaliyetleri ortaya çıkmıştı. snowden'ın ifşa ettiği belgelerde nsa'nın alman vatandaşlarını ve aralarında başbakan angela merkel’in de olduğu siyasetçileri dinlediği iddia edilmişti. bu iddialar üzerine federal başsavcılık soruşturma başlatmıştı.
alman hükümeti de müttefiki olan abd’ye "karşılıklı casusluğu yasaklayan" bir anlaşma imzalamayı önermiş ancak abd bu konuda olumlu cevap vermemişti. abd'nin söz konusu casusluk faaliyetleri iddiasından dolayı iki ülke arasında diplomatik gerginlik yaşanmıştı. almanya federal meclisi de abd ve ingiltere istihbaratlarının almanya’da yürüttüğü casusluk faaliyetlerini araştırmak üzere bir araştırma komisyonu kurmuştu.
son olarak 12 haziran’da almanya başbakanı merkel'in cep telefonunun abd ulusal güvenlik ajansı tarafından dinlendiği şüphesiyle federal başsavcılıkça başlatılan soruşturma durduruldu.
federal başsavcılık'tan yapılan açıklamada, iddianın "ceza muhakeme hukuku araçlarıyla mahkemede hukuki açıdan ispatlanamayacağı" belirtildi. abd ve ingiliz istihbaratının kitlesel olarak alman halkını dinlediği yönündeki iddianın ise takip edildiği kaydedildi.
kaynak: al jazeera ve reuters
Yorumlar