yunanistan’da hükümetin, avrupa merkez bankası (ecb) ve uluslararası para fonu'nun (imf) kurtarma paketinin geri kalan kısmını vermek için öne sürdüğü koşulları referanduma götürme teklifi parlamentoda onaylandı.

hükümet kanadı ile muhalefet partileri arasında sert tartışmaların yaşandığı parlamentoda yapılan oylamada, bakanlar kurulu'nun 5 temmuz'da halk oylamasına gidilmesi kararı 178 milletvekilinin 'evet' oyuyla kabul edildi. 300 sandalyeli parlamentoda 298 milletvekilinin katıldığı oylamada muhalefet partilerinden 120 milletvekili ise karara karşı 'hayır' oyu kullandı.

ecb ve imf'nin yunanistan'a borçlarını ödemesi için verdiği son tarih 30 haziran. başbakan alexis tsipras bu sürenin ileri atılması için yazılı talepte bulundu. ancak ecb ve imf bu talebi reddetti.

bankalar cuma gününe kadar kapalı

ecb ve imf ödemelerin ertelenmesini kabul etmeyince, yunanistan mali istikrar konseyi toplandı. bankalar ve hükümetin görüşmesinden pazartesi günü bankaları ve borsayı açmama kararı çıktı. bankalar ve borsa bu hafta kapalı olacak. atm'lerden para çekmek isteyen yunanlar, günde en fazla 60 euro çekebilecek. 

bankaların açılmama sebebi, ecb'nin yunan bankalarındaki fon desteği seviyesini dondurma kararı oldu. mevcut seviyede, birikimlerini kaybetme endişesiyle atm'lere koşan yunanların hesaplarından para çekmeleri halinde, sermaye aktarımına kontrol getirilen bankaların rezervleri bu talebi karşılayamayacak.

tsipras, ecb'nin tavrı nedeniyle yunan merkez bankası'nın ülke bankalarına bir gün tatil ve sermaye kontrolü önerdiğini söyledi. bankalardaki tüm paranın güvende olduğunu vurgulayan tsipras, halka 'endişe etmeyin' çağrısı yaptı.

tsipras bankaların kaç gün süreyle kapalı kalacağını söylemedi. reuters'a konuşan kaynaklar, bankaların altı gün, yani referanduma kadar kapalı kalacağını, konseyin 'atm'lere 60 euro para çekme limiti koyulmasını' tavsiye ettiğini aktardı.

afp ajansının haberine göre, ülkedeki tüm atm'lerin yüzde 40'ında nakit kalmadı.

tsipras: sonuca herkes saygı duymalı

tsipras oylama öncesinde yaptığı konuşmada, ülkenin tarihi gelişmelerle karşı karşıya bulunduğunu belirterek, bakanlar kurulu'nun halk oylaması kararının, müzakerelerdeki tıkanıklığın çözümüne yönelik atılmış doğru bir adım olduğunu savundu.

hükümetin bu konudaki kararının avrupa’da bazı kesimler tarafından tepkiyle karşılandığını belirten tsipras, “demokrasiyi doğduğu topraklarda savunmak için (almanya maliye bakanı wolfgang) schaeuble’den ve (eurogroup başkanı jeroen) dijsselbloem’dan izin almayacağız. isteseler de istemeseler de halk oylaması olacak. çıkacak sonuca herkesin saygılı olması lazım" dedi.

tsipras, bazı çevrelerin 5 temmuz’da yapılacak halk oylamasını ülkenin para biriminin değişmesiyle ilgili bir oylamaya dönüştürmeye çalıştığını ancak hükümetin buna izin vermeyeceğini söyledi.

hükümetin halk oylaması kararının ab ile köprüleri atmayı amaçlamadığını ifade eden tsipras, "kimse bizi avrupa’dan koparamaz. bazıları bunu oyun sanıyor. yunanistan’ın durumu bir oyun değil. bir halkın onuru oyun değil. oyun 25 ocak’ta bitti, 5 temmuz’da ise tamamen sona erecek. bize savaş açıldığında savaşmayı ve yenmeyi biliyoruz” diye konuştu.

muhalefet: parodi bir oylama

hükümetin halk oylaması kararına karşı çıkan ana muhalefetteki yeni demokrasi partisi (nd) lideri antonis samaras ise 'hükümetin parodi bir oylamayla yunanistan’ı avrupa’nın dışına itmeye çalıştığını' ifade ederek, “darbe bir oylama ile ülkeyi felakete sürüklemenize izin vermeyeceğiz" ifadelerini kullandı.

syriza hükümetinin beş aydır uyguladığı politika ile anlaşmayı geciktirerek, borcu daha da büyüttüğünü öne süren samaras, “halkı hayır oyu kullanmaya çağırıyorsun. salı günü yunanistan’ın kalkınma programı sona eriyor. memur ve emekli maaşlarını hangi parayla ödeyeceksin. halk oylamasında ‘hayır’ intihar anlamına geliyor” diye konuştu.

obama merkel'i aradı 

abd başkanı barack obama, almanya başbakanı angela merkel'i arayarak yunanistan krizinde çözüme ulaşılmasının euro bölgesi için önemine değindi. yunanistan'ın reformlara yeniden başlamasının kritik önemde olduğunu söyleyen obama, avrupa'da istikrarın devamını vurguladı.

kaynak: reuters, aa