Kronoloji

Kronoloji: Kırım gerginliği

Kırım'da ayrılık referandumuna uzanan süreç geçen yıl Kasım ayında Kiev'de başlayan olayların uzantısı. İşte krizin gün gün gelişimi...

Konular: Rusya, ABD
Kırım parlamentosuna çekilen Rus bayrağı bölgedeki gerilimin simgelerinden biri oldu. [Reuters]
27 şubat 2014
 

ukrayna'da aylar süren gösterilerin ardından ab yanlısı hükümetin göreve gelmesinden hemen sonra, silahlı gruplar kırım parlamentosunu bastı. parlamentoya rus bayrağı çekildi. kiev moskova'ya "askerlerinizi bölgedeki üssünüzde tutun" uyarısı yaptı. ukrayna para birimi rekor düşüş yaşadı.

28 şubat 2014
 

silahlı gruplar kırım'daki iki havaalanının kontrolünü ele geçirdi. kiev, olayı rus güçlerin işgali olarak tanımladı. görevden alınan eski ukrayna devlet başkanı yanukoviç gözden kaybolduktan bir hafta sonra rusya'da ortaya çıktı.

1 mart 2014
 

rusya devlet başkanı vladimir putin parlamentodan ukrayna'yı işgal için onay aldı. kiev savaş uyarısı yaptı. askerler için seferberlik ilan etti, nato'yu yardıma çağırdı. washington rusya'ya ekonomik ve siyasi tecrit uyarısı yaptı. rus güçleri kırım'da yayılmaya başladı. ukrayna'nın güney ve doğu bölgelerinde rus yanlısı gösteriler başladı.

2 mart 2014
 

rus güçleri kırım'da yoğun şekilde boy göstermeye başladı. ukrayna yedek askerleri göreve çağırdı. abd rusya'yı saldırganlıkla suçladı ve bunun çok ciddi sonuçları olacağı yönünde uyarı yaptı.

3 mart 2014
 

rusya'da parlamentonun işgale onay vermesinden sonra borsalar ilk kez açıldı. rus hisse senedi fiyatları ve ruble ani düşüş yaşadı.

4 mart 2014
 

putin ukrayna sınırında yapılan askerî tatbikata son verdi, askerleri kışlaya çekti. ukrayna rus donanmasının kırım ile rusya arasındaki boğazı kapattığını ileri sürdü. putin ukrayna'da askerî güç kullanımının son seçenek olduğunu söyledi. abd dışişleri bakanı john kerry kiev'e gitti. abd rusya'ya yönelik yaptırımlar üzerinde çalıştığını duyurdu.

5 mart 2014
 

rusya "kırım'dan askerlerini çek" çağrısını reddetti. bölgedeki silahlı grupları "öz savunma güçleri" olarak niteledi, moskova'nın kontrolünde olmadıklarını savundu. avrupa birliği kiev'e 11 milyar euro yardım sözü verdi.

6 mart 2014
 

kırım'ın moskova yanlısı özerk yönetimi, rusya'ya katılım kararı aldı. 16 mart'ta yapılacak referandum için tarih belirlendi, kriz derinleşti.

ab liderleri rusya'ya geri adım attırmanın yollarını görüşmek için olağanüstü toplandı. agit gözlemcilerinin kırım'a girişi engellendi.

7 mart 2014
 

putin, abd başkanı barack obama ile yaptığı bir saatlik telefon görüşmesinden sonra iki ülke arasında hâlâ derin görüş ayrılıkları olduğunu söyledi.

8  mart 2014
 

kırım'a girmeye çalışan agit ekibine uyarı ateşi açıldı. rus askerlerin kışlalarındaki ukraynalı askerlere yönelik tavırları sertleşti.

10 mart 2014
 

nato bölgede yaşananları gözlemlemek için ukrayna'nın komşuları polonya ve romanya üzerinde keşif uçuşlarına başlayacağını duyurdu.

11 mart 2014
 

ab ukrayna ekonomisine yardım paketi sundu. kırım parlamentosu "bağımsızlık deklarasyonunu" kabul etti.

12 mart 2014
 

obama ukrayna hükümetine desteğini göstermek için beyaz saray'da ukrayna başbakanı arseniy yatsenyuk ile görüştü. kırım referandumunu tanımayacaklarını açıkladı.

13 mart 2014
 

almanya başbakanı angela merkel moskova'yı büyük ölçekte ve uzun vadeli ekonomik ve siyasi zarara uğratmakla tehdit etti. ukrayna gönüllülerden oluşan bir "vatan muhafızı" gücü oluşturdu. kırımlı tatarların önde gelen isimlerinden mustafa cemilov referandumu boykot çağrısı yaptı, nato'yu olası bir "katliamı" önlemek için göreve çağırdı.

14 mart 2014
 

abd ve rusya dışişleri bakanlarının londra'da yürüttüğü diplomatik çabalar sonuçsuz kaldı. kerry rusya'nın kırım'ı ilhak etmesi halinde yaptırım uygulanacağı tehdidini yineledi.

15 mart 2014
 

bm güvenlik konseyi'nden kırım'daki referandumu yasadışı ilan eden karar tasarısına büyük oranda destek çıktı. ama daimi üye rusya tasarıyı veto etti. veto yetkisine sahip bir diğer ülke çin ise çekimser kaldı.

16 mart 2014
 

kırım'da tartışmalı referandumdan rusya ile birleşmeye "evet" cevabı çıktı.

17 mart 2014
 

kırım parlamentosu rusya'ya katılım için resmî başvuru yaptı. ukrayna yedek askerleri silah altına alma kararı verdi. ab rusya ve ukrayna'dan 21 isim için yaptırım kararı aldı.

kaynak: al jazeera, reuters, afp

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;